Ürdün Kovid-19 önlemleri altında seçime gidiyor
Ürdün, Seçim Kurulu tarafından yeni tip koronavirüs (Kovid-19) nedeniyle alınan kararlar doğrultusunda, alışılagelmişin dışında kampanyaların yürütüleceği bir atmosferde genel seçime hazırlanıyor.
Ürdün Seçim Kurulu, Meclis'in yeni temsilcilerinin seçileceği tarih olarak 10 Kasım'ı belirlerken, halkın sağlığını ve güvenliğini göz önünde bulundurarak virüsün yayılmasını engellemek için bir dizi karar aldı.
Maske, eldiven ve sosyal mesafenin birçok ülkede olduğu gibi halkın hayatının bir parçası haline geldiği Ürdün'de, seçim mitingleri ve 20'den fazla kişinin bir araya gelmesinin yasaklanması özellikle bunların halkın adaylara desteklerini gösterdikleri alanlar olduğu düşünüldüğünde alışıldık bir durum değil.
Ürdünlü uzmanlar 10 Kasım'da yapılması gereken genel seçimler ve seçim kurulunun aldığı kararlara ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu. Uzmanlar, bu gelişmelerle birlikte adayların vatandaşları etkileme ve yankı uyandıran konuşmalar yapma girişimlerinin, virüs vakalarının artması ve sıkılaştırılan önlemlerle çelişeceğini öngörüyor.
Uzmanlar ayrıca, adayların seçim programlarını seçmenlere ulaştırmada yeni mekanizmalar geliştirmesinin yaklaşan seçimlerin ayırt edici bir özelliği olacağını ifade ediyor.
Önceki seçim ihlalleri engelleniyor
Eski El-Hayat Partisi Genel Sekreteri Zahir Amr, ziyafetler düzenlemek, insanları satın almak gibi daha önce yaşanan ihlalleri azaltmadaki rolü nedeniyle Seçim Kurulunun talimatlarını prensipte desteklediğini belirtti.
Toplanma izni vermenin veya engellemenin, halkın Temsilciler Meclisi hakkındaki düşünce ve algısını değiştirmeyeceğini ifade eden Amr, "Diğer konulardan daha önemli bir salgın sorunumuz var. Aslınca mevcut durumda seçim yapmaya da gerek yok." görüşünü dile getirdi.
Adayları bekleyen zorluklar
Mute Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dekanı Hüseyin Muhadin de mevcut hükümet ve Meclis görevine devam ederken alınan bu kararın sosyolojik açıdan yönetim ve derin devletin yaklaşan seçimlerin doğasını nasıl gördüğü konusunda benzersiz bir durum olduğunu ifade etti.
Muhadin, seçim merkezlerinde görev alanların sayısının ve burada daha önce yapıldığı gibi yemek servisi yapılmamasının devletin seçim parasıyla ilgili ciddiyetini ortaya koyduğunu savundu.
Seçim yasasının aynı listenin üyeleri arasındaki rekabeti sınırlandırdığını kaydeden Muhadin, "Bu da siyasi ve hatta ekonomik güçlerin bir sonraki parlamentoda çoğunluğu elinde tutmasının zor olduğunu ortaya koyuyor. Özellikle teknolojinin adayın seçmenle iletişiminde önemli bir faktör haline gelmesiyle, adayların oy kazanmasının geçmiş seçimlerde olduğu gibi kolay olmadığını göstermektedir." değerlendirmesinde bulundu.
Seçim kurulunun talimatlarının adaylar üzerindeki etkisine de değinen Muhadin, şöyle devam etti:
"Bilimsel çalışmalar seçmenin yüz yüze tanıştığı ve görüştüğü adaylara yönelik tutumlarını değiştirebildiğini doğruluyor. Seçim Kurulunun talimatları, seçmenlerin satın alınması gibi iddiaları ve şikayete sebep olan durumları engelleyerek aday ve seçmen arasındaki ilişkileri değiştirmeye ve iyileştirmeye atıfta bulunuyor. Zenginlerin düzenlediği ziyafetler işsiz ve fakir kesimleri etkileme fırsatı veriyor."
Seçim propogandalarına ilişkin sınırlandırmalar
Seçim Kurulu Sözcüsü Cihad el-Mumeni, seçim propagandasıyla ilgili talimatlarının mitinglerin yasaklanmasını içerdiğini ancak belirli kontroller ve koşullar altında seçim merkezlerine izin verildiğini belirtti.
Bu şartların adayların seçmenle buluşmasına engel olmadığına ve salgın komisyonunun talimatlarına göre seçim çalışmalarının devam edilebileceğine işaret eden Mumeni, seçim merkezlerinde dezenfektan ve maske kullanımını zorunlu hale getirdiklerini ve kişiye özel su şişesi ve karton bardaklarda kahve servisi dışında yiyecek içeceği yasakladıklarını kaydetti.
Halk sağlığının önemine vurgu yapan Mumeni, "Sağlık Bakanlığına bağlı salgın komisyonunun talimatlarına uyuyoruz. Kimsenin seçim kampanyasını engellemiyoruz. Engellediğimiz şey çok sayıda kişinin bir araya gelmesine neden olacak mitingler." ifadelerini kullandı.
Bu durumun seçimler için bir dönüm noktası olup olmadığına ilişkin soruya ise Mumeni, şu cevabı verdi:
"Evet, bu seçimlerde ikram, ziyafet gibi geleneksel yöntemlerden ve alışkanlıklarımızdan biraz uzaklaşıyoruz. Bu kararların iki sebebi var; koronavirüsün yayılmasını engellemek ve seçimlerde kara para kullanımı konusundaki katı tutumumuz."
Seçmen iradesini etkilemek için yapılan tüm bağışların kurul tarafından takip edileceğini, bunlara izin verilmeyeceğini vurgulayan Mumeni, bu seçimde bu konu üzerinde her zamankinden daha katı bir tutum sergileyeceklerini kaydetti.
Aday seçmen buluşmasına ilişkin, iletişim yollarının geliştiğini ve sosyal paylaşım sitelerinin seçmenleri etkilemede daha etkili hale geldiğini söyleyen Mumini "Ancak sokaklarda reklam panoları, gündeme gelen sloganlar ve seçim programlarının dağıtımı gibi geleneksel yöntemleri yasaklamadık. Yasal çerçevede ve yasal zamanda herhangi bir seçim reklamını yasaklamadık." dedi.
Yeni talimatların ışığında aday ve seçmen arasındaki etkili iletişim yollarına ilişkin Mumeni şu ifadeleri kullandı:
"Artık iletişim araçları gelişti ve sosyal medya seçmenler üzerinde daha etkili hale geldi. Ayrıca sokaklarda reklam panoları, gündeme gelen sloganlar ve seçim programlarının dağıtımı gibi geleneksel yöntemleri yasaklamadık."
Mumeni 6,7 ve 8 Ekim tarihlerindeki adaylık sürecinden sonra seçim kampanyalarının da başlayacağını söyledi.
Seçim Kurulu Ürdün'de genel seçimler için 10 Kasım tarihini belirlemişti. Anayasa'ya göre Ürdün'de genel seçimler 4 yılda bir yapılıyor. Halihazırdaki Meclis, 20 Eylül 2016'da göreve başlamıştı.
Ürdün Parlamentosu, Kral tarafından atanan isimlerden oluşan Senato ve seçimle iş başına gelen Temsilciler Meclisi olmak üzere iki kanattan oluşuyor.