Azerbaycan'ın kapanmayan yarası: Kanlı Ocak

Azerbaycan'da 20 Ocak 1990’da Sovyet güçlerinin Bakü’ye girmesi sonucu yaşanan kanlı olayların 30. yıldönümünde resmi tören düzenlendi. Sabah erken saatlerden başlayan anma törenine katılanlar, Covid-19 önlemleri kapsamında küçük gruplar halinde şehitliğe gelerek mezarlara kırmızı karanfiller bıraktı. Azerbaycan'da 20 Ocak olaylarında şehit düşenlerin olanların anısına yerel saatle 12.00’de trafik akışı da 1 dakika süreyle durdu. Hazar Denizi kıyısındaki gemiler, araçlar ve otobüsler siren ve kornalar eşliğinde şehitleri anarken, devlet dairelerinde bayraklar da yarıya indirildi.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı ve eşi Mihriban Aliyeva, Şehitler Hıyabanına gelerek 20 Ocak faciasının kurbanlarının mezarlarını ziyaret ederek şehitlik anıtına çelenk bıraktı. Yoğun katılım ve güvenlik nedeniyle şehitliğe çıkan bütün sokaklar ulaşıma kapatıldı. Dünya kamuoyunun dikkatini çekmek için de Azerbaycan’ın yabancı ülkelerdeki büyükelçilikleri, diplomatik temsilcilikleri ve Azerbaycan toplulukları tarafından da anma törenleri gerçekleştirildi.
20 Ocak şehitlerini anan Türkiye’nin Bakü Büyükelçisi Erkan Özoral, "Tabi yine elim hadisenin 31. yıl dönümünde yine şehitlerimizin huzuruna geldik. Bu sene tabii daha farklı bir 20 Yanvar (Ocak) geçiriyoruz. Azerbaycan’ın işgal altındaki toprakları kurtarıldıktan sonra ilk defa bu amaçla Şehitler Hıyabanı’na geldik. İnşallah şehitlerimizin ruhu biraz olsun rahatlamıştır. Azerbaycan topraklarının geri alınması ile artık göçmen kardeşlerimizin yurtlarına dönebilecek olmasıyla bu 20 Yanvar’ı biraz daha farklı biçimde anıyoruz. Ben bütün şehitlerimizi bir kez daha rahmetle anıyorum ve Azerbaycan’ın kara gününde, iyi gününde sevincinde, kederinde her zaman Türkiye Cumhuriyeti devleti olarak yanında olduğumuzu vurgulamak istiyorum” ifadelerini kullandı.

Azerbaycanlılar şehitliğe koştu
20 Ocak şehitlerini anmak için ailesiyle birlikte törene gelen Vügar Ağacanlı, "Şehitlerimizin vefatını anıyoruz. 20 Ocak 1920’de günahsız 147 kişi vefat etti. Allah rahmet etsin. Çıkacaksın benim bir kulaklığın kolundan daha şimdi başladı. Bu yıl diğer yıllardan farklı olarak daha gururluyuz. Cumhurbaşkanımıza teşekkür ediyoruz. Düşmanlarımız tarafından işgal edilen topraklarımızı geri aldık. Şehit annelerini önünde saygıyla eğiliyoruz. Biz bunları unutmamalıyız, gelecekte çocuklarımıza da aktarmalıyız ki biz bu şehitlere borçluyuz” dedi.

"Hayatımızla bile onlara olan borcumuzu ödeyemeyiz"
Göyçek Hasanova ise "Bu olaydan 31 yıl geçmesine bakmayarak sanki bugün yaşamış gibiyiz. Yeni olan şehitlerimiz bu acıyı bir daha tazeledi. Bizim kim olduğumuzu bir daha hatırlattı. Burada yatan oğullarımız, kızlarımız bizim gururumuzdur. Bunlar sayesinde kime güvenebileceğimizi öğrendik. Onun için hayatımızla bile onlara olan borcumuzu ödeyemeyiz” diye konuştu

"Vatan uğrunda canlarını feda edenler unutulmuyor, onlar tarihe çevriliyor”
20 Ocak katliamında ve Dağlık Karabağ savaşında şehit olanlara Allah’tan rahmet dileyen Nise Abdullayeva, "Ordumuzun, askerlerimizin bir yumruk altında birleşmesi sonucunda galip geldik. Güzel topraklarımıza düşmanlar berbat bir hal getirmiş. Böyle vahşilik, gaddarlık ve nefret ediyorlar ki gittikleri zaman evleri yakıyorlar. Ağdam’ın, Şuşa’nın eski güzelliğinden eser kalmadı. Camilerimizi, Allah’ın evi o hale getirilir mi? O güzel askerlerimizin, şehitlerimizin ve aileleri önünde saygıyla eğiliyorum. Vatan uğrunda canlarını feda edenler unutulmuyor, onlar tarihe çevriliyor” dedi.

20 Ocak katliamı
Azerbaycan’ın bağımsızlığı ve toprak bütünlüğü için mücadele tarihine kahramanlık sayfası gibi dahil olan 20 Ocak 1990’da, Azerbaycan’a karşı toprak talep eden Ermenistan’ın işgalci girişimlerinden ve eski SSCB yönetiminin buna göz yummasından öfkelenen halk, Bakü sokaklarına çıkarak itirazını bildirmiş, halka karşı SSCB ordusunun askeri güç ile karşı koyması, büyük facia ile sonuçlanmıştı. 19-20 Ocak 1990 gecesi önceden olağanüstü hal ilan edilmeden SSCB ordusu olayları bastırmak için Azerbaycan’a karşı askeri operasyonlara başlamıştı. Faciada 137 kişi hayatını kaybederken, 744 kişi ağır yaralanmış, 841 kişi ise yasa dışı bir şekilde gözaltına alınmıştı.