Ukrayna anlaşmasının detayları belli oldu

Belarus'un başkenti Minsk'te Rusya, Almanya, Ukrayna ve Fransa liderlerinin katılımıyla Ukrayna krizinin ele alındığı dörtlü zirvede varılan anlaşmanın detayları belli oldu.

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Minsk'te yaklaşık 15 saatlik görüşmelerin arından üzerinde mutabakat sağlanan anlaşma metinini resmi internet sitesinde yayımladı.

Ukrayna, Rusya, AGİT ve ayrılıkçıların temsilcilerinin imzasını taşıyan metinde yer alan 13 madde şöyle: 

- Donetsk ve Luhansk bölgelerinde 15 Şubat itibarıyla ateşkes ilan edilmesi ve bunun sıkı bir şekilde uygulanması. 

- Ukrayna'nın doğusunda güvenli bölge oluşturulması amacıyla iki taraf arasında 50 kilometre genişliğindeki bölgeden ağır silahların çıkartılması. 

Buna göre, 100 mm kalibreden büyük silahların 50 kilometre, taşınabilir roket sistemlerinin 70, taktik füze sistemlerinin ise 140 kilometre mesafeden ateşkes yürürlüğe girdikten sonra en fazla 14 gün içinde geri çekilmesi.

- AGİT'in, tarafların anlaştığı ateşkes şartlarını ve ağır silahların geri çekilmesini gözlemlemesi ve rapor etmesi. 

- Ağır silahların bölgeden çıkartıldıktan sonra , Ukrayna kanunları göz önüne alınarak Donetsk ve Luhansk bölgelerinde yerel seçim modeli üzerinde görüşmelere başlanması. 

Ayrıca, en geç 30 gün içinde Ukrayna Meclisi'nin 19 Eylül'de kabul edilen Donetsk ve Lugansk'a "özel statü veren kanun" maddesi gereği karar alması. 

- Donetsk ve Luhansk bölgelerinde ayrılıkçı faaliyetlere karışanların affedilmesi amacıyla kanun çıkartılması.

- Tarafların elindeki esir ve tutukluların tamamının serbest bırakılması ya da takas edilmesi.

- İnsani yardımların dağıtımı, nakliyesi ve güvenliğinin sağlanması.

- Kiev ile doğu bölgeleri arasında sosyal ve ekonomik bağların tam olarak yeniden kurulması için model geliştirilmesi.

- Çatışma bölgesindeki devlet sınırının tamamının Ukrayna ordusu tarafından kontrol edilmesi. Bunun yerel seçimlerden en geç bir gün sonra sağlanması.

- Ukrayna'daki tüm yabancı savaşçıların ve silahların AGİT kontrolünde ülkeden çıkartılması.

- Ukrayna'da 2015 sonuna kadar Lugansk ve Donetsk'in özel durumunu gözeterek yerel yönetimlere genişletilmiş haklar sağlayacak anayasal reform yapılması.

- "Lugansk ve Donetsk'e statü veren" kanun kapsamında bu bölgedeki yerel seçimlere ilişkin konuların üçlü temas grubu çalışmaları çerçevesinde görüşülüp, karara bağlanması. AGİT bu süreçte gözlemci olarak yer alması.

- Anlaşma maddelerinin görüşülmesi ve hayata geçmesi için üçlü (Kiev-Donetsk-Lugansk) çalışma ve temas gruplarının oluşturulması 

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Almanya Başbakanı Angela Merkel, Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko ve Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande'ın Ukrayna krizini görüşmek üzere dün akşam Minsk'te başladıkları toplantı yaklaşık 14 saat sürmüştü.

Uygulanması kolay değil

Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko, ülkenin doğusunda çatışmaları sonlandırmak için Minsk'teki dörtlü zirvede varılan anlaşmanın uygulanmasının kolay olmayacağını söyledi.

Brüksel'de toplanan AB zirvesine katılarak liderleri bilgilendiren Poroşenko, basına yaptığı açıklamada, "Çok zor müzakerelerdi ve kolay bir uygulama süreci beklemiyoruz" diye konuştu.

Poroşenko, anlaşmaya uyumsuzluk halinde ise AB ve ABD'ye ilave yaptırımlara gitmeleri çağrısında bulundu.

Belarus'un başkenti Minsk'te Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande'ın arabuluculuğunda 17 saat süren müzakerelerde, Poroşenko ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 15 Şubat'tan itibaren ayrılıkçılarla ateşkes sağlanması ve tarafların ağır silahlarını cephe hattından 140 kilometre geriye çekmeleri konusunda uzlaşı sağlamıştı.

Türk Dışişleri Bakanlığı: Memnuniyet duyduk

Öte yandan, Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada, Ukrayna'daki durumla ilgili Rusya, Ukrayna, Fransa ve Almanya liderlerinin katılımıyla Minsk’te gerçekleştirilen müzakereler neticesinde anlaşmaya varılmasından büyük memnuniyet duyulduğu bildirildi. 

Açıklamada, Ukrayna'daki sorunun çözümüne ilişkin Belarus'un başkenti Minsk'teki müzakerelerde anlaşmaya varıldığı hatırlatıldı.

"Ukrayna'daki durumla ilgili olarak Rusya Federasyonu, Ukrayna, Fransa ve Almanya liderlerinin katılımıyla Minsk’te gerçekleştirilen müzakereler neticesinde anlaşmaya varılmasından büyük memnuniyet duyuyoruz" denilen açıklamada, ilgili tüm taraflarca imzalanan "Minsk Anlaşmalarının Uygulanmasına Dair Tedbirler Paketi"nin desteklendiği ve hayata geçirilmesinin beklendiği kaydedildi.

Türkiye'nin, tarafların öngörülen tedbirlerin sahada uygulamasında da gereken özen ve hassasiyeti göstereceğine inandığını ve tüm tarafları bu yöndeki katkılarını kesintisiz sürdürmeye davet ettiği ifade edilen açıklamada, Tedbirler Paketi'nin uygulamasının izlenmesine yönelik süreçte Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na (AGİT) önemli görev ve sorumluluk verilmesinin, bugüne kadar AGİT’in sahada ortaya koyduğu başarılı ve sağduyulu çalışmaların bir teyidi olarak görüldüğü belirtildi.

Açıklamada, "Krizin başından beri vurgulayageldiğimiz, soruna Ukrayna'nın egemenliği ve toprak bütünlüğü temelinde barışçıl yöntemlerle çözüm bulunmasına yönelik parametrelerin, varılan uzlaşının üzerine inşa edildiği ana ilkeler olmasını da memnuniyetle not ediyoruz.  Sadece bölge barışını ve istikrarını değil, uluslararası sistemin güvenilirliğini tehdit eden bu ihtilafın kalıcı bir şekilde çözüme kavuşturulması en samimi temennimizdir" denildi.

Türkiye'nin öncelikle çekilen acılara ve can kayıplarına son verecek ateşkes mutabakatını uygulanmasına, ardından kalıcı çözümün ve barışın tesisine yönelik sürece desteğini sürdüreceği vurgulandı.