ABD'nin ham petrol ihracatı enerji fiyatlarını düşürecek

ABD hükümetinin, ham petrol ihracatı üzerindeki yasağı kaldırmak için kasımda yapılacak Kongre seçimlerinden sonra harekete geçmesini bekleyen uzmanlar, yasağın kaldırılmasının küresel petrol fiyatlarını düşüreceğini öngörüyor.
ABD'de 40 yılı aşkın süredir yürürlükte olan yasalara göre, Amerikalı petrol üreticileri özel lisans gerektiren belli durumlar dışında ham petrol ihracatı yapamıyor. Arap ülkelerinin 1971 yılında başlattığı petrol ambargosuna karşı misilleme olarak konulan ihracat yasağının halen yürürlükte olması büyük tartışmalara neden oluyor. Ülke genelinde birçok grup, enerji sektöründe yaşanmakta olan büyümenin şartları değiştirdiğini savunarak, ihracat yasağının kaldırılması için yoğun lobi faaliyeti yürütüyor.
Bu konudaki son çalışmalardan biri, merkezi Washington'da bulunan düşünce kuruluşu Brookings Enstitüsü ve Ulusal Ekonomik Araştırmalar Birliği'nin (NERA) işbirliğinde gerçekleştirildi. NERA'nın Brookings Enstitüsü için hazırladığı, "Ham Petrol İhracat Yasağının Kaldırılmasının Ekonomik Yararları" başlıklı araştırma raporunda, yasağın kaldırmasının ekonomiyi güçlendireceği ve ABD'nin küresel gücünü artıracağı vurgulandı.
Raporu hazırlayanlardan NERA Kıdemli Danışmanı Robert Baron, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Obama yönetiminin kasım ayındaki Kongre seçimlerinden önce herhangi bir girişimde bulunacağını sanmıyorum, ancak seçim sonuçları petrol ihracatı yasağının kaldırılmasında önemli rol oynayacak" dedi.
Demokratlar'ın bu konuda Cumhuriyetçiler'e kıyasla daha temkinli olduğunu düşünen Baron, Obama yönetiminin Demokratlar'ı yatıştırmak için yasağı kısmen kaldırılabileceği öngörüsünde bulundu.
 Baron, kısmi değişikliğin yeterli olmayacağını ileri sürerek, "Yasağın kısmen kaldırılmasına taviz verilecek ve ben bunun ülkenin çıkarlarına uygun olmadığına inanıyorum. Bu, (yasağın kısmen kaldırılması), hiçbir şey yapmamaktan daha iyidir, ancak araştırmalarımızın açıkça gösterdiği gibi yasağın tamamen kaldırılması ülkeye çok daha faydalı olacak" diye konuştu.
"Yasağın kaldırılmasının faydaları ABD ekonomisiyle sınırlı kalmaz"
Baron, ABD'nin ham petrolünü hangi ülkelere satacağının politik değil, ekonomik bir karar olması gerektiğinin altını çizerken, petrol ihracatının jeopolitik gerilimleri azaltmak amacıyla kullanılması fikrine katılmadığını belirtti.
Robert Baron, şunları ifade etti:
"Petrolün kime satılacağı pazar güçleri (arz ve talep) tarafından tayin edilmeli. ABD ihracatını o veya bu bölgeyle kısıtlamamalı. Petrol küresel bir pazara sahip, ABD de ham petrol fazlasını bu pazarın parçası olacak şekilde satmalı. Eğer böyle yapmazsa, yer değiştirmeler söz konusu olur. ABD, petrolünü sadece Avrupa'ya yönlendirmeye çalışırsa, buraya petrol ihracatı yapan diğer ülkeler yerinden edilmiş olur. Onlar da petrolünü başka bir pazara satacaktır. Bu küresel bir dalgalanma etkisi oluşturur."
Yasağın kaldırılmasının petrol fiyatlarını nasıl etkileyeceğine de değinen Baron,  bunun faydalarının Amerikan ekonomisiyle sınırlı kalmayacağını vurguladı.
Baron, "Benzin gibi işlenmiş petrol ürünlerinin fiyatları küresel arz ve talep tarafından belirleniyor. İhracat yasağı kalktığında küresel pazarda daha çok ham petrol olacağından, hem ham petrolün hem de işlenmiş petrol ürünlerinin fiyatı düşecek. Bundan ham petrol ithalatçısı olan tüm ülkeler yararlanacak" dedi.
"ABD'nin birçok ülkeye LNG satabilmesi dünya için büyük bir fark oluşturacaktır"
Georgetown Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Orta Doğu Enstitüsü Kıdemli Uzmanı Jean Seznec de "Ham petrol ihracat yasağının kaldırılması enerji fiyatlarını aşağı çekecek" diyerek, Baron'un görüşünü destekledi.
Yasağın hukuki olarak olmasa da fiilen kaldırılmaya başlandığını öne süren Seznec, " ABD günde 8 milyon varil hampetrol ithal ediyor. Bunun rafine edilmesiyle sağlanan işlenmiş petrol ürünleri ihracatı ise günde 5 milyon varile ulaşıyor" değerlendirmesini yaptı.
Bu noktada, asıl önemli gelişmenin LNG'nin (Sıvılaştırılmış doğalgaz) ihracatına izin verilip verilmeyeceği olduğunu vurgulayan Seznec,"LNG'nin ihracatına yönelik engeller kısmi olarak kaldırılırsa, ABD, Meksika Körfezi'nden birçok ülkeye sıvı doğalgaz satabilir. Bu dünya için büyük bir fark oluşturacaktır" ifadelerini kullandı.
 Secnec, ABD'nin LNG'sinin Çin, Japonya, Kore gibi Uzak Doğu ülkelerine daha düşük fiyatlarla ulaştırılmasının bu ülkelerin enerji tedarikçisi olan Orta Doğu ülkelerinin ekonomilerini olumsuz etkileyeceğini de sözlerine ekledi.
ABD'de kaya gazı devrimi
ABD, 2008'deki kaya gazı devriminden sonra iç piyasasında tükettiğinden daha fazla gaz üretirken, yabancı ülkelere enerji bağımlılığını önemli derecede azalttı.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi'nin (EIA) verilerine göre, Amerika'nın gaz üretim miktarı 2014 yılında günlük ortalama 2.237 milyon metreküpe ulaştı.
ABD'li şirketler, serbest ticaret anlaşması olan ülkelere LNG ihraç edebilirken, serbest ticaret anlaşması olmayan ülkelere ihracat için ABD Enerji Bakanlığı'ndan özel izin alınması gerekiyor.