Kurbanlık seçerken nelere dikkat edilir: İslam’a göre kurban nasıl olmalı?

Kurban Bayramı için geri sayım başladı. 2021 Kurban Bayramı 20 Temmuz Salı gününe denk gelen bayram için kurbanlıklar pazarda yerini aldı. Dini ölçülere göre en iyi kurban seçmek isteyen vatandaşlar hazırlıklara başladı. Küçükbaş ve büyükbaş alınırken nelere dikkat edilmeli? Kurban kaç yaşında olmalı? Dış görünüşüne göre nasıl kurban seçilir gibi soruların yanında dikkat edilmesi gereken her şeyi güvenilir kaynaklardan araştırdık.

KURBAN BAYRAMI NEDİR?

Kurban Bayramı, Müslümanlar tarafından Hicri Takvim’e göre Zilhicce ayının 10. gününde başlar. İslam dinindeki iki önemli bayramdan biridir. Kurban, Allah’a yaklaşmak ve Allah rızasına ermek niyetiyle kesilir. Dört gün boyunca kutlanan Kurban Bayramı, bu yıl 20 Temmuz Salı günü başlayıp 23 Temmuz Cuma günü sona erecek. Bu dönem aynı zamanda Müslümanların hac ibadetini yerini getirdiği dönemdir.

Kurban ibadeti insanlar arası dayanışmayı artırır. Hac suresinde “Kurbanlık büyükbaş hayvanları da sizin için Allah’ın dininin nişanelerinden kıldık. Sizin için onlarda hayır vardır. Onlar saf saf sıralanmış dururken kurban edeceğinizde üzerlerine Allah’ın adını anın. Yanları üzerlerine düşüp canları çıkınca onlardan siz de yiyin, istemeyen fakire de istemek zorunda kalan fakire de yedirin. Şükredesiniz diye onları böylece sizin hizmetinize verdik.” “Onların etleri ve kanları asla Allah’a ulaşmaz. Allah’a ulaşacak olan ancak, sizin O’nun için yaptığınız, gösterişten uzak amel ve ibadettir” diye buyrulmuştur. Yine hac suresinde Allah, ‘’Her ümmet için, Allah’ın kendilerine rızık olarak verdiği hayvanlar üzerine ismini ansınlar diye kurban kesmeyi meşru kıldık” demiştir.

Kurbanın en önemli parçası olan kurban seçimi konusunda uzmanların ve ilahiyatçıların önerilerini toparladık. İslam dininde hangi hayvanların kurban edilebileceğine dair kurallar vardır. Bazı hayvanlar kurban olurken bazıları kurban olarak kesilmez ve yenmez. Küçükbaş ve büyükbaş olarak ikiye ayrılan kurbanlıklar belirli kriterlere göre seçilir. Kurbanlık olabilen hayvanlar şunlardır:

• Keçi,
• Koyun,
• Sığır,
• Manda,
• Deve.

KURBANLIK SEÇERKEN NELERE DİKKAT EDİLİR?

Kurbanın dini olarak uygun olması için bazı kriterlere dikkat edilmesi gerekir. Kurban ibadetinin Allah katından kabul görmesi için bazı kurallar vardır. Sağlıklı ve kesilmeye uygun hayvan seçmek hem dini açıdan hem de insan sağlığı açısından oldukça önemlidir. Bunlar:

• Kurbanın sağlıklı ve besili olması,
• Kurbanın gebe olmaması,
• Hasta, zayıf ve düşkün olmaması,
• Süt dişlerini dökmüş olması,
• Kalıcı dişlerinin bulunması,
• Kurbanlığın gözlerinin canlı olması,
• Tüylerinin parlak olması,
• Arkadan duruşunun küp şekilde olması,
• Yaş sınırı devede 5, sığır ve mandada 2, koyun ve keçide ise 1 olmalı,
• Burnunun nemli ve parlak olması,
• Ağız ve burunda akıntı olmaması,
• Ayağının aksamaması,
• Veteriner kontrolünün olması,
• İç dış parazitinin bulunmaması.

