Cumhuriyetçiler bölündü, ABD’de yasama adeta dondu! Temsilciler Meclisi yine başkanını seçilemedi

ABD’de 8 Kasım 2022’de yapılan ara seçimlerin ardından 3 Ocak’ta yeni yasama dönemine başlanılması bekleniyordu. Ancak Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi’nde bir türlü başkan seçilemedi. 11.tur oylamanın yapıldığı üçüncü günde Cumhuriyetçilerin çoğunluk lideri Kevin McCarthy​, başkan seçilmek için yeterli desteğe ulaşamadı.

CUMHURİYETÇİLERİN OYLARI BÖLÜNDÜ

McCarthy 200 oyda kalırken, kendisine destek vermemekte ısrarcı olan 12 Cumhuriyetçi vekil, oylarını vekil Byron Donalds'tan yana kullandı. 7 Cumhuriyetçi milletvekili ise Kevin Hern'e oy verdi. 212 Demokrat üyenin tamamı parti liderleri Hakeem Jeffries için oy kullanmaya devam etti.

1 OY TRUMP’A GİTTİ

Cumhuriyetçi Matt Gaetz, "Donald Trump'a oy veriyorum çünkü Amerika'yı yeniden büyük yapmalıyız" diyerek, 11. tur oylamada da hakkını, milletvekili olmamasına rağmen eski ABD Başkanı Donald J. Trump'tan yana kullandı. Bir milletvekili ise hiçbir adaya oy vermedi.

YİNE ERTELENDİ

Temsilciler Meclisi milletvekilleri Vaşington saatiyle akşam 20.00 gibi oylamaya ara verdi ve 12. turun yarın yapılması için ayrı bir oylamaya gitti. 213'e karşın 219 oy ile 12. oylamanın 6 Ocak Cuma günü öğlen saatlerine ertelenmesi kararı alındı.

YASAMA DONMUŞ DURUMDA

Temsilciler Meclisi’nde başkan seçilemediği için üyeler yemin edemedi. Bu nedenle kongrenin bir kanadı faaliyetine başlayamazken yasama, yürütme ve yargı olmak üzere üç ana organdan oluşan federal devletin yasama organı durma noktasına geldi.

‘DEMOKRASİ’ KRİZİNE DÖNDÜ

Mevcut durumda milletvekilleri acil bir durumda veya kriz anında yasama faaliyetlerini yerine getiremeyecek halde. Bu da ABD kamuoyunda "demokrasinin sınanması", "kişisel siyasi ihtirasların milletin çıkarlarının önüne geçmesi" şeklinde yorumlanıyor. Bu durumun "ülke için iyi olmadığına" dikkati çeken çok sayıda milletvekili, bir an önce başkanın seçilmesi için çağrıda bulunuyor. Milletvekilleri bilhassa Temsilciler Meclisinde dış ilişkiler ve güvenlikle ilgili komiteler işleyemediği için ülkede yönetimsel aksaklıkların olabileceğine vurgu yapıyor.

CUMHURİYETÇİLER​ GİDEREK BÖLÜNDÜ

ABD Temsilciler Meclisinde son 100 yıldır ilk kez, üç gündür yapılan 11 oylamada da yeterli çoğunluğa ulaşılamadığı için meclis başkanı seçilemiyor. Eski ABD Başkanı Trump'ın "McCarthy'e oy verin" çağrılarına rağmen kendisinin sıkı destekçisi olan bir grup Cumhuriyetçi üye, aksi yönde oy kullanmaya devam ediyor.

20 kadar Muhafazakar Cumhuriyetçi, McCarthy'i "müesses nizamın adamı" olmakla itham ederek, bütçe, vergiler, sınırların korunması ve Kongre'deki vekillerin görev süresi gibi hususlarda kendisine güvenmiyor. Salı günü yapılan ilk oylamada Cumhuriyetçilerin 203'ü MacCarthy, 10'u Andy Biggs'e oy vermişti. Daha sonraki oylamalarda Byron Donalds'a oy veren Cumhuriyetçilerin birkaçı son üç oylamada haklarını Kevin Hern'den yana kullanıyor.

BAŞKAN SEÇİLİNE KADAR OYLAMALAR SÜRECEK

ABD'de Temsilciler Meclisi Başkanı, devlet başkanı ve başkan yardımcısından sonra protokolde üçüncü sırada yer alması bakımından önem arz ediyor. Temsilciler Meclisi, başkanını seçmeden işlemeye başlayamıyor. Milletvekillerinin yeni başkanın seçilmesi için gereken çoğunluğu elde edene kadar oylamaya devam etmesi bekleniyor.

PEKİ BAŞKAN NASIL SEÇİLİYOR?

435 üyeli Temsilciler Meclisinde halihazırda Cumhuriyetçiler 222, Demokratlar 213 koltuğa sahip. Ancak Demokratlardan 1 sandalye, Virginia'dan seçilen Demokrat siyasetçi Donald McEachin'in 28 Kasım 2022'de vefat etmesi üzerine boş kalmıştı. McCarthy'nin başkan seçilebilmesi için Meclis üyelerinin yarısı olan 218 üyenin oyunu alması gerekiyor.

Ancak bu baraj her bir milletvekilinin bir üyeyi oylaması halinde geçerli. Örneğin 6 milletvekili oylamada çekimser kalırsa, mevcut milletvekili sayısı 434 olan mecliste çoğunluk için gereken oyun 218 değil, 214 olması gerekiyor.