John Kerry, 'Türkiye olmazsa olmaz bir partner'

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, "Türkiye (DAEŞ’e karşı) tüm çabalarda olmazsa olmaz bir partner olmaya devam ediyor" dedi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD'nin başkenti Washington'daki temasları kapsamında ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile görüştü. İki bakan, görüşmeleri öncesinde ABD Dışişleri Bakanlığında basına açıklama yaptı.Kerry, ABD ve Türkiye’nin siyasi, ekonomik ve güvenlik konularında geniş yelpazeyi içeren, iki ülke için “çok karakteristik” gündem maddelerine sahip olduklarını belirterek, bu konulardan birinin İran ile nükleer müzakereler olduğunu kaydetti.

Hem ABD hem Türkiye’nin İran’ın nükleer silaha sahip olmasını kabul edilemez bulduğunu ifade eden Kerry, aynı zamanda iki ülkenin, İran’ın, özellikle terörizmle ilgili olmak üzere, bölgedeki istikrarsızlaştırıcı ve karışıklığa yol açan faaliyetlere desteği konusunda aynı kaygıları paylaştığını bildirdi.

Çavuşoğlu ile diğer önemli gündem maddesinin terörle mücadele olduğunu dile getiren Kerry, DAEŞ’in önemli boyutta gerilemeler yaşadığını ancak bu konuda hala yapılması gereken çok iş olduğunu söyledi.

"Türkiye olmazsa olmaz bir partner"

Kerry, DAEŞ’i Suriye, Irak ve sığındığı her yerden çıkarmak için ne gerekiyorsa yapmaya kararlı olduklarını vurgulayarak, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Gelecek aylarda daha da fazlasının yapılması lazım. Görüşmede bunları da ele alacağız. Şu açık ki  DAEŞ giderek artan baskı altında, örgütün liderliği zayıflatıldı, mali kaynakları daralıyor, yaydığı nefret ideolojisinin itibarı düşürüldü. Türkiye de (DAEŞ’e karşı verilen) tüm bu çabalarda olmazsa olmaz bir partner olmaya devam ediyor. Türkiye, koalisyonun yabancı savaşçılarla ilgili çalışma grubuna eş başkanlık yapıyor.DAEŞ zayıfladıkça, yeni eleman toplamaya daha bağımlı hale geliyor. Bu da şu anlama geliyor ki gençlerin örgüte kaydolarak ve sınırı geçip Suriye’ye giderek, ölümcül hataya düşmemesi için çabalarımızı iki katına çıkarmamız gerekiyor.”

Kerry, Türkiye’nin ülkeye girişlerdeki tarama süreçlerini artırarak, şüphelileri gözaltına alarak ve giriş yasağı listesini genişleterek bu konulardaki çabalarını artırdığına dikkati çekti.

"ABD, Türkiye’nin cömertliğine minnettar"

Türkiye’nin ayrıca Suriyeli muhalifler için eğit-donat programına ev sahipliğini kabul ettiğini hatırlatan Kerry, ayrıca insani yardımlarda da yaklaşık 2 milyon sığınmacıya kapısını açtığını söyledi.

Kerry, bunun Türkiye'ye dev boyutta ekonomik ve sosyal yük getirdiğinin farkında olduklarını ifade ederek, "ABD, Türkiye’nin cömertliğine minnettar ve ABD olarak uluslararası donörleri, eğitim, sağlık ve istihdam başta olmak üzere sığınmacıların ihtiyaçlarını ele almaya çağırıyoruz" dedi.

ABD olarak, 250 milyon doları Türkiye’ye olmak üzere bölgeye son 4 yılda, 3,7 milyar doları aşkın insani yardımda bulunduklarını anlatan Kerry, NATO dışişleri bakanları toplantısı için gelecek ay “gelişen ekonomi ve büyüleyici tarihe sahip, bir tarafında dağ bir tarafında Akdeniz olan” Antalya’ya gitmeyi dört gözle beklediğini kaydetti. Kerry, Türk misafirperverliğine de atıfta bulundu.

Kerry, buradaki NATO toplantısında, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı saldırganlığı ile şiddet yanlısı aşırılıkların NATO’nun güney sınırında yaydığı tehdidi ele alacaklarını bildirdi.

Kerry, ABD ile Türkiye arasında özellikle güvenlik alanında olmak üzere bağların önemine işaret ederek, Türkiye’nin Afganistan’da önemli rol oynadığına değindi.

Türkiye’nin Irak’ta önemli katkılar yaptığını ifade eden Kerry, Çavuşoğlu ile görüşmede Suriye’de Esed’in başarısız liderliği ile Yemen ve Libya konularını da ele alacaklarını bildirdi.

Kerry, bunun yanında enerji güvenliğini de konuşacaklarını aktardı.

“2015’te gerçek ve kalıcı ilerleme sağlanabilir”

Kıbrıs konusunun da görüşmedeki gündem maddelerinden olduğunu dile geiren Kerry, ABD ve Türkiye’nin, adayı iki bölgeli, iki toplumlu federasyon şeklinde yeniden birleştirmeyi amaçlayan BM öncülüğündeki müzakereleri desteklediğini söyledi.

 “Bu, fazlasıyla uzayan bir sorun” diyen Kerry, “Tarafların 2015 yılında gerçek ve kalıcı ilerleme sağlayabileceklerine inanıyoruz. Bu, bölge için çok olumlu olacaktır ve tüm Kıbrıslılara daha iyi yaşam fırsatları açısından da müthiş etki sağlayacaktır" dedi.