Yukarıdaki şartlara uygun olarak alınmış kurbanlıklar Kurban Bayramı namazının ardından kesilir. Peygamber Efendimiz kurban kesilme zamanı ile ilgili olarak Berâe radiallahu anh şöyle rivayet etmiştir: Dayım Ebu Bürde kurbanını namazdan evvel kesti. Bunun üzerine Hz. Peygamber (a.s.): “Senin bu koyunun yalnız et içindir” buyurdu. Ebu Burde: “Ey Allah’ın Resulü! Bende bir keçi oğlağı var” dedi. Hz. Peygamber: “Onu kurban et. Fakat senden başkasına yaramaz” buyurdu. Sonra da şunları ilâve etti: “Her kim namazdan evvel keserse ancak kendi nefsi için kesmiş olur. Her kim namazdan sonra keserse kurbanı tamam olmuş ve müslümanların sünnetine uymuş olur” buyurmuştur.

KURBAN KONUSUNDAKİ AYETLER NELERDİR?

Kuran-ı Kerim’de kurban ile ilgili birçok ayet bulunmaktadır. Allah maddi olarak imkanı olan Müslümanların kurban ibadetini yerine getirmesini emretmiştir. Kurban ayetlerinden bazıları şunlardır:

Saffat suresi 107.Ayet: ‘’Biz, (İbrahim’e) büyük bir kurbanlık vererek onu (İsmail’i) kurtardık.’’

Bakara 196.Ayet: ‘’Haccı da, umreyi de Allah için tamamlayın. Eğer (düşman, hastalık ve benzer sebeplerle) engellenmiş olursanız artık size kolay gelen kurbanı gönderin. Bu kurban, yerine varıncaya kadar başlarınızı tıraş etmeyin. İçinizden her kim hastalanır veya başından rahatsız olur (da tıraş olmak zorunda kalır)sa fidye olarak ya oruç tutması, ya sadaka vermesi, ya da kurban kesmesi gerekir. Güvende olduğunuz zaman hacca kadar umreyle faydalanmak isteyen kimse, kolayına gelen kurbanı keser. Kurban bulamayan kimse üçü hacda, yedisi de döndüğünüz zaman (olmak üzere) tam on gün oruç tutar. Bu (durum), ailesi Mescid-i Haram civarında olmayanlar içindir. Allah’a karşı gelmekten sakının ve Allah’ın cezasının çetin olduğunu bilin.’’

Maide 97.Ayet: Allah; Kabe’yi, o saygıdeğer evi, haram ayı , hac kurbanını ve (bu kurbanlara takılı) gerdanlıkları insanların din ve dünyaları için ayakta kalma (ve canlanma) sebebi kıldı. Bunlar, göklerde ve yerde ne varsa hepsini Allah’ın bildiğini ve Allah’ın (zaten) her şeyi hakkıyla bilmekte olduğunu bilmeniz içindir.

Hac suresi 33.Ayet: Sizin için onlarda belli bir zamana kadar birtakım yararlar vardır. Sonra da kurbanlık olarak varacakları yer Beyt-i Atik (Kabe)’dir.

2021 KURBANLIK FİYATLARI NE KADAR?

2021 Kurban Bayramı yaklaşırken satış ve kesim alanları da hareketlendi. Devam eden Covid-19 salgını nedeniyle kesimler bu sene de maske, mesafe ve hijyen kurallarına uyarak yapılacak. Kesim alanlarının sık sık temizleneceğini belirten yetkililer vatandaşları Koronavirüs önlemleri konusunda uyardı. Kurban pazarlarında kurbanlık fiyatlarının geçtiğimiz yıla oranla artış gösterdiği görüldü. Ortalama fiyatların; 600 kilo büyükbaş hayvan için 24 bin TL, küçükbaş hayvanlar için 800 ile 4 500 TL civarında olduğu belirtildi.