AB ve ABD’den yaptırım kararı

Avrupa Birliği (AB) dışişleri bakanları, Ukrayna’daki, özellikle de Kırım’daki gelişmeler bağlamında 21 kişiye yaptırım uygulama kararı aldı. AB’nin, “topraklarının herhangi bir parçasının müstakbel statüsüyle ilgili girişimler de dahil olmak üzere Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün, egemenliğinin ve bağımsızlığının altını kazıyan ya da tehdit eden eylemlerden sorumlu” gördüğü bireylere karşı aldığı yaptırım kararları, AB ülkelerine seyahat yasağı ve mal varlıklarının dondurulmasını içeriyor.
Listede Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve yakın çevresindeki isimlere yer verilmezken, mevcut listenin gelecek dönemde yaşanabilecek gelişmelere bağlı olarak genişletilebileceği belirtiliyor. Diplomatik kaynaklar, AB’nin üzerinde anlaştığı isimlerin 13’ünün Rusya’dan, 8’inin ise Kırım’dan olduğunu kaydediyor. AB dışişleri bakanlarının 21 kişiye yönelik Birlik ülkelerine seyahat yasağı getirilmesini ve mal varlıklarının dondurulmasını kapsayan yaptırımının yanı sıra haziranda Soçi'de düzenlenecek AB-Rusya Zirvesi’ni de iptal etmeleri öngörülüyordu. Ancak bu yönde adım atılmadı ve bu toplantıya ilişkin karar, 20-21 Mart’ta Brüksel’de yapılacak AB Zirvesi’nde bir araya gelecek devlet ve hükümet başkanlarına bırakıldı. ABD Başkanı Barack Obama, Ukrayna ve Kırım’daki gelişmeler nedeniyle aralarında görevinden azledilen Ukrayna Devlet Başkanı Victor Yanukoviç ile Rus yetkililerin de bulunduğu 11 kişiye yaptırım uygulama kararı aldı. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, Başkan Obama’nın, Ukrayna’nın Kırım Özerk Cumhuriyeti’nde askerlerini konuşlandırması, Ukrayna’da demokratik sürecin ve kurumların altını kazması ve Ukrayna’nın toprak bütünlüğü, egemenliği, güvenliği ve barışını da tehdit eden Rus hükümetinin politika ve eylemlerinden dolayı, bugün başkanlık kararnamesi yayınladığı kaydedildi. Hazine ve Dışişleri bakanlıklarının istişare ederek gerçekleştirilen yeni yaptırımların, Başkan Barack Obama’nın iki hafta önce imzaladığı yaptırım kararnamesini genişlettiği bildirilen açıklamada, “Rus hükümetinde nüfuzunu kullanan ve Ukrayna’daki durumun kötüleşmesinden sorumlu olan bireylere” uygulandığı belirtildi. Açıklamada, “Biz gelişmelerin gerektirdiği şekilde, bu yetkileri doğrudan ve hedeflenmiş bir biçimde kullanmaya hazırız” denildi.
Ukrayna’daki krizde Rusya hükümetinin eylemlerine katkıda bulundukları için yaptırım uygulanan Rus yetkililerinin isimleri şöyle: “Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in danışmanları Vladislay Surkoy, Sergey Glazyev, milletvekili Leonid Slutsky, Anayasa Komitesi Başkanı Andrei Klishas, Federasyon Konseyi Başkanı Valentina Matviyenko, Başbakan Yardımcısı Dmitry Rogozin, Rusya Parlamentosu’nun alt kanadı Duma’nın Başkan Yardımcısı Yelena Mizulina.”
Açıklamada, Hazine Bakanlığının 6 Mart tarihli kararnameye ilaveten bugün de 4 Ukraynalıya “ Ukrayna hükümetinin altını kazması ve Ukrayna’nın toprak bütünlüğü, egemenliği, güvenliği, istikrarı ve barışını tehdit eden politikalar izlemesi” gerekçesiyle yaptırım getirdiği kaydedildi. Açıklamada, “Kırım merkezli ayrılıkçı liderler Sergey Aksyonov ve Vladimir Konstantinov, eskiUkrayna Genel Kurmaybaşkanı Viktor Medvedchuk ve eski Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'in” yeni yaptırımlar uygulanan isimler olduğu belirtildi.
Bugünkü yaptırımların, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü ve bağımsızlığını ihlal eden adımlar atan Rusya hükümetine güçlü mesaj gönderdiği ifade edilen açıklamada, ABD’nin, uluslararası ortaklarıyla birlikte, "Kırımlı ayrılıkçılara ve onların Rus destekçilerine" yaptırım uygulayarak Ukrayna hükümetinin yanında yer almaya devam edeceği kaydedildi. Amerikalı üst düzey yetkililer, bu yaptırımların Soğuk Savaş’tan bu yana Rusya üzerindeki en geniş yaptırımlar olduğunu belirtiyor. ABD, Kırım’daki referandumun ardından Rusya’ya yönelik yaptırımlarını artırdı. İki hafta önceki yaptırım kararlarında isim listesi verilmezken, bugünkünde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yakın isimlerin de olduğu 11 kişi yaptırım listesine alındı.
Amerikalı üst düzey yetkililer, bu yaptırımların Soğuk Savaş’tan bu yana Rusya üzerindeki en geniş yaptırımlar olduğunu belirtiyor. Yaptırım getirmek için  “Rusya hükümeti yakın dostu” olarak tanımladıkları silah endüstrisinden kişilere yönelik de bazı kanıtlar da topladıklarını ifade eden yetkililer,  Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in neden yaptırım listesinde olmadığı yönündeki sorulara da açıklık getirdiler. Yetkililer, ABD’nin bir ülkenin başkanına yönelik yaptırım getirmesinin nadir bir eylem olduğunu ve yaptırımlara öncelikle devletin en üst katmanından başlamadıklarını söyledi. Ancak yetikililer, yaptırım getirilen Rus yetkililerin Putin’e yakın kişiler olduğuna dikkati çekerek, bu yaptırımlardaki amacın “evi yakından vurmak” olduğunu dile getirdi. Kırım’daki referandumu “gayri meşru” olarak tanımlayan yetkililer, birçok şehirde oy pusulalarının önceden işaretlenmiş olarak geldiğine yönelik somut kanıtlar olduğunu ve bu oylamayla ilgili ciddi anormal durumlar görüldüğünü belirttiler.