Kerry, kasım ayında dünya genelindeki liderlerin Türkiye’nin dönem başkanlığında G20 Zirvesi’nde Antalya’da bir araya geleceğini hatırlatarak, Türkiye ile ABD arasındaki ticaretin son 10 yılda iki katına çıktığını, ticari bağların geliştirilmesi adına daha fazlasının yapılacağından da emin olduğunu kaydetti.

Kerry, "ABD ve Türkiye’nin, ifade özgürlüğü ile bağımsız yargı ve medya gibi iki ülkenin anayasasında da yüceltilen temel haklar ve sorumluluklar dahil olmak üzere demokrasilerini güçlendirmek için çalıştığında en iyi durumda olacağını" ifade etti.

"Elimizden gelenin en iyisini yapıyoruz"

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "Biz yabancı savaşçılarla mücadelede elimizden gelenin en iyisini yapıyoruz. 12 bin 800 kişiye giriş yasağı koyduk, bin 300 yabancı savaşçıyı sınır dışı ettik. Ancak kaynak ülkelerin de elinden gelenin en iyisini yapması lazım" dedi.

Çavuşoğlu, başkent Washington'daki temasları kapsamında ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile görüştü. İki bakan, görüşmelerinden önce ABD Dışişleri Bakanlığı'nda basına açıklama yaptı.

Ortadoğu, Ukrayna ve Karadeniz olmak üzere bölgede kritik bir dönemden geçildiğini belirten Çavuşoğlu, Türk-Amerikan stratejik ilişkilerinin bugün her zamankinden daha "vazgeçilmez" nitelik taşıdığını kaydetti.

Çavuşoğlu, Kerry ile görüşmelerinde, ticaret, ekonomik işbirliği ve siyasi işbirliğinin daha da geliştirilmesi gibi ikili hususların yanı sıra, Yemen'deki durum, Suriye, Irak, Ukrayna krizi, Kıbrıs ve "kanlı terör örgütü" DAEŞ'in oluşturduğu tehdit gibi konuları masaya yatıracaklarını, tüm bu konularda aralarındaki operasyonel işbirliğini daha da ileriye taşıyacak somut adımlara odaklanacaklarını bildirdi.

Kıbrıs'ta bu yıl kalıcı bir çözüme ulaşmayı umduklarını vurgulayan Çavuşoğlu, “Bu noktada Türkiye ve KKTC’de siyasi irade var ve müzakere masasında bekliyoruz” diye konuştu.

ABD’nin de aktif rolü ve dahiliyetinin önemine işaret eden Çavuşoğlu, ABD’ye bu konudaki çabaları için teşekkür etti.

"Daha zamanlı bilgi ve istihbarat paylaşımı lazım"

Çavuşoğlu, görüşmede enerji güvenliği ve terörle mücadele konularını da görüşeceklerini söyledi.

Terörle mücadele bağlamında, özellikle Irak ve Suriye’de, DAEŞ ve diğer terör örgütleriyle mücadele edilmesi ve bunların kökünün kazılması gerektiğini belirten Çavuşoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bunun yanında, yabancı savaşçıların akışını önlememiz lazım. Türkiye bu noktada transit ülkelerden biri. Biz yabancı savaşçılarla mücadelede elimizden gelenin en iyisini yapıyoruz. 12 bin 800 kişiye giriş yasağı koyduk, bin 300 yabancı savaşçıyı sınır dışı ettik. Ancak kaynak ülkelerin de yabancı savaşçılar ülkelerini terk etmeden önce onları durdurmak için elinden gelenin en iyisini yapması lazım. Daha iyi işbirliğine ve daha zamanlı bilgi ve istihbarat paylaşımına ihtiyacımız var.”

Çavuşoğlu, ABD ile bu konudaki işbirliğini ise “mükemmel” olarak tanımladı ve daha fazla geliştirilebileceğini kaydetti.

“Türkiye ve ABD, önemli göreceli avantajları olan iki ülke. Bu da ortaklığımızı değerli ve eşsiz yapıyor” diyen Çavuşoğlu, iki ülkenin birlikte çalışarak, her türlü zorluğun üstesinden gelebildiğine dikkati çekti.  

“Türkiye, nükleer silahlara her zaman karşı"

Çavuşoğlu, İran’ın nükleer programına yönelik meselede Türkiye’nin her zaman siyasi çözümden yana olduğunu belirterek, haziran sonuna kadar  kapsamlı  anlaşmaya varılmasını umduklarını kaydetti.

“Anlaşmaya ulaşmak kolay değil” diyen Çavuşoğlu, şu ana kadarki kat edilen yolun küçümsenmemesi gerektiğine vurgu yaptı. Çavuşoğlu, “Realist olmak zorundayız ve kapsamlı bir anlaşma için daha çok şey yapmalıyız” diye konuştu.

Kerry’nin müzakereler sırasında kendisini arayarak bilgilendirmesi için teşekkür eden Çavuşoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Türkiye, nükleer silahlara her zaman karşıdır ve Türkiye hiçbir zaman nükleer silahlara sahip olma niyeti taşımadı. Türkiye, İran’ın nükleer silah elde etmesine veya elde etme niyetinde olmasına veya komşularında nükleer silah olmasına karşı oldu. Bu nedenle bu süreçte verdiğimiz tam desteğe devam edeceğiz.”

Kerry’ye daveti için bir kez daha teşekkür eden Çavuşoğlu, kendisini 3 hafta sonra memleketi Antalya’da ağırlamayı sabırsızlıkla beklediğini ifade etti.