AB ile Gümrük Birliği güncelleştirilmesinde yeni gelişme

AB Komisyonu, 20 yıllık Gümrük Birliği anlaşmasının güncelleştirilmesi müzakerelerine başlamak için AB Konseyinden yetki istedi. AB Komisyonu düzenlediği haftalık toplantıda, Türkiye ile Gümrük Birliği anlaşmasının güncelleştirilmesi konusunda resmi görüşmelere başlamak için AB Konseyinden yetki talep etme kararı aldığını açıkladı.

Açıklamada, Gümrük Birliğinin güncelleştirilmesinin 29 Kasım 2015 ve 18 Mart 2016 tarihlerinde yapılan AB-Türkiye zirve kararlarında yer aldığı hatırlatılarak, "Bu teklifle birlikte AB Komisyonu taahhütlerini yerine getirmeye devam ediyor. Gümrük Birliğinin mevcut AB-Türkiye ticari ilişkilerini yansıtarak iyileştirilmesi tüm taraflara önemli ekonomik fayda sağlar." ifadesi kullanıldı.

31 Aralık 1995'te yürürlüğe giren Gümrük Birliğinin, günümüz şartlarına uyarlanması hem AB hem de Türkiye tarafından gerekli görülüyor. Gümrük Birliği, mevcut haliyle sadece sanayi ürünlerini kapsıyor. Geleneksel tarım ürünleri ise bu anlaşmanın kapsamında yer almıyor.

 Anlaşmanın güncelleştirmesiyle, Gümrük Birliğindeki ürünlerin niteliği ve yelpazesinin tarım, hizmetler, sanayi ve kamu alımları alanlarını kapsayacak şeklide genişlemesi ve AB’nin 3. ülkelerle imzalayacağı serbest ticaret anlaşmalarında Türkiye’nin mağdur olmasınında önüne geçilmesi hedefleniyor.

Konu müzakere edilip taraflarca üzerinde mutabakata varıldıktan sonra Gümrük Birliği iyileştirmesinin Avrupa Parlamentosu (AP) ve AB Konseyi tarafından onaylaması gerekiyor.29 Kasım 2015 tarihinde Türkiye AB arasında yapılan zirvede alınan kararlarda Gümrük Birliğinin güncellenmesine de yer verilmişti. Zirve sonuç bildirisinin 10. maddesinde "Gümrük Birliğinin güncellenmesine ilişkin hazırlık  çalışmalarının tamamlamasının ardından 2016 yılı sonlarına doğru resmi müzakereler başlatılabilecektir." İfadesi yer almıştı.

Türkiye açısından önem arzeden bu konuya 18 Mart 2016’da yapılan Türkiye-AB sığınmacı mutabakatında da yer verilerek, "AB ve Türkiye'nin, Gümrük Birliğinin güncellenmesi  doğrultusunda sürdürülen çalışmaları memnuniyetle karşıladığı" belirtilmişti.

Ayrıca, 15 Aralık’ta düzenlenen AB Liderler Zirvesi sonunda, liderler, AB-Türkiye mutabakatına bağlılıklarını yineleyerek, anlaşmanın tüm unsurlarının uygulanmasının önemini vurgulamıştı. Zirvenin sonuç  bildirisinde konuya ilişkin, “AB Konseyi, AB-Türkiye mutabakatına olan bağlığını yineler ve tüm unsurlarının ve tam ve ayrım yapılmadan uygulanmasının önemini altını çizer.” ifadesi yer almıştı. Mutabakat uyarınca, Gümrük Birliğinin güncelleştirilmesi için 2016 yılı sonlarına doğru resmi müzakerelerin başlaması gerekiyordu.

GÜMRÜK BİRLİĞİ GÖRÜŞMELERİNE YAKIN ZAMANDA BAŞLAYACAK

Türkiye, AB’ye bu konunun hızla düzenlenmesi gerektiği talebini iletiyor. Gümrük Birliği iyileştirmesinin her iki tarafa da önemli ekonomik katkıları olacağına inanılıyor. Türkiye ile AB arasında Gümrük Birliği görüşmelerine yakın zamanda başlanması bekleniyor.

AB’nin 5’inci büyük ticaret ortağı olan Türkiye’nin AB ile karşılıklı ticareti yıllık 140 milyar avroyu buluyor. Türkiye toplam ticaretinin yüzde 40’tan fazlasını AB ülkeleriyle gerçekleştiriyor. Türkiye’ye yapılan doğrudan yabancı yatırımların yaklaşık 3’te biri AB’den geliyor.