Muz tarihe karışabilir: Nesli tükeniyor! Bilim insanlarından kritik adım
En çok sevilen meyveler arasında yer alan muz, 2 farklı mantar hastalığı nedeniyle yok olma riskiyle karşı karşıya kaldı. Bu durumu önlemek için çalışan bilim insanları, muz hastalıklarının tedavisi için umut verici çalışmaları kamuoyuyla paylaştı.
Başta çocuklar olmak üzere tüm dünya genelinde en çok sevilen ve tüketilen meyveler arasında yer alan muz, neslinin tükenmesi riskiyle karşı karşıya. 1950'yi yıllarda yaygın olarak üretilen Gros Michel cinsi muz ırkını yok eden Panama hastalığının ardından yeni bir hastalık türü dünya üretiminin yüzde 99'unu oluşturan Cavendish muzunu tehdit etmeye başladı.
DİRENÇLİ MANTARLARA KARŞI ÇÖZÜM ARANIYOR
1990'larda ortaya çıkan ve Cavendish türünde görülen siyah sigatoka hastalığının muz neslini bitirebileceği belirtildi. Bir tür mantar ilacı olan fungisitlerle kontrol altına alınmaya çalışılan siyah sigatoka hastalığı, bazı bölgelerde kimyasallara karşı dirençli hale geldi. Bilim insanları hem bu hastalıkların çözümünü arıyor hem de yeni muz türleri geliştirme çalışmalarını sürdürüyor.
Geçtiğimiz Ağustos ayında yapılan bir araştırma, mevcut Panama hastalığı varyantının 20. yüzyıldakinden evrimleşmediğini ortaya koymuştu. Bu, bilim insanlarına hastalığın mekanizmasını daha iyi anlama fırsatı sunarken, tedavi umudunu da artırdı.
DİRENÇLİ YENİ BİR MUZ TÜRÜ GELİŞTİRİLDİ
ABD merkezli muz üreticisi Chiquita Brands International, KeyGene araştırma şirketi, Musaradix adlı girişim ve Hollanda'daki Wageningen Üniversitesi işbirliğiyle, Yelloway 1 adında yeni bir muz türü geliştirdiğini duyurdu.
İki hastalığa da dirençli bu bitkinin şu an serada yetiştirildiği, ancak henüz meyve vermediği belirtiliyor. Yıl sonunda Filipinler'de ekilecek olan bu türün, daha sonra Cavendish muzlarıyla çiftleştirilerek hastalığa dirençli ve tadı alışılmış muzlara benzeyen yeni türler üretilmesi planlanıyor.
YABANİ MUZUN GENİ İŞE YARADI
Chiquita’nın Sürdürülebilirlik Direktörü Peter Stedman, "Eğer birkaç yıl içinde muzunuzda bir değişiklik görmezseniz, harika bir iş çıkarmışız demektir" diyerek gelişmeleri özetledi.
Avustralya Queensland Üniversitesi'nden araştırmacılar da yabani bir muz bitkisinden aldıkları bir geni Cavendish türüne yerleştirerek genetiği değiştirilmiş, Panama hastalığına dirençli bir muz geliştirdi.
Diğer yanda tadının ve görüntüsünün aynı kalması beklense de genetiği değiştirilmiş ürünlerle ilgili halkta oluşan endişeler ve özellikle Avrupa’daki katı düzenlemeler, bu türlerin pazara girişinde zorluklara yol açıyor.
