CIA 'sır savaşı' bir gün önceden raporlamış
CIA'in yayınladığı belgelerde, 1973 yılında Mısır ve Suriye'nin İsrail'e karşı başlatacağı askeri harekatın bir gün önceden Beyaz Saray'a rapor edildiği ortaya çıktı. 1973 Arap-İsrail Savaşı'nın hazırlıklarının çok gizli yapıldığı ve İsrail için ani olduğu belirtiliyordu.
Amerikan Merkezi Haber Alma Teşkilatı'nın (CIA) erişime açtığı belgeler arasında 1973 Arap-İsrail Savaşı'na dair önemli bilgiler ortaya çıktı. Belgelerde Mısır ve Suriye ordusunun İsrail'e karşı 'sır bir şekilde' başlattığı askeri harekatın bir gün önceden Beyaz Saray'a iletildiği öğrenildi. Savaş Arap tarihçiler tarafından 'sır savaş' olarak nitelendiriliyordu.
Belgede, bölgedeki askeri hareketliliğe değinen CIA ajanları, Mısır ve Suriye'nin İsrail'e koordineli bir saldırıya hazırlandığını aktardı. İstihbarat, saldırı hazırlıklarını 'iyi kaynaklardan' aldığını da belgede vurguladı.
"İsrail çok endişeli değil"
Amerikalılara göre, İsrail hükümeti yaklaşmakta olan bir saldırı ihtimalinden çok endişe duymadı. CIA, savaştan bir gün önce İsrail'in Mısırlıların manevralarını normal ve Suriye'nin deki manevraların da savunmacı olduğunu gördüklerini yazıyordu. Ancak bazı yorumlara göre ise, İsrail istihbaratı Mısır ve Suriye'nin askeri harekatından zaten haberdardı.
Kissenger krizi yönetmeye çalıştı
CIA'nin brifingi sonrası ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger'in, dönemin Başkanı Nixon'a Beyaz Saray'daki 'durum odasına' bir mesaj gönderdiği belirtiliyor. Mesajda "Bu sabah saat 6:00'da (İsrail saatine göre öğlen 13:00'de) Mısır ve Suriye'nin koordineli bir saldırı başlatacağına dair bilgilendirildim" ifadesine yer veriliyor. Kissenger'in brifinginden tam 55 dakika sonraysa Mısır ve Suriye'nin İsrail'e ortak askeri harekatı başlıyor.
SSCB'nin personel tahliyesi şüpheleri arttırmıştı
Öte yandan, Mısır ve Suriye'de bulunan Sovyet askeri görevlilerinin ve ailelerinin havayolu ile tahliyesinden şüphelenen İsrail, 6 Ekim 1973 saat 03.00'de İsrail Silahlı Kuvvetleri'ni alarma geçirmişti.
'Ramazan Savaşı' olarak anılıyor
1973 Arap-İsrail Savaşı, dört Arap devleti ile İsrail arasında 6-26 Ekim 1973 tarihleri arasında gerçeklemişti.
1970 yılında Cemal Abdulnasır'ın ölmesi ile yerine geçen Enver Sedat, 1967 yılında İsrail'in işgal ettiği toprakların geri alınması için bir harekat planı hazırlamıştı. 6 Ekim 1973'te başlayan savaşın, Müslümanların kutsal ayı olan 'Ramazan' ve Yahudilerin kutsal günü olan 'Yom Kippur'a denk gelmesi, bu savaşın aynı zamanda 'Ramazan Savaşı' olarak anılmasına neden olmuştu.
Arap devletlerinin kazanımı tersine dönmüştü
Savaşın ilk günlerinde Mısır ve Suriye ordusu, İsrail'e karşı önemli kazanımlar elde etmişti. Ancak İsrail savaşın ikinci haftasında karşı bir saldırı başlatmış ve kaybettiği bölgeleri yeniden ele geçirmişti.
Dünya ekonomisi olumsuz etkilemişti
Ramazan Savaşı'nın en önemli sonucu ise, petrole sahip Arap ülkelerinin, petrol fiyatlarına yaptıkları müdahale ile üçüncü ülkelere karşı bir tür ambargonun koyulmasıydı. Petrol ambargosu sonrası gelişmiş ülke sanayileri petrole bağımlı durumda olduğu için büyük bir krizle karşı karşıya kalmıştı.