Putin için sonun başlangıcı mı? Uzmanlardan 4 Putin-Zelenski senaryosu

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ilk ayı dolmak üzere. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’da bazı bölgeleri işgal etse de istediği sonucu elde edemedi. Halen Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski iktidarda duruyor ve ülke topraklarında tam bir hakimiyet kurabilmiş değil. Ayrıca Ukrayna halkı tarafından güçlü direnç devam ediyor. Öte yandan Rusya ekonomik yaptırımlarla da karşı karşıya kaldı ve uluslararası topluluklardan dışlandı. Peki savaş hangi noktada? 3. Dünya Savaşı çıkar mı? Türkiye tarafsız tavrını ne kadar koruyabilir? Bu durum Türkiye’nin AB’ye girmesi için bir fırsat mı? İstanbul Bilgi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Profesörü İlter Turan ile Avrupa Birliği ve Küresel Araştırmalar Derneği (ABKAD) Başkan yardımcısı Dr. Can Baydarol, TGRT Haber'de Cem Küçük ile Günaydın Türkiye Programında kritik yorumlarda bulundu.

AB TÜRKİYE’YE VİZE JESTİ YAPABİLİR

Prof. Dr. İlter Turan, Putin’in istediğini alamadığını ve Ukrayna’yı kısa sürede hakimiyet altına alma planının beklediği gibi gelişmediğini söyledi. Beklemediği Ukrayna direncinin Rusların işini zorlaştırdığını belirten Turan, Rus askerleri şehirleri tarumar etmek gibi en kötü yöntemi uygulamasına rağmen Mariual’da bile istediğini elde edemediğini kaydetti. “İşin tuhafı Ukrayna'daki Ruslar bile Rus işgaline karşı direnişe katıldı” diyen Turan, “Bu olay sonun başlangıcı mı?” sorusunu şöyle cevapladı:

“Olabilir de olmayabilir de. Putin kıvrak bir adam, iktidardan gitmediği aşikar. Rusya’da Sovyetlerden kalma kurumsal yapı devam ediyor. Putin’in görevde kalmasını zorlaştıracak gelişmeler yaşanabilir. Siyasette başarısız bir liderin düşüşü önlenemez. Ancak karizmatik liderler başarısızlığı başkalarına fatura ederek üstte kalabiliyorlar. Putin fatura kesmeye başlamadı daha” dedi. Turan, Avrupa Birliği’nin güvenlik sorunları nedeniyle Türkiye’nin  öneminin yeniden farkına vardığına dikkat çekerek “Bu bilince varmak nasıl bir formüle doğru ilerler, bilmiyorum. Bir takım jestler yapılabilir. Vizeler, gümrük anlaşmaları konusunda jestler olabilir. AB’ye üyelik konusunda beklentim yok.”

4 SENARYO KONUŞULUYOR

Dr. Can Baydarol, Putin’in istediği hedeflere ulaşamamasından dolayı müzakere etmek istemediğini söyleyerek olası 4 senaryoyu şöyle sıraladı: “Putin gider Zelenski kalır ya da Zelenski gider Putin kalır. İkisi birden gider ya da ikisi birden kalır. Putin saha başarısı elde edemedi. Süpersonik füzeyi bu yüzden kullandı, herkese gözdağı verdi. Yarın yapılacak olan NATO zirvesi çok önem kazanıyor. Süpersonik bir füze kazayla Ukrayna sınırını aşıp Polonya’ya düşerse ne olacak? Bu durumda 3. Dünya Savaşı başlayacak mı? Bu, burada duracak mı yoksa devam edecek mi? Tehlikeli senaryolar konuşulacak. Putin’i durduracak pek kimse gözükmüyor.” Türkiye’nin bu zamana kadar savaşa karşı tarafsız durmayı başardığını kaydeden Baydarol, ilerleyen zamanlarda NATO’dan Türkiye’ye bazı sorumluluklar yüklenebileceğine dikkat çekti.

EN AZ BİR ASIR SÜRECEK

Avrupa Birliği ülkelerinin tatbikat yapmasının savaş açısından bir anlamı olmadığını belirten Baydarol, “ABD’nin arkasında herkes saf tutmuş durumda. Bu durum, ABD’de bu işleri kışkırttığı düşüncesini körüklüyor.  AB yeniden güvenlik arayışına girmiş gibi. Fransa ve Almanya’nın 3 milyar Euro savunma bütçesi açıklaması alışagelmiş durumlar değil. Burada Türkiye’nin önemi ortaya çıkabilir. Avrupa ordusu kuruldu ve 60 bin kişiyi geçmedi. Türkiye’ye farklı bir Avrupa Birliği bakış açısı da önümüzdeki günlerde gelecek” ifadelerini kullandı. Baydarol, NATO’nun Türkiye’den hava sahasını Rusya’ya kapamasını talep edebileceğini belirterek “Bu, Rusya ile ilişkileri zor duruma düşürebilir. Türkiye oynayamaz hale gelebilir. Türkiye her iki ülkeyle görüşebilen tek ülke. Barış isteniyorsa bu devam etmek zorunda” ifadelerini kullandı. Baydarol, “Bu savaş en az bir asır sürecek” dedi.