ABD Kürt petrolüne el koyacak
İsrail'den sonra ABD'ye de petrol satmak için harekete geçen Kürtler, Teksas Bölge Mahkemesi'nden gelen haberle sarsıldı.
Kürt Bölgesel Yönetimi'nin dünya piyasalarına petrol satma girişimleri tüm hızıyla devam ediyor. İlk petrol satışını geçtiğimiz ay İsrail'de bir alıcıya yapan Bölgesel Yönetim, ikinci satışı ise ABD'li bir yatırımcıya yapmak için harekete geçti. 23 Haziran'da Ceyhan Limanı'ndan 1 milyon varillik Kürt petrolüyle yola çıkan United Kalavrvta, geçen cumartesi Teksas'ın Galveston limanına yaklaştı ve yükünü boşaltmak için beklemeye başladı. Ancak Bağdat merkezi hükümeti pazartesi günü petrol yüklü tankerin planlanan varış yerindeki bölgesel mahkemeye "gemideki petrolün yasadışı yollardan temin edildiği ve Irak Petrol Bakanlığının izni alınmadan satıldığı" gerekçesiyle dava açtı.
Davaya bakan Güney Teksas Bölgesel Mahkemesi Hakimi Nancy Johnson, Bağdat yönetiminin lehine karar vererek, halen tankerde bekleyen 100 milyon dolar değerindeki 1 milyon varil ham petrole taraflar arasında anlaşma sağlanana kadar el konulmasına hükmetti. Ancak United Kalavrvta adlı tankere el konulmasına dair karar alınmadı.
Irak Petrol Bakanlığı, petrol satışının Irak'ın egemenliğini ihlal ettiğini öne sürerken, Irak Başbakanı Nuri el-Maliki de satışı "soyguna" benzetti. Buna karşılık, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Meclisi Endüstri ve Doğal Kaynaklar Komitesi Başkanı Sherko Jawdat ise "Bağdat'ın finansal yardımını almayan bir Kürt yönetiminin, petrolünü bağımsız olarak satmaktan başka çaresinin olmadığını" savundu.
Uluslararası karasularda bekliyor.
Mahkeme kararına rağmen, 100 milyon dolar değerindeki Kürt petrolüne bundan sonra ne olacağıyla ilgili soru işaretleri tamamen giderilmiş değil; çünkü petrolü taşıyan tanker Galveston limanına 60 mil uzaklıkta, ABD'nin yetkilerinin geçerli olmadığı uluslararası karasularında demirlemiş durumda. Nitekim, Irak Petrol Bakanlığının Houston'da yerleşik avukatı Phillip Dye, "Ya petrolü bu limana getirecekler ve biz el koyacağız ya da başka bir yere doğru yelken açacaklar" açıklamasında bulundu.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki de dün akşamki basın brifinginde, Güney Teksas Bölgesel Mahkemesi tarafından alınan el koyma kararının, ancak United Kalavrvta'nın ABD'nin yetki alanına girmesi durumunda uygulanabileceğini belirterek, "ABD'nin Irak petrolüne ilişkin politikası hala aynı, biz petrol sevkiyatının Irak merkezi hükümeti tarafından yapılması gerektiğine inanıyoruz. Ancak şu an hukuki bir dava var ve (gemi) yetki alanımızda olmadığından, yapabileceğimiz fazla bir şey yok" dedi.
Bir gemi de Fas açıklarında bekliyor
Kürt petrolünü taşıyan ilk gemi olan United Leadership adlı tanker 3 Haziran'dan bu yana Fas açıklarında taşıdığı petrolü boşaltmak için izin bekliyor. Irak yönetiminin bu ülkede aldığı mahkeme kararı yüzünden petrol gemisi limana yanaşamıyor ve uluslararası karasularda bekliyor.
9 Haziran'da Ceyhan'dan ayrılan United Emblem isimli tanker ise önce batıda Malta'ya doğru yola çıktı. Uluslararası sularda bir süre bekleyen gemi bir hafta sonra yükünü SCF Altai adlı gemiye devretti. Böylelikle, Kürtlerin ilk petrol satışı da gerçekleşmiş oldu.
Uluslararası gemi takip sistemi verilerine göre, United Amblem'den Kürt petrolünü alan Altai isimli tanker daha sonra doğuya giderek İsrail'in Aşkelon Limanı'na demirledi. Burada Kürt petrolü bir depoya boşaltıldı. Bu satıştan elde edilen 93 milyon dolar Türkiye Halk Bankasına yatırıldı. Türk ve IKBY yetkilileri ödemenin Fas açıklarında bekleyen United Leadership tankeri için yapıldığını açıkladılar. Ancak hala açık denizde bekleyen geminin satış yaptığını kimse teyid etmedi.
AA muhabirinin konuyla ilgili sorularını yanıtlayan Washington merkezli düşünce kuruluşu Foreign Reports'ın Başkan Yardımcısı Matthew Reed, United Kalavrvta'daki Kuzey Irak petrolüne el koyulması yönünde alınan mahkeme kararının sorunu çözmeye yetmeyeceğini, fakat uzun bir sürecin başlangıcı olacağını söyledi. Mahkeme kararının siyasi olmadığını vurgulayan Reed, Kuzey Irak petrolü taşıyan başka bir geminin Fas'ın Atlantik kıyısına yakın bir yerde bir ayı aşkın süredir beklemekte olduğunu hatırlattı. Reed, adı henüz resmi olarak açıklanmayan alıcı şirketin, petrole el koyulması yönündeki mahkeme kararını temyize götürmesinin büyük bir olasılık olduğunu belirtti.