Donetsk'te referandum hazırlıkları yapılıyor
Ukrayna’nın doğusunda gerilimin arttığı Donetsk bölgesinde Rusya yanlıları bölgenin geleceğine ilişkin referandum yapmaya hazırlanıyor.
Bölgenin en önemli yerlerinden Donetsk'te valilik binasını yaklaşık 10 gün önce işgal eden Rusya yanlıları, çalışmalarını burada sürdürüyor. Binayı barikatlarla kapatan ve geçişleri kendileri düzenleyen maskeli ve eli sopalı kişilerin, daha önce ilan edilen “Donetsk Cumhuriyeti”nin sözde bayrak ve flamalar binanın her yerinde göze çarpıyor. Hayatın normal akışının seyrettiği kentte barikat kurulmuş tek yer valilik binası. Donetsk Valilik binasında işgalciler 11. kattaki yönetim ofislerini karargahları olarak kullanıyor. Rusya yanlılarının oluşturduğu “Donetsk Cumhuriyeti Meclisi” de çalışmalarını burada yürütüyor. Binanın her katında işgalci milisler bulunuyor ve yabancılar binaya bu kişilerin izniyle girebiliyor. Binanın içinde de hemen her katın kapısında barikatlar kurulmuş durumda ve 11. kata çıkan herkes üst aramasından geçiriliyor. Asansörlerin çalışmadığı binanın her köşesinde nöbetçi milisler görülüyor.
Geniş bir toplantı salonundaki masanın etrafında toplanan ve “halk tarafından seçildiklerini savunan Donetsk meclisinin milletvekilleri” bölgenin ve dolayısıyla Ukrayna’nın geleceği hakkında fikirlerini sunuyor. Bu meclisin aldığı ilk kararlardan biri de 11 Mayıs’ta referandum düzenlemek oldu.
Donetsk Valisinin ofisindeki toplantı odasında AA muhabirinin sorularını yanıtlayan “Donetsk Cumhuriyeti”nin liderlerinden Dennis Vladimiroviç Puşini, referandumda halka bölgenin geleceği hakkında sorulacak soru üzerinde çalıştıklarını söyledi. Puşini, referandumda sorulacak sorunun “Donetsk’in bir federatif yapı halinde Ukrayna içinde kalmasını mı, yoksa yine bir federasyon olarak Rusya’ya bağlanmasını mı istersiniz” şeklinde olabileceğini belirtti. İleri sürüldüğü gibi Rusya’dan resmi bir destek veya maddi bir kaynak almadıklarını savunan Puşini, referandumun nasıl, nerede, hangi şartlarda yapılacağına ilişkin çalışmaların sürdüğünü söyledi. Donetsk bölgesinde geçen haftadan bu yana 10’dan fazla kent ve ilçelerde kamu yönetim binalarından bazıları benzer gerekçelerle Rusya yanlılarınca işgal edilmişti.
Kiev yönetimi, Kırım’dakinin aksine bu kez Ukrayna’nın doğusunda benzer bir oldu bittiye izin vermek istemediği için bölgede “terörle mücadele operasyonları” düzenleyeceğini duyurmuştu.
Ancak Rusya yanlısı Donetsklilerin liderlerinden Puşini, Batı tarafından desteklenen Kiev yönetiminin kendilerini “ayrılıkçı teröristler” olarak gördüğünü, halbuki kendilerinin hak arayan barışçıl eylemciler olduklarını savundu. Donetsk’te işgal edilen bir başka yer de kent merkezindeki belediye binası. Silahlı, maskeli ve üniformalı eylemcilerin dün işgal ettiği binada, belediyenin çalışmaları normal seyrinde devam ediyor. İşgalciler bugün de belediye binasının girişinde nöbet tutuyor ancak bu kez silah taşımıyor.
Öte yandan, Ukrayna'nın doğusundaki Slavyansk kenti belediye meclisi binası etrafına konuşlandırılan Rus yanlısı üniformalı ve silahlı kişiler ile askeri araçlar belediye binasını terk ederken, bazı vatandaşlar ile az sayıda üniformalı kişi, bina yakınına kurdukları barikatlarda beklemeyi sürdürüyor. Kentteki Karl Marx Caddesinde bulunan “Dom Bıta” adlı binaya konuşlandırılan üniformalı silahlı şahıslar ile birkaç askeri araç hala caddede bekliyor. Cadde üzerine barikat kuran silahlı kişiler, araç ve yaya geçişine izin vermiyor, gazetecilerin görüntü almasına da karşı çıkıyor. Slavyansk Belediye Meclis binası yakınında kurulan barikatların üzerine "Donetsk Halk Cumhuriyeti flaması" asan eylemciler amaçlarının, şehri "Kiev'deki bölücüler ve Banderacılar'dan korumak" olduğunu ifade ediyor. Kurulan barikatlara, "referandum ve demokrasi", "faşizme hayır", "Donetsk'e özgürlük" gibi sloganların yer aldığı pankartların asılması dikkati çekiyor.
- Eylemciler referandum istiyor
Barikatlardaki eylemcilerden Natalia Tişenko, AA muhabirine, amaçlarının Ukrayna'nın parçalanması değil, daha özgür ve insanların barış içerisinde yaşadığı bir Ukrayna'da yaşamak olduğunu, bu çerçevede ülkenin doğu ve güneydoğu bölgesinde referandum yapmak istediklerini söyledi. Kiev yönetiminin bunu da Kırım'daki gibi "gayrimeşru" saymaması için referandumun ülkedeki yasalar çerçevesinde yapılmasını talep ettiklerini belirten Tişenko, eyleme bu yüzden katıldıklarını, bundan başka bir taleplerinin de olmadığını ifade etti. Yerel referandum konusunda yasa kabul edinceye kadar eylemlerine devam edeceklerini belirten Tişenko, "Biz, savaşa, kan dökülmesine müsaade etmeyeceğiz, bunu istemiyoruz" dedi.
Kendi tutumlarına rağmen hükümetin dün olduğu gibi Slavyansk'a asker göndermesini ve askeri uçaklarla gözetleme yapmasını kabul etmediklerini söyleyen Tişenko, "Slavyansk haritada bile gözükmüyor ama silahlı askerler göndererek susmamızı istiyorlar. Çok şükür askerler kendi annelerine karşı silah doğrultmadı ve halk tarafına geçti. Askerler yeni hükümetin talimatını yerine getirmek istemedi. Biz de bunun için onlara teşekkür ediyoruz" diye konuştu. Slavyansk'a dün gelen bazı askerlerin halk tarafına geçtiğini, daha sonra onlara yemek ve kalmaları için yatak verdiklerini anlatan Tişenko, bu askerlerden bazılarının dün evlerine döndüğünü, bugün de 8 askerin Slavyansk'tan ayrıldığını söyledi.
Kente gelen asker sayısı hakkında bilgilerinin olmadığını kaydeden Tişenko, Slavyansk üzerine asker, uçak ve helikopter gönderilmesini anlamakta güçlük çektiklerini belirtti. Natalia Tişenko, amaçlarının barış ve huzurun hakim olduğu bir Ukrayna'da yaşamak olduğunu vurguladı.