Ne Rusya ne ABD ne de İsrail! İşte 3. Dünya Savaşı'nın patlak vereceği ülke
2023'te yükselişe geçen küresel çatışmalar ve en son Rusya'nın ABD'nin Avrupa'ya silah yığması halinde 'nükleer' tehdidi 3. Dünya Savaşı'nın kapısını araladı. İsrail-Gazze, Rusya-Ukrayna arasındaki çatışmalar devam ederken 3. Dünya Savaşı'nın patlak vereceği ülke ve sebebi merak edildi.
Dünya genelinde koronavirüsün getirdiği ekonomik krizler, Rusya-Ukrayna savaşının başlaması ve en son İsrail’in Gazze’ye saldırıları tüm ülkeleri kırmızı alarma geçirdi. Birçok ülke 3. Dünya Savaşı başlama ihtimaline karşı savunma sanayide art arda yeni projelerini tanıttı.
NATO Askeri Komite Başkanı Oramiral Rob Bauer’in “Savaş dahil her an her şeyin olabileceği bir döneme hazır olun” çağrısı dünyada yankı uyandırdı. Rusya-Ukrayna savaşı devam ederken Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenski, çatışmanın üçüncü dünya savaşına dönüşmesinden korktuğunu söylemiş Vladimir Putin ise Rusya’ya farklı ülkelerden gelebilecek tehditlere ‘nükleer’ cevap verilebileceğini belirtmişti.
3. DÜNYA SAVAŞINI TETİKLEYEN KRİZLER
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, NATO ülkesi olarak Ukrayna’ya asker gönderme önerisinde bulununca Rusya’dan tepki geldi. Alman askeri yetkililer ile Ukraynalı yetkililer arasında Taurus seyir füzelerinin teslimatına yönelik ses kayıtları, Kerç Köprüsü'nün hedef alınacağı iddiası yeniden tansiyonu yükseltti.
En son yaşanan gelişmede Rusya Dışişleri Bakanlığı, ABD nükleer silahlarının Kuzey Avrupa’ya yerleştirilmesi halinde Rusya ile NATO arasında doğrudan askeri çatışma senaryosunda hedef olacağını bildirdi.
Ortadoğu’da İsrail’in Gazze’de sivilleri hedef alması, Asya’da Kuzey Kore’nin balistik füze denemeleri de krizi tetikleyen gelişmeler oldu. Suriye’de yıllardır süren iç savaş, ABD’nin Yunanistan’ı silahlandırarak Türkiye’ye karşı Ege ve Akdeniz’deki provokasyonları da gerilime dahil oldu. Kızıldeniz’de İran’ın ABD’ye tehditleri de sürüyor.
ÇİN-TAYVAN GERGİNLİĞİ
Özellikle 2023 yılında küresel çatışmaların artmasıyla beraber 3. Dünya Savaşı'nın nerede başlayacağına yönelik senaryolar konuşuluyor. Rusya, ABD, İran, Ortadoğu derken Çin-Tayvan arasındaki kriz dünyayı felakete sürükleyecek en güçlü ihtimaller arasında…
Tayvan'da yapılan seçimler, ada ülkesinin kendisine ait olduğunu iddia eden Çin'de büyük rahatsızlığa neden olurken askeri analistler Ocak ayında Çin Devlet Başkanı Xi Jingping'in savaş için hazırlık yaptığını ve bölgedeki olası bir savaşın 3. Dünya Savaşı'nın fitilini ateşleyebileceğini iddia ediyordu. 'China Is Going to War' kitabının yazarı Gordon Chang Business Insider'a yaptığı açıklamada Çinli liderin ordunun kontrolünü ele geçirmeye çalıştığını öne sürerek, "Xi ordudaki birçok üst düzey ismin savaşmak istemediğini düşünüyor ve bunların savaşmaya hazır ve istekli isimlerle yer değiştirmesi gerektiğine inanıyor" dedi.
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan’a yaptığı ziyaret nedeniyle bölge alarm durumuna geçmiş, Tayvan Boğazı'na savaş uçakları gönderilmişti.
Çin hükümeti, Tayvan’ı "yeniden kendi topraklarının parçası olacak ayrılıkçı bir bölge" olarak görüyor.
EKONOMİK İLİŞKİLER
Pekin ve Taipei hükümetleri arasındaki siyasi ilişkiler sorunlu olsa da ekonomik ilişkiler yıllar içerisinde ilerleme kaydetti. 1991 ile Mayıs 2021’e dek geçen sürede, Tayvan’ın Çin’deki yatırımları 193,5 milyar dolara ulaştı.
Bu nedenle bazı Tayvanlılar ekonomilerinin artık Çin’e bağımlı olduğunu düşünmeye başladı. Diğerleri ise Çin’le ekonomik ve ticari ilişkilerin gelişmesinin Çin’den gelecek olası bir askeri harekatı önleyeceğini savundu.
NEDEN TAYVAN?
Washington’un ise Tayvan politikası uzun süredir “stratejik muğlaklık” üzerine kurulu. ABD Başkanı Joe Biden, Mayıs 2022’de ülkesinin Tayvan’ı askeri açıdan savunup savunmayacağı yönündeki bir soruya duruma müdahale edecekleri yönünde cevap vermişti.
Tayvan ekonomisi dünya için son derece büyük bir önem taşıyor. Çünkü telefonlardan dizüstü bilgisayarlara, saatlere ve oyun konsollarına kadar dünyanın günlük elektronik ekipmanlarının çoğu, Tayvan'da üretilen bilgisayar çipleri tarafından destekleniyor. Tek bir Tayvanlı şirket Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) dünya pazarının yarısından fazlasını kontrol ediyor.
Teknoloji ve askeri endüstri için çip üreten şirketin değeri 2021'de 100 milyar dolara ulaşmıştı. Bu nedenle, başta ABD olmak üzere batılı ülkeler Çin'in Tayvan'ı işgalinin Pekin'e dünyanın en önemli endüstrilerinden biri üzerinde daha fazla kontrol verebileceğinden endişe duyuyor.
