Pandemi ekonomisinin getirisi olarak yükselen enflasyon ve bununla tetiklenen maliyet artışları son iki yılda konut fiyatlarını rekor seviyelere çekti. Alınan önlemler ve yatırımcıların ev almak yerine farklı enstrümanları değerlendirmesi ev satışlarını düşürdü. Konut satışları 11 aylık dönemde toplam 1.087.349 adetle 2015'ten bu yana en düşük seviyesine geriledi.
Konut fiyatlari yüksek enflasyon ve konut arz sikintilari ile rekor seviyelere ulasti. Emlak piyasasinda bozulan fiyatlanma hareketleri alimi düsürdü. Ticaret Bakanligi'nin online emlak satislarina düzenleme getirmesi ve yatirimci tercihlerinin degismesi hem alimin hem de fiyatlarin düsmesini sagladi. Uzmanlar konut satislarinin 2023'te yüzde 15 oraninda gerileme kaydettigini ifade ediyorlar.
Ticaret Bakanligi’nin yeni düzenlemesinde ayni konut için farkli fiyatlarla birden fazla ilan verilemeyecegi bildirildi. Ayrica, yetkisiz emlakçilarin aktivitelerini kontrol altina almak amaciyla yetki belgesi sartlari hafifletilecek. Bununla beraber Bakanligin düzenlemelerine uymayan ilanlara ceza yagacak.
Konut satislarinin Eylül 2023 itibariyle düsmeye baslarken kiralik evlere talep yükseldi. Piyasada satilamayan evler ise kiraya verilmeye baslandi. Internette yapilan aramalarin yüzde 48,4'ü kiralik konut için yapildi. Resmi Gazete’de yayimlanan Airbnb düzenlemesiyle de kiralarin düsmesi bekleniyor.
TSKB Gayrimenkul Degerleme A.S, “Bir Bakista Konut Piyasasi 2023” isimli arastirma raporunda konut yatirimlarini degerlendirdi. TSKB Gayrimenkul Degerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, “Konut satislari 11 aylik dönemde toplam 1.087.349 adetle 2015'ten bu yana en düsük seviyesine geriledi. Böylece konut satislari 2023'te %15 oraninda gerileme kaydetti.
2023'te görülen gerilemede en dikkat çekici veri, ipotekli satislarin toplam satislar içindeki oraninin bugüne kadarki en düsük seviyesi olan %16’ya gerilemesi oldu. 11 aylik dönemde; ilk kez satilan konut adedi 328 bin 299, ipotekli olarak satilan konut adedi 171 bin 706, is günü basina konut satis adedi ise 4 bin 687 olarak gerçeklesti” dedi.
2024'ün önemli konu basliklarindan birinin konut fiyatlarindaki hizli artis olduguna isaret eden Maya, “Yillik nominal konut fiyat artisi %86,5 seviyesinde olurken, yillik reel konut fiyat artisi %15,6, Türkiye geneli ortalama birim fiyat 30 bin 36 TL/ metrekare olarak gerçeklesti.
2022 itibariyla konut sahipligi orani ise %56,7, kiraci orani%27,2 11 aylik dönemde konut satislarindaki yillik azalma da – %14,9 seviyesinde meydana geldi” diye konustu Göç konusunun konut piyasasinda bir diger önemli veri olduguna dikkat çeken Maya, “Son alti yilda ortalama 200 bin net göç alindi.
Konut fiyat artislarinin hizli bir sekilde görüldügü Antalya ise son iki yilda yaklasik 85 bin net göç aldi” dedi. 2024'e iliskin sektör beklentilerini paylasan Maya, konut kredilerindeki sikilasmanin devam etmesi durumunda konut piyasasinda yavaslamanin sürebilecegini ifade etti. Maya,“Ilk kez ev satin alacaklara saglanacak tesvikler kira piyasasi üzerindeki baskinin hafifletilmesi açisindan kritik önem tasiyor" ifadelerini kullandi.