Asgari ücrete zam görüşmeleri 11 Aralık’ta başlıyor. Yeni asgari ücret ile birlikte ödemelerin maliyetleri de artacak. Asgari ücrete gelecek zam emeklilik yaşı gelmiş ancak prim eksiği bulunanların prim tamamlamalarına olanak veren askerlik, doğum ve yurt dışı borçlanmalarının tutarlarını da yükseltecek. Yurtdışında çalışıp yurtdışı borçlanması ile Türkiye’de emeklilik hakkı elde etmek isteyenlerin emekli aylığı bağlanabilmesi için başvurduğu bu yöntemde maliyet katlanacak. Peki, Yurtdışı borçlanması nasıl yapılmalı? Sosyal Güvenlik Uzmanı Melis Elmen, yurtdışı borçlanması ile ilgili merak edilenleri ve anlaşması olan ülkeler ile ilgili detayları anlattı.
Yasi ve ise giris tarihini karsilayan ancak prim eksigi olanlarin emekliligini öne çekmek için uygulanan borçlanmalar için kritik sürece girildi. Sosyal güvenlik sisteminde yer alan askerlik, dogum ve yurt disi borçlanmalari yeni asgari ücretle birlikte artacak. Yilbasindan sonra borçlanma tutarlari emekli olmak isteyen çalisanlarin maliyetlerini katlayacak. Uzmanlar borçlanma yapmak isteyenlerin ellerini çabuk tutmalari ve yil bitmeden basvurularini yapip borçlanma miktarlarini ödemelerinin avantajli olacagini dile getiriyor. Sosyal Güvenlik Uzmani Melis Elmen de en çok karisan ve problem çikan borçlanmalarin yurtdisi borçlanmalari oldugunu dikkat çekerek