İsveç'te 200 yıl sonra savaş alarmı! Savunma bakanı "Hazır olun" dedi

Kuzey Avrupa'nın sakin ve zengin ülkesi İsveç​'te şu sıralar savaş​ paniği yaşanıyor.  Sivil Savunma Bakanı Carl-Oskar Bohlin, geçtiğimiz Pazar günü katıldığı bir konferansta "İsveç'te savaş olabilir" ifadesini kullanmıştı. Ardından Genelkurmay Başkanı Micael Byden de tüm İsveçlileri zihinsel olarak savaşa hazır olmaya çağırdı.

MUHALEFET TEPKİ GÖSTERDİ

BBC'nin haberine göre Bakan ve Genelkurmay Başkanı'nın art arda yaptığı açıklamalar çok net olsa da, bu sözler ülkede "uyarı" düzeyinde algılandı. Ancak ülkenin yetkili ağızlarından peşi sıra yapılan söz konusu açıklamaların tonu, İsveç muhalefetinin tepkisini çekti.

Eski başbakan Magdalena Andersson, İsveç televizyonuna yaptığı açıklamada, güvenlik durumunun ciddi olduğunu kabul etse de, "Savaş hemen yanıbaşımızda da değil" ifadelerini kullandı.

1814'TEN BERİ SAVAŞ YOK

İsveç'in yer aldığı son savaş 1814 yılında gerçekleşmişti. Bu savaş, İsveç'in, komşusu Norveç'i tek bir ülke altında birleştirmeye zorlamasıyla baş göstermiş sonrasında kurulan birlik, 1905 yılına kadar sürdü.

O dönemden sonra yaklaşık 200 yıldır savaş görmeyen İsveç, şu sıralar savaş endişesiyle NATO​'nun şemsiyesine girmek istiyor. Ancak üyelik için Türkiye ve Macaristan'ın onayını bekliyor.

UKRAYNA'YA YENİ DESTEK PLANI

İsveç'in NATO hamlesine neden olan Rusya-Ukrayna savaşı, 24 Şubat'ta ikinci yılını dolduracak. Genelkurmay Başkanı Byden açıklamalarında "yeni bir şey olmadığını" söylüyor.

Byden bir ay önce Ukrayna'nın doğu cephesini ziyaret etmişti. Ayrıca İsveç, Ukraynalı pilotları eğiten ülkeler arasında. Stockholm Ukrayna'ya gelişmiş Gripen savaş uçakları göndermeyi de düşünüyor.

Aftonbladet gazetesine konuşan Byden, "Amacım insanları endişelendirmek değil, sadece daha çok kişinin içinde bulundukları durumu ve sorumluluklarını düşünmelerini sağlamak" dedi.

BOHLİN: GECELERİ UYKUM KAÇIYOR

Sivil Savunma Bakanı Bohlin de insanların uykusunu kaçırmak istemediğini ancak olabileceklere dair farkındalıklarını artırmayı hedeflediğini belirtti. Bakan ayrıca yerel idareler ve acil durum ekiplerine hazırlık yapmaları çağrısında da bulundu.

Bohlin "Geceleri uykumu kaçıran bir şey varsa o da hazırlıkların çok yavaş ilerlemesi" dedi.

RUS TEHDİDİ ÜRKÜTÜYOR

Rusya-Ukrayna savaşının başlamasının ardından Finlandiya da NATO'ya katıldı ve Rus yetkililer NATO ile tansiyonun yükselmesi halinde "bunun ceremesini çekecek ilk ülkenin" Finlandiya olacağı tehditlerinde bulundu.

Türkiye'nin şartlarını yerine getirene kadar İsveç'in NATO üyeliğine onay vermeyeceğini duyuran Ankara, geçen yıl Temmuz ayındaki NATO zirvesi öncesi İsveç'in üyeliğine yeşil ışık yakmıştı.

İsveç'in NATO'ya üyeliğine ilişkin katılım protokolü, Aralık ayında TBMM Dış İlişkiler Komisyonu'nda kabul edildi. Protokolün Meclis Genel Kurulu'nda görüşülüp oylanması bekleniyor, ne zaman görüşüleceğiyse henüz bilinmiyor.

SİLAH HARCAMALARINA AĞIRLIK

İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, 2024 yılında NATO'nun üyeleri için koyduğu askeri harcama hedefi olan gayrisafi yurtiçi hasılanın yüzde 2'si oranında harcamaya ulaşacaklarını açıkladı. Bu İsveç'in 2020'deki askeri harcamalarının iki katına denk geliyor.

İsveç Savunma Üniversitesi'nden savunma uzmanı Oscar Jonsson ise üst düzey yetkililerin açıklamalarının tonunun "bir bardak suda fırtına koparmaya" benzediğini, söylenenlerin yüzde 90'ının sivil ve askeri savunma alanındaki hazırlıkların yavaş olmasının getirdiği rahatsızlıktan kaynaklandığını düşünüyor.

ORDUNUN KÜÇÜKLÜĞÜ ENDİŞELENDİRİYOR

"Zaman kısıtlı ve açıklamalarla yetkililer, sorumlu departmanlar ve bireyler 'uyandırılmak' istendi" diyen Jonsson; "İsveç ordusu çok muktedir ama ölçeği çok küçük. En son savunma yasa tasarısında 3,5 tugay kurmamız gerektiği belirtiliyor. Savaş başlandığında Ukrayna'nınsa 25 tugayı vardı".

Jonsson savaş ihtimali olsa da, bunun için birkaç faktörün bir araya gelmesi gerektiğini ekliyor: Rusya'nın Ukrayna'daki savaşının sona ermesi, ordusunun yeniden yapılanma ve silahlanma için zamanının olması, ve Avrupa'nın da ABD'nin askeri desteğini kaybetmesi.

Ancak Jonsson'a göre bu üç durumun bir araya gelmesi "ihtimal dahilinde".