Özel okullarda enflasyon alarmı: Her geçen gün bir kayıp! Kontenjanların yarısı boş kaldı
Enflasyondaki dalgalanmalar nedeniyle dönemlik fiyatları dahi astronomik rakamlara ulaşan özel okulların yüzde 14’ü kapandı. Kısa sürede vergi düzenlemesi istenen sektörde ücretlerin, enflasyon karşısındaki kayıplara karşı koruyamadığı bilinirken kontenjanların yarısı ise boş kaldı.
Pandemi krizinin ardından Rusya ile Ukrayna arasında çıkan sıcak savaş piyasalarda dengesiz dalgalanmalara neden olurken ülkemizde de artan enflasyonun vurduğu sektörlerden biri de eğitim oldu. Yüzde 14’ü kapanan özel okullarda açık olanların ise kontenjanlarının yarısının boş kaldığını belirten Türkiye Özel Okullar Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Zafer Öztürk "Özel okullar ücretlerini enflasyon karşısındaki kayıplara karşı koruyamadı. Yeni bir vergi düzenlemesi acil ihtiyaç " dedi.
"CİDDİ SIKINTILAR BEKLİYOR"
Ek ücret tartışmalarının bir süredir gündemde olduğu özel okullar, koronavirüs salgını sürecinde aldığı darbenin ardından şimdi de ülkemizdeki ekonomik durumlar ve velilerin ödeme güçlüğü yaşamasıyla zor günler geçiriyor. Yaşadıkları zorlukları ve kurtuluş reçetesini anlatan Türkiye Özel Okullar Derneği (TÖZOK) Başkanı Zafer Öztürk, "Özel okullar ücretlerini enflasyon karşısındaki kayıplara karşı koruyamadı. Kısa sürede tedbir alınmazsa özel okulları ciddi sıkıntılar bekliyor" dedi ve ekledi: Yeni bir vergi düzenlemesi acil ihtiyaç...
ÖZEL OKULLARIN PEŞ PEŞE KAPANDIĞI İDDİALARI
Sektörün mevcut durumunu anlatır mısınız?
Pandemi döneminden bu yana süregelen durgunluk ve ekonomik sıkıntılarla birlikte, ekonomi alanında yaşanan dalgalanmalar ve yüksek enflasyonla beraber özel okullar bir darboğaz içine girmiştir. Faaliyetteki özel okulların yaklaşık iki bininin (%14 civarında) kapanmasına rağmen mevcut okulların öğrenci sayıları ortalama kontenjanların yüzde 50’si civarındadır. 2,5 milyon olan özel okul kontenjanına rağmen, 1 milyon 235 bin öğrenciye eğitim verilmektedir. Kontenjanın yarısı boş durumdadır. Bu gelişmeler başka özel okulların kapanacağının da habercisidir… Bu nedenle kısa sürede tedbir alınmaz ise sektörümüzün daha ciddi sıkıntılara düşmesi kaçınılmaz olacaktır. Bütün bunlar, bu kurumlarda hizmet veren çok sayıdaki personelin işsiz kalmasına ve eğitim hizmetleri alanında geçimini sağlayan diğer ilgili sektörlerin de olumsuz etkilenmesine yol açacaktır.
‘EĞİTİM ÜCRETLERİ YILDA BİR KEZ DEĞİŞTİRİLİR’ YASASI
Yasada 'eğitim ücretleri yılda bir kez değiştirilir' diyor. Türkiye ekonomisindeki yeni dönemi düşünerek bu sizi nasıl etkiliyor?
5.580 sayılı yasa gereği özel okul ücretleri yılda bir kez değiştirilebilir ve ilan edilen ücret bir yıl boyunca değiştirilemez. Bu nedenle diğer hizmet sektörleri özellikle yüksek enflasyon dönemlerinde aylık fiyat ayarlamaları ile kendilerini korumuşlardır. Özel okullar ise ücretlerini enflasyon karşısındaki kayıplara karşı koruyamamışlardır. Ücretlerin yılda bir kez artırılabilmesi, yıl içinde enflasyonun yükselmesi özel okulları mali kayba uğratmıştır. Ayrıca özel okulların ücret artışları reel piyasaların gösterdiği enflasyonun çok altındaki bir oranda (yaklaşık %37) yapılabildi. Buna paralel olarak özel okulların en önemli gider kalemi olan çalışanlarımızın ücretlerinde, asgari ücretle memur ücretlerine gelen artışla beraber büyük bir dengesizlik ve aradaki uçurum açıldı. Ayrıca son dönemde yaşanan yaklaşık %8,5 oranındaki öğrenci kaybı da özel okul sektörünü olumsuz etkileyen önemli bir etken olmuştur.
"SEKTÖRÜN DAHA ÇOK KAYBA UĞRAMAMASI İÇİN..."
Özel öğretim kurumlarını temsil eden dernek başkanları önceki gün Millî Eğitim Bakanı Mahmut Özer ile bir araya geldi. Türkiye Özel Okullar Derneği Başkanı Zafer Öztürk o görüşmenin detaylarını da şu ifadelerle anlattı:
Sayın Bakan’ımızla yapılan görüşmelerde sektörümüzün içinde bulunduğu durum bütün açıklığıyla ele alınmaktadır. Diğer bakanlıklar tarafından (Hazine ve Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı vb.) yapılması gereken düzenleme konuları da dâhil olmak üzere her alandaki görüşlerimizi Bakan’ımızla paylaşmaktayız. Özel okulların içinde bulunduğu zor sürecin ve yaşanan sıkıntıların hafifletilmesi, sektörün daha çok kayba uğramaması için bunları orada ilettik:
- Her kademedeki özel okul öğrencisine (veya velilerine) faizsiz ve çok uygun şartlarda krediler sağlanabilmesi. -Ciddi anlamda artışa uğrayan kırtasiye, kitap, servis ücretleri için öğrencilerimize (veya velilerine) birtakım krediler tanımlanabilmesi.
- İnşaat sektöründe yapılan teşvikler gibi özel okullara da bakım, onarım, tamirat, kırılan dökülenlerin yine getirilmesi, eksik teçhizatın tamamlaması vb. maksadıyla uygun şartlarda krediler alınabilme imkânı sağlanması.
- KDV dâhil olmak üzere özel okullarla ilgili yeni bir vergi düzenlemesine acil ihtiyaç var. Konunun aciliyeti ve önemini kapsamında şekilde ifade ettik.