Ukrayna'nın Kayıp Geleceği: 700 Bin Çocuk Nerede?

Rusya​ ile Ukrayna​ arasında yaşanan savaşın en ağır bedellerinden biri belki de zorunlu göç oldu. Uzun bir süre ateşkesin sağlanamaması ve yerleşim birimlerinin saldırıların hedefinde olması milyonlarca insanı evinden toprakların kopardı. Her felakette olduğu gibi bu savaştan da etkilenen en çok çocuklar oldu. Moskova 700 bin Ukraynalı çocuğun çatışmalardan kaçarak Rusya'ya sığındığını belirtti ancak Kiev çocukların kaçırıldığını iddia etti.

Geçtiğimiz mart ayında BM Uluslararası Ceza Mahkemesi Ukrayna’daki savaş​ suçlarından ötürü Putin hakkında yakalama kararı çıkarmıştı. Peki bu bir savaş suçu olarak kabul edilebilir mi? Türkiye bu süreçte Ukrayna’daki çocuklara özellikle yetim çocuklara nasıl kol kanat gerdi? Putin hakkında yakalama kararı çıkarılması ne anlama geliyor?

Rusya Parlamentosu'nun üst kanadı Federasyon Konseyi'nin Uluslararası İlişkiler Komitesi Başkanı Grigory Karasin, Son yıllarda 700 bin çocuğun Ukrayna'daki çatışma bölgelerinden ve bombardımandan kaçarak kendilerine sığındığını söyledi. Kiev, çok sayıda çocuğun Rus güçlerince yasa dışı yollardan kaçırıldığını kaydederken ABD, binlerce Ukraynalı çocuğun zorla evlerinden uzaklaştırıldığını belirtiyor. 

Ukrayna kaynakları, aralarında dört aylık bebekten 17 yaşındakilere kadar binlerce çocuğunun Rusya topraklarında alıkonulduğunu kaydediyor. Bazı kaynaklar ise Ukrayna'dan zorla ülke dışına çıkarılan çocuk​ sayısının 700 binin de üzerinde olduğunu gösteren raporlar yayınlıyor. Ülkesinin bazı Avrupa ülkelerinin aksine çocuklara özenli ve oldukça sıcak davrandığını iddia eden Karasin, "çocukların büyük kısmının aileleriyle, yetimhanelerdeki çocukların ise öğretmenleriyle birlikte" kaldığını aktardı. Yapılan araştırmalara göre Rusya'nın Ukraynalı çocukları evlat edinmek isteyen 'uygun' Rus aileler için bir kayıt sistemi oluşturduğunu ortaya çıkmıştı.

İNSANLIĞA KARŞI SUÇ!

Uluslararası Ceza Mahkemesi, mart ayında Rusya lideri Vladimir Putin ile Rusya Çocuk Hakları Komiseri Maria Lvova Belova hakkında Ukrayna Savaşı sırasında Ukraynalı çocukların Rusya'ya kaçırılmasına ilişkin yakalama kararı çıkarmıştı. UCM’den yapılan açıklamada Putin'in çocukların yasa dışı sınır dışı edilmesi ve Ukrayna'nın işgal altındaki bölgelerinden Rusya Federasyonu'na yasa dışı olarak nakledilmesinden sorumlu tutulduğu bildirilmişti.

Çocukların yurtlarından koparılarak sınır dışına nakli ise ileride sistemli kasıt isnadıyla soykırım suçlaması için zemin teşkil edebilir. Bazı uzmanlar, üst düzey Rus yetkililerin savaş suçuna ilave olarak insanlığa karşı suç veya soykırım suçundan da yargılanması gerektiği görüşünde. BM Genel Kurulu’nun 1948 tarihli Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’ne göre çocukların transferi soykırım suçu sayılabilir. Sözleşme soykırımı “ulusal, etnik, ırksal veya dinsel bir grubu kısmen veya tamamen ortadan kaldırmak amacıyla işlenen fiiller” olarak tarif ediyor. Bu fiiller arasında “Gruba mensup çocukları zorla bir başka gruba nakletmek” de bulunuyor. Ancak yargılama için yeterli kanıt gerekiyor. Ayrıca Rusya, UCM’nin kuruluş anlaşması olan Roma Statüsü’ne taraf değil. Daha doğrusu anlaşmayı imzaladı, ancak sonradan geri çekti. Aynı ABD gibi; askeri güç kullanımını saklı tutmak üzere kendisini ceza yargılamasından muaf kıldı.

PEKİ TÜRKİYE BU SÜREÇTE NE YAPTI?

Dünyanın dört bir yanına ulaşan cennet vatanımızın şefkat eli Ukrayna’daki yetim çocuklara da uzandı.

Ukrayna’da Kahovka Barajı ve Hidroelektrik Santralinin patlaması sebebiyle evsiz kalan yetim çocuklar ve koruyucu ailelerinden oluşan 36 kişilik kafile Antalya’ya getirildi. 23 yetim çocuk ve koruyucu aileden oluşan kafile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan ve Ukrayna Devlet Başkanı Zelensky’nin eşi Olena’nın girişimleriyle Ukrayna’dan tahliye edildi. Kafile Moldova üzerinden Antalya’ya gelerek kalacakları otele yerleştirildi.