ABD’den Ortadoğu'ya yepyeni bir proje

Bölgedeki mevcut krizlerin arkasındaki dinamikleri kavramaya yönelik oluşturulacak Ortadoğu Strateji Görev Gücü (MEST), ABD’nin eski Dışişleri Bakanı Madeleine Albright ve eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Stephen Hadley tarafından yönetilecek. ABD eski Dışişleri Bakanı Madeleine Albright, eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Stephen Hadley, Zogby Araştırma Merkezi kurucusu ve Arap Amerikan Enstitüsü Başkanı James Zogby ile Gallup Araştırma Merkezi’nden Kıdemli Analist Muhammed Yunus, Washington merkezli Atlantik Konseyi’nde düzenlenen “Bölgeden Bir Görünüm” başlıklı oturumda dinleyicilerle bir araya geldi. Toplantıya, Kahire’deki Amerikan Üniversitesi’nden Siyaset Bilimi Doçenti Rabab El Mahdi de video konferans yoluyla katıldı. Toplantıda, Ortadoğu için oluşturulacak Strateji Görev Gücü’nün hedeflerinin yanı sıra, ABD’deki araştırma merkezleri tarafından Ortadoğu’da yapılan çeşitli istatistik araştırmaları ele alındı.
ALBRIGHT: “ORTADOĞU, ABD İÇİN BÜYÜK ÖNEM TEŞKİL EDİYOR”
Toplantıda MEST’in hedeflerini anlatan eski ABD Dışişleri Bakanı Albright, böyle bir projenin başlatılmasının “basit fakat mecburi nedenleri olduğunu, bölgenin ABD için muazzam derecede önem teşkil ettiğini ve halihazırda üst üste binen krizlerle boğuştuğunu” dile getirdi. “Önümüzdeki aylarda bölgede sorunların kaynağını oluşturan konular araştırmacı grubumuz tarafından derinlemesine analiz edilecek ve görev gücünün nihai raporunu oluşturacak” diyen Albright, MEST’in, bölgedeki insanların bakış açılarını rapora yansıtabilmek umuduyla buradaki insanlar ile irtibat kurarak işbirliği yapacağını sözlerine ekledi.
HADLEY: “ORTADOĞU’DAKİ MEVCUT KRİZLERİ ANLAMAK İÇİN CEVAPLANMASI GEREKEN SORULAR VAR”
Projenin temasının “bölgeden bir görünüm” olduğunu vurgulayan ABD eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Stephen Hadley, Ortadoğu’daki mevcut krizleri anlayabilmek için bazı soruların cevaplanması gerektiğine dikkat çekti. Süreci oluşturan çerçevenin altını çizen Hadley, “Neden pek çok ülke hükümetlerinin çöküşünü görüyor? Aşırılığın yükselişini ne açıklıyor? Bölgedeki insanlar ne tür bir hükümeti destekliyor ve ABD, Avrupa ile dünyanın geri kalanı bu konuda nasıl yardım edebilir” gibi soruları örnek gösterdi.
ZOGBY: “ORTADOĞU İNSANI, KENDİLERİNE KARŞI TAVRIMIZI SEVMİYOR”
Zogby Araştırma Merkezi Kurucusu James Zogby, 11 Eylül 2001 saldırıları sonrasında yapılan istatistik anketlerinin, Amerikan halkının Ortadoğu insanı hakkında düşündüklerinin aksine, bu insanların Amerikan değerlerini sevdiklerini ortaya koyduğunu ifade ederken, “Fakat onlara karşı tavrımızı sevmiyorlar” dedi.
“Hem Ortadoğu hem de ABD halkı karşılıklı olarak birbirlerini daha iyi anlayabilmeli” diye konuşan Zogby, Ortadoğu’da yapılan çeşitli röportajlardan bir tanesinden alıntı yaparak, “Ben Amerika’yı seviyorum ama Amerika’nın beni sevdiğini düşünmüyorum” dedi.
Kurucusu olduğu şirket tarafından yapılan araştırmalardan örnekler veren James Zogby ayrıca, söz konusu araştırmalar sonucu Ortadoğu’daki hemen hemen her ülkedeki insanların sağlık hizmetleri almak istediklerini ve bölgedeki ana sorunun işsizlik ve eğitim olduğunu kaydetti.
Zogby, Türkiye, Mısır, Lübnan, Ürdün, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, İran ve Irak’ta 4 Eylül-3 Ekim 2014 tarihleri arasında, bölge halkının, Arap Baharı’nın halen devam etmekte olan gelişmeleri, Müslüman Kardeşler’in oynadığı rol, Suriye’deki çatışma, Irak’ın geleceği, İran’ın bölgesel rolü, diğer ülkelerin bölge üzerindeki etkileri ile mezhepçiliğin artışına ilişkin endişelere yönelik tutumuna odaklı gerçekleştirilen araştırmayı da toplantıda sundu.
“ARAŞTIRMALARIN AMACI ORTADOĞU’NUN İÇİNDEN BAKIŞ AÇISI SUNMAK”
Araştırmaların amacının, ABD’nin Ortadoğu insanını daha iyi anlaması için içeriden bir bakış açısı sunmak olduğunu dile getiren ABD’li bilim adamı Zogby, Suriye’deki duruma yabancı güçlerin etkisinin incelendiği bir araştırmada, ABD’nin en düşük puanları aldığına ve anketi cevaplayanların yarısının, ülkenin Suriye’de hiçbir etkisi olmadığını savunduğuna dikkat çekti.
Gallup Araştırma Merkezi’nden Kıdemli Analist Muhammed Yunus ise, bölgedeki insanların yaşantıları hakkında ne düşündükleri ve gelecek beklentilerinin neler olduğunu anlamak adına bir araştırma gerçekleştirildiğinden bahsetti. Yunus, Batı medyasının, bazı ülkelerdeki insanların Arap Baharı öncesine göre daha iyi durumda oldukları şeklinde bir algı oluşturmasının yanlış olduğunu savundu. Mısır’dan örnek veren Yunus, 2014 için yüzde 25’in biraz üstünde gösterilen Gayri Safi Milli Hasıla’nın, kendi yaptıkları ankette yüzde 17 çıktığına işaret etti.
GÖREV GÜCÜ’NÜN RAPORU, 2015’İN SONUNDA
Ortadoğu ve uluslararası toplumdaki ortaklar arasında diyalog aracılığıyla, iyi yönetim ve meşru koşullara dayalı bölgesel düzeni yeniden inşa etmek için ABD ve diğer önemli aktörlerin nasıl bir işbirliği yapabileceğini incelemek için oluşturulan Ortadoğu Stratejik Görev Gücü (MEST), proje süresince bölgede bulunarak, buradaki insanların beklentilerini daha iyi bir şekilde anlayabilmeyi hedefliyor. ABD ve ortaklarına yaklaşmakta olan 2016 başkanlık seçimleri öncesinde rehberlik etmeyi amaçlayan Görev Gücü’nün raporu 2015’in sonuna doğru sunulacak.