Bakan Çavuşoğlu Tahran'da: Türkiye ve İran çözüm odaklı

Bakan Mevlüt Çavuşoğlu, İran'a resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. İranlı mevkidaşı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın daveti üzerine Tahran'a giden Çavuşoğlu, kritik tesmaslarda bulundu. Ekonomik ve ikili ilişkilerin yanı sıra iki bakanın görüşmesinde öne çıkan başlıkları Suriye konusuna siyasi çözüm ve Astana sürecinin yeniden canlandırılması, İran üzerinden Türkiye’ye gelen Afgan göçmenler, sınır güvenliği, Irak’ın istikrarı, Azerbaycan ile ilişkiler ve İran’a uygulanan ekonomik yaptırımların oluşturduğu bildirildi. Ayrıca, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İran’a yapması beklenen ziyaretin de planlamasının gündeme geldiği öğrenildi.

ASTANA GÖRÜŞMELERİ YENİDEN BAŞLIYOR

Suriye krizindeki sahadaki son durum ve krize siyasi çözüm Bakan Çavuşoğlu’nun Tahran ziyaretinde çantasındaki en sıcak başlıklardan arasındaydı. Çavuşoğlu ve Abdullahiyan’ın görüşmesinde, önce pandemi sebebiyle yavaşlayan ardından İran’daki seçimler nedeniyle bir süredir yapılamayan Türkiye, Rusya ve İran’dan temsilcilerin katıldığı Suriye konulu Astana görüşmelerinin yeniden başlatılmasını ele alındığı belirtildi. Bu doğrultuda iki bakanın, Astana formatının yeniden başlatılması konusunda mutabık kalındığı aktarılırken Suriye’deki krize siyasi çözüm bulma amacıyla düzenlenen Türkiye, Rusya ve İran liderlerinin katıldığı üçlü zirvelerinin de yeniden düzenlenmesi konusunda fikir birliği sağladığı öğrenildi.

Ayrıca görüşmede Cenevre’de tıkanan Suriye Anayasa Yazım Komitesinin çalışmalarının değerlendirmesinin de yapıldığı ifade edildi. Bugüne kadar Astana formatı kapsamında İranlı ve Rus heyetlerle 16 defa görüşme yapıldı. Bu görüşmeler neticesinde Suriye’deki güncel durum, insani yardımların ulaştırılması, Cenevre’deki Suriye Anayasa Komitesi çalışmalarının yeniden başlatılması, mahkûmların değişimi, rehinelerin serbest bırakılması ve kayıp kişilerin aranması gibi güven artırıcı tedbirler konusunda ilerleme sağlandı.

GÖÇ KONUSUNDA ORTAK HAREKET

Bakan Çavuşoğlu ve İranlı mevkidaşı Abdullahiyan’ın gündemindeki bir diğer konu ise İran üzerinden Türkiye’ye gelen Afgan göçü ve sınır güvenliği oldu. Türkiye-İran sınırında göç, insan kaçakçılığı ve teröristlerin sınırdan sızması meselelerinde ortak hareket edilmesi gerektiğini muhatabına ifade eden Çavuşoğlu, bu konuda İran’dan dayanışma beklediğini vurguladı. Ayrıca Afganistan’da istikrarın sağlanması, kapsayıcı bir hükûmetin kurulması ile insani krizin önlenmesi için somut adım atılmasını konusunda İranlı mevkidaşı ile görüş alışverişi yaptı.

Son dönemde Azerbaycan ve İran arasında yaşanan gerilimler de iki bakanın gündeme geldiği bildirildi. Çavuşoğlu’nun İranlı muhatabına, Tahran ve Bakü’nün ilişkileri geliştirmesini ümit ettiklerini ve iki ülke arasındaki yanlış anlaşılmaların giderilmesinin önemine işaret ettiği belirtildi.  Çavuşoğlu’nun ayrıca Türkiye’nin, Azerbaycan ve İran arasında ilişkilerin geliştirilmesinden yana olduğunu vurguladığını aktarıldı.

TERÖR, KAÇAK GÖÇ, İNSAN KAÇAKÇILIĞI, GÜVENLİK...

Dışişleri Bakanı Mevlût Çavuşoğlu, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emîr Abdullahiyan’la Tahran’da düzenlediği ortak basın toplantısında açıklamalarda bulundu. Çavuşoğlu “İran’la köklü ilişkilerimizi bölgemizin yanı sıra diğer küresel konularda da iş birliğini geliştirmek istiyoruz. Sonuçta ziyaretimiz hem ikili ilişkilerimize yeni bir ivme kazandırmak hem de bölgesel konularda istişarelerimizi gerçekleştirmek bakımından son derece faydalı geçti, geçiyor” dedi.

Çavuşoğlu, Türkiye’nin İran’la müzakere içinde olduğu çok sayıda anlaşmanın olduğunu ifade ederek “Çok sayıda müzakere ettiğimiz anlaşmalar da var. Bunların müzakerelerini tamamlayabildiklerimizi de yine bu zirve marjında imzalayıp ilişkilerimizin hukuki altyapısını daha da güçlendirmek istiyoruz. Terör, kaçak göç gibi konularda, insan kaçakçılığı gibi güvenlik konularını da ele aldık. Bu konudaki dayanışmamızı artırmak istiyoruz. İkili ticaretimizde ciddi bir düşüş oldu maalesef pandemi sebebiyle. Ama bu sene, geçen yıla göre ilk 9 ayda yüzde 71 artış var. Bu artış sevindirici ama hedeflerimizin çok uzağındayız. Bu hedeflerimize ulaşmak için daha çok çalışmamız gerekiyor. Bunları da gözden geçirdik. Özellikle Tercihli Ticaret Anlaşması’nın kapsamının genişletilmesi konusunda altı yıldır müzakere yapıyoruz. Bunu da artık tamamlamak istiyoruz ki ticaretimiz daha da artsın” diye konuştu. Çavuşoğlu, İran’a yönelik tek taraflı yaptırımların da yanlış olduğunu da ifade etti.

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN İRAN'A GİDECEK

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önümüzdeki aylarda Türkiye-İran Yüksek Düzeyli İş Birliği Konseyi Toplantısı’na katılmak üzere Tahran’ı ziyaret etmesi bekleniyor. Erdoğan’ın İran ziyaretinin planlamasını da Bakan Çavuşoğlu ve İranlı bakan Abdullahiyan görüşmesinde ele alındığı öğrenildi. Bakan Çavuşoğlu ve İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan’ın görüşmesinde Afganistan ve Suriye’nin yanı sıra Körfez’deki gelişmeler ve Irak’taki gelişmeler de masaya yatırıldı. Irak’ın istikrarının önemine dikkat çekildi. Ayrıca Güney Kafkasya’nın istikrarı için Türkiye’nin teklifte bulunduğu 3+3 formatındaki bölgesel konferans da Çavuşoğlu tarafından Tahran’da bir defa daha dile getirildi.