ABD eski başkanı Donald Trump, Kanada ve Meksika’ya uygulanacak gümrük tarifeleri konusunda kafa karışıklığı yaratmaya devam ediyor. Geçen hafta akladığı sert vergi kararlarını bir anda geri çekerek bir aylık erteleme süresi tanıdı. Ancak uzmanlara göre bu kararın ardında sadece ticari değil, aynı zamanda enerji ve güvenlik politikaları da yatıyor.
Trump, önce Kanada ve Meksika’ya sert gümrük tarifeleri uygulayacağını duyurdu. Bunu, bu ülkelerden ABD’ye gelen yasa dışı uyuşturucu ticaretini önleme çağrısıyla gerekçelendirdi. Ancak sadece iki gün sonra geri adım attı ve süreci bir ay erteledi. Bu erteleme, Kanada ve Meksika'nın sınır güvenliğini artırma sözü vermesiyle sağlandı. Aynı zamanda Trump, Avrupa ve Çin’e de benzer ticaret tehditlerinde bulundu.
Peki Trump neden böyle bir politika izliyor? Finans uzmanı Ed Yardeni'ye göre Trump’ın asıl hedefi, ABD'yi enerji konusunda daha güçlü hale getirmek. Bu da ancak Kanada ve Meksika'nın ABD ile daha fazla iş birliği yapmasıyla mümkün olabilir.
ABD, son yıllarda kaya petrolü çıkarmadaki büyük artışa rağmen hala Kanada ve Meksika'dan gelen petrole bağlı durumda. Kanada, günlük yaklaşık 3.9 milyon varil petrolü ABD’ye ihraç ederken, Meksika bu rakamın yanında oldukça küçük kalıyor. Bu nedenle Kanada, Trump için vazgeçilmez bir ortak konumunda.
Yardeni'ye göre Trump, Kanada'yı ekonomik olarak ABD’ye daha bağlı hale getirmek istiyor. Hatta bazi söylentilere göre Trump, Kanada’nın 51. eyalet olması fikrini bile zaman zaman dile getiriyor.
Görünen o ki, Trump sadece ticaret değil, aynı zamanda enerji ve güvenlik konularında da ABD'yi daha güçlendirme peşinde. Yardeni, bu politikanın Heritage Vakfı tarafından desteklenen "Proje 2025" stratejisinin bir parçası olduğunu söylüyor. Bu projeye göre ABD, Çin gibi uzak ülkelerden gelen enerji kaynaklarına olan bağımlılığı azaltmak için Meksika ve Kanada ile daha yakın iş birlikleri kurmalı.
Kanada ve Meksika liderleri, Trump’ın tehditlerini ciddiye alıyor gibi görünüyor. Kanada Başbakanı Justin Trudeau ve Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum, ekonomik zarar görmemek için ABD ile daha yakın iş birlikleri yapma konusunda istekliler.
Trump'ın sık sık fikir değiştiren bir lider olduğu biliniyor. Uzmanlar, onun uzun vadeli bir strateji yerine anının gerektirdiği hamleleri yapabileceğini söylüyor. Capital Economics firmasından Paul Ashworth, Trump'ın "güvenilmez ama her zaman pazarlık yapmaya açık" bir lider olduğunu belirtiyor.