ABD'den Rusya'ya çok sert uyarı
ABD Başkanı Obama, Rusya'yı sert bir dille uyararak, Kırım’daki referandumu reddettiklerini söyledi.
ABD Başkanı Barack Obama,"Rusya'ya şunu söylemeye devam edeceğiz, eğer şu anda izledikleri yolu izlemeye devam ederlerse, sadece biz değil Avrupa Birliği ve uluslararası toplum, Rusya'ya uluslararası kanunları ihlal etmesinin ve Ukrayna’nın haklarına tecavüzünün bedellerini ödetme yoluna başvurmak zorunda kalacak. Başka bir yolu da mümkün ve umarım (Rusya) Devlet Başkanı Putin bu yolu izlemeye isteklidir" dedi. Obama, Beyaz Saray'daki Oval Ofis'te Ukrayna Başbakanı Arseniy Yatsenyuk ile görüştü. Burada yaptığı açıklamada Obama, Ukrayna halkının demokrasinin yanında durma cesaretini ve kendi geleceklerini kendisinin belirleme isteklerini herkesin gördüğünü belirterek, Başbakan Yatsenyuk’un da bu sürecin bir parçası olduğunu ve olağanüstü cesaret gösterdiğini ve şiddet içermeyen ilkeleri benimsediğini kaydetti.
Obama, Ukrayna parlamentosu Rada’nın Yatsenyuk'un ABD'de bulunduğu sırada kapyacıyı bir süreç için adım attığını hatırlatarak, bu adımdan duydukları memnuniyeti dile getirdi. Ukrayna’nın şu anda karşısındaki en büyük zorluğun, egemenliği ve toprak bütünlüğüne yönelik tehdit olduğunu belirten Obama, Rusya’nın oradaki üssünün dışına çıkarak Kırım’a baskınını uluslararası kanunların ve Rusya’nın imzaladığı anlaşmaların ihlali olarak değerlendirdiklerini hatırlattı. Obama, “Egemenlik ve toprak bütünlüğünün korunması noktasında Ukrayna’nın ve Ukrayna halkının yanında duracağımızı açıkça belirttik” dedi.
Rusya ile Ukrayna arasındaki tarihi bağların farkında olduklarını ve bunu bilen Ukrayna hükümetinin bu konuyu diplomatik yollarla çözmek için Rusya ile doğrudan iletişime de geçtiğini belirten Obama, Başbakan Yatsenyuk'un Ukrayna’nın dışındaki bir ülkenin, kendilerine diktede bulanamayacağı noktasında haklı olduğunu söyledi. Obama, anayasal süreç ve seçimler olduğunu ve bunların Kırım bölgesinde farklı düzenlemelere de yol açabileceğini ama bunların “kafalarına silah dayanarak yapılamayacağını” vurguladı.
ABD olarak Rusya ile görüşmelerde bulunduklarını da belirten Obama, şunları kaydetti: "Rusya'ya şunu söylemeye devam edeceğiz, eğer şu anda izledikleri yolu izlemeye devam ederlerse, sadece biz değil Avrupa Birliği ve uluslararası toplum, Rusya'ya uluslararası kanunları ihlal etmesinin ve Ukrayna’nın haklarına tecavüzünün bedellerini ödetme yoluna başvurmak zorunda kalacak.
Başka bir yolu da mümkün ve umarım (Rusya) Devlet Başkanı Putin bu yolu izlemeye isteklidir. Ama (Putin) bunu takip etmezse, uluslararası toplumun, ülkenin birliği ve toprak bütünlüğü noktasında Ukrayna hükümetinin yanında güçlü biçimde duracağına yönelik güvenim tam". Ukrayna’nın içinden geçtiği dönemdeki ekonomik sıkıntılarına yardım etmek için IMF’nın desteğinin yanı sıra ABD’nin 1 milyar dolar desteği olacağını belirten Obama, bir soru üzerine, Kırım’daki referandumu reddettiklerini belirterek, “Bunun meşruluğunu reddediyoruz, Ukrayna anayasasına aykırıdır” dedi. Rusya’nın bu konuda İskoçya örneğini vermeye çalıştığını hatırlatan Obama, tüm benzer konularda referandum kararlarının, uzun ve müzakereli bir sürecin ardından ulusal hükümetler tarafından alındığına dikkati çekti. Obama, “Bunlar öyle iki-üç gün içinde olan, dışarıdan askerlerin bölgenin yönetimi ele geçirmesinden sonra olmuş şeyler değildir” diye konuştu.
Obama, Rusya’nın müdahalesine finansal ve ekonomik neticeler uygulamak için altyapıyı şimdiden kurduklarını ama güçlü tercihlerinin konuyu diplomatik yollardan çözmek olduğunu bildirdi. Ukrayna’nın ya Batı'yı ya Rusya’yı seçmesi gerektiği gibi yaklaşımların mantıklı olmadığını belirten Obama, günün sonunda bunun Rusya’nın da çıkarına olmadığını kaydetti. Obama, Rusya’nın aslında Ukrayna ile ekonomik bağlarını nasıl geliştireceği üzerinde düşünmesi gerektiğini, bunun Rusya’yı daha zayıf değil daha güçlü yapacağını ifade ederek, ancak bu noktada Putin’in farklı fikirlerinin olduğunu dile getirdi. Obama, şu noktada diplomatik çabaların ne getireceğini bilmediklerini ama bu konuda baskı yapmayı sürdüreceklerini söyledi.
Görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın açıklamasında konuşan Ukrayna Başbakanı Arseniy Yatsenyuk, ABD’ninUkrayna halkına destekleri için teşekkür ederek, ülkesinin ABD’nin kendilerinin yanında durduğunu hissettiğini söyledi.
Yatsenyuk, “Başkan Obama, bu tamamen özgürlükle ilgili. Özgürlüğümüz, bağımsızlığımız, toprak bütünlüğümüz için mücadele ettik. Hiçbir zaman vazgeçmedik. Ülkem bir çok zorluklarla yüz yüze ve askeri müdahale de bugün kilit noktadaki zorluk. Rusya’yı uluslararası yükümlülüklerine uymaya, askerlerini geri çekmeye ve silahlar, askerler, tanklar olmadan diplomasi ve siyasi araçlarla diyaloğa başlamaya çağırıyoruz” dedi. Ukrayna hükümeti olarak Rusya ile görüşmeye açık olduklarını belirten Yatsenyuk, tüm uluslararası yükümlülüklerine bağlı olduklarını da bildirdi. Yatsenyuk, ABD’nin Ukrayna’ya yönelik 1 milyar dolarlık kredisinden duydukları memnuniyeti de dile getirdi. Ukrayna için gerçek reformların yapılması yolunu izlediklerini ifade eden Yatsenyuk, Ukrayna’nın Avrupa Birliği ile siyasi katılım anlaşması imzalaması gerektiğini ve Ukrayna’nın Batı dünyasının parcası olmak istediğini bildirdi. Rusya’nın da, Ukrayna’nın AB'nin parçası olarak yeni bir tür ilişkiye hazır ve Rusya’nın da iyi dostu ve ortağı olduğunu görmesi gerektiğini dile getiren Yatsenyuk, ülkelerinin bağımsızlığını ve istikrarını korumak için herşeyi yapacaklarını ve asla teslim olamayacaklarını vurguladı.
“Putin’in ilk planı Kırım’ın yönetimini ele almak"
Ukrayna Başbakanı Arseniy Yatsenyuk, “Putin’in ilk planı Kırım’ın yönetimini ele almak ancak o daha da ileri gidebilir. Başkent Kiev dahil, tüm Ukrayna’yı nasıl ele geçirebileceğine dair kesinlikle diğer planları var” dedi.
Yatsenyuk, Beyaz Saray’da ABD Başkanı Barack Obama ile görüştükten sonra gazetecilere açıklamada bulundu. Rusya'nın Kırım'daki askeri birliklerini geri çekmesi gerektiğini vurgulayan Yatsenyuk, şöyle konuştu:
"Rusya'nın askerlerini geri çekmesinin siyasi ve diplomatik araçlarla gerçekleşmesinin en iyi şans olduğuna hala inanıyoruz. Rusya'nın bu tür gerçek bir görüşmeye istekli olmadığını anlıyoruz ancak 21'inci yüzyılda, tüm uluslararası anlaşmaları ihlal ederek, BM Sözleşmesi'ni çiğneyerek ve hiçbir sebebi ve temeli bulunmadan bağımsız bir ülkeye müdahale ederek Ukrayna topraklarında Rus askerlerinin bulunması kabul edilemez."
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e seslenen Yatsenyuk, "Bu savaş duvarını, gözdağı ve askeri saldırıyı bitirin. Duralım, sakinleşelim" diye konuştu.
Yatsenyuk, Obama ile görüşmesinin ardından düşünce kuruluşu Atlantik Konseyi’nde konuştu. Beyaz Saray’daki görüşmesinin oldukça faydalı geçtiğini belirten Yatsenyuk, Başkan Obama ile “açık, samimi” bir görüşme gerçekleştirdiğini söyledi.
Ülkesinin “dramatik” bir süreç geçirdiğine vurgu yapan Yatsenyuk, yaşananların sadece Ukrayna ile Rusya’yı ilgilendirmediğini dile getirdi. Yatsenyuk, “Bu, Ukrayna ile Rusya ile arasında olan bir kriz değil, bu aynı zamanda bir küresel kriz” dedi.
Rusya’nın Kırım’daki askeri güçlerini geri çekmesini ve bir an önce müzakerelere başlaması çağrısını yineleyen Yatsenyuk, Ukrayna hükümetinin açık bir diyaloğa hazır olduğunu kaydetti.
Yatsenyuk, Ukrayna halkının ülkenin geleceğini şekillendireceğini dile getirerek, “Biz hiçbir zaman teslim olmayacağız” ifadesini kullandı.
"Putin’in farklı planları var"
Rusya Devlet Başkanı Putin’in, Sovyetler Birliği’nin çökmesiyle ilgili, bunun geçen yüzyılın en büyük felaketi olduğunu söylediğini hatırlatan Yatsenyuk, “Bu yüzyılın en büyük felaketi ise Sovyetler Birliği’nin yeniden inşa edilmesi olacaktır” açıklamasında bulundu. Putin’in farklı planları olduğunu ileri süren Yatsenyuk, “Putin’in ilk planı Kırım’ın yönetimini ele almak ancak o daha da ileri gidebilir. Başkent Kiev dahil, tüm Ukrayna’yı nasıl ele geçirebileceğine dair kesinlikle diğer planları var” değerlendirmesinde bulundu.
Kırım’daki son duruma da değinen Yatsenyuk, Kırım’da meşru bir hükümetin olmadığını, yaklaşık 18 bin Rus askerinin bulunduğunu belirtti. Yatsenyuk, hafta sonu yapılacak referandumla ilgili olarak ise “Kırım’daki referandumun meşruluğu bulunmuyor ve anayasaya aykırı” ifadesini kullandı.
Kırım’ın Ukrayna’nın bir parçası olduğunun altını çizen Yatsenyuk, Kırım’a gıda, elektrik ve su vermeyi sürdüreceklerini kaydetti.
Ukrayna Başbakanı, gerginliği tırmandıracak adımlardan da kaçınılması uyarısında bulundu. Yatsenyuk, “Savaştan kaçınmak için yapabileceğimiz her şeyi yapmalıyız, çünkü kan akmaya başladı mı, bunun sonu gelmeyecektir. Kan akmasını önlemek bizim önceliğimiz ama bunda başarısızlığa uğranırsa kan dökülmesi yayılacaktır" dedi.