Dünya silahlanma yarışı içine girdi: Askeri savunma harcamaları patladı
Ukrayna ile Rusya arasındaki savaş sonrasında savunma harcamaları patladı. İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana küresel silahlanmada en büyük artış yaşanırken tarafız İsveç bile silahlanma bütçesi yaptı. 29 Avrupa ülkesi yeni askeri harcamalar için toplam 209 milyar dolar ayırırken bu rakam geçen yıl harcanan 2,3 trilyon dolar olarak kayıtlara geçti.
Rusya Devlet Başkanı Putin’in Ukrayna topraklarına yönelik başlattığı işgal 7 aya yaklaştı. Binlerce kişinin öldüğü milyonlarca insanın ise yerini terk etmek zorunda kaldığı savaş sonrası ülkeler adeta silahlanma yarışına girdi. Bir dizi ülke askeri harcamalarda bütçesini arttırdığını açıkladı. 29 Avrupa devleti yeni savunma finansmanı için toplam 209 milyar dolardan fazlasını taahhüt etti.
KİŞİ BAŞINA DÜŞEN SİLAHLANMA BÜTÇESİ İKİYE KATLANDI
Dünya servetinin önemli bir kısmı ordulara tahsis ediliyor. 2021’de dünya GSYİH’sının yüzde 2,2’si silahlı kuvvetlere harcandı. Bir başka deyişle kişi başına 268 dolar silahlanmaya ayrıldı. 1999’da kişi başına düşen rakam ise sadece 118 dolar olarak kayıtlara geçmişti. Bu rakam Rusya’nın Ukrayna topraklarını işgali sonrasında daha da artacak gibi tahmin ediliyor.
AVRUPA’DA SİLAHLANMA YARIŞI BAŞLADI
Askeri alanda yapılan harcamalardaki Avrupa’daki artış dikkat çekti. Sovyetler Birliği çöktükten sonra savunma harcamalarını kısan Avrupa, Rusya’nın 2014’te Kırım’ı ilhak etmesiyle yeniden silahlanmaya başladı. Askeri harcamalar yüzde 25 arttı. O zamandan beri, yüzde 2 barajını karşılayan Avrupalı NATO müttefiklerinin sayısı ikiden sekize yükseldi.
ASKER SAYISI VE SİLAHLAR İKİYE KATLANIYOR
Belçika da mevcut 5,9 milyar dolarlık rakamını kabaca ikiye katladı. GSYİH’sının yüzde 1,4’ünü orduya tahsis eden Hollanda, bu yıl silahlı kuvvetlere 5,2 milyar dolar ekleyerek NATO’nın yüzde 2’lik hedefine ulaşmayı planlıyor. Polonya’da ise asker sayısını ikiye katlamak için harcamalarını arttırdı. Güney Kore ile imzaladığı 5.76 milyar dolarlık sözleşme ile 180 adet K2 Black Panther Tank ve 212 adet K9A1 obüs alacak.
AYRILAN FONLAR ARTTIRILDI
Almanya ise ordusunu güçlendirmek için 104 milyar dolar değerinde özel bir fon oluşturacağını duyurdu. Uzun süredir tarafsız olan İsveç bile NATO’ya katılmaya ve silahlı kuvvetlerin harcamalarını GSYİH’sının yüzde 2’sine çıkarmaya hazır. Bunun için İsveç hükûmeti askeri harcamaları yüzde 60 oranında artırma kararı aldı. Romanya savunma bakanlığı, Türk savunma firması Baykar’dan 18 adet Bayraktar TB2 insansız hava aracı satın almak için meclisten talepte bulundu. Talep, lojistik destek ve eğitim ekipmanı için 300 milyon doları buluyor. Slovakya da askerî harcamaları artırdı, salı günü 447 milyon $ değerinde 76 adet AMV-XP zırhlı araç satın almak için bir anlaşma imzaladı.
ÇİN’İN HEDEFİ DÜNYA ÇAPINDA ORDU KURMAK
Japonya, Çin tehlikesine karşı askeri harcamalarını geçen yıl yüzde 7,3 artırdı, bu, 1972’den bu yana en yüksek yıllık artış. Avustralya da Çin’in artan gücüne karşı maliyeti 100 milyar doları aşan sekiz nükleer denizaltı tedariki için kolları sıvadı. Hindistan, Çin’in artan askeri baskılarına karşı ilk yerel uçak gemisini cuma günü denize indirdi. Şu anda ülkenin tersanelerinde inşa edilen üç düzineden fazla donanma gemisi ve denizaltı ile yerel inşaata büyük yatırımlar göze çarpıyor.
Çin savunma harcamaları her yıl ortalama yüzde 10 arttı ve 27 yıldır kesintisiz sürdü. Bu rakam geçen yıl 293 milyar dolara ulaştı. Pekin’in hedefi ise 2049’a kadar “dünya çapında bir ordu” kurmak. ABD askeri harcamaları, önce terörizme karşı savaş ve şimdi de Çin ve Rusya ile artan jeopolitik rekabet nedeniyle son 20 yılda yüzde 40 arttı. Ukrayna krizi sonrası askeri bütçesine 90 milyar dolar daha ilave etti. Rusya, 2020’nin sonuna kadar askerî teçhizatının yüzde 70’ini modernize etti. Ülkenin askerî harcamaları yüzde 2,9 artarak 65,9 milyar dolara ulaştı. Bu ülkenin GSYİH’sının yüzde 4,1’ine eş değer.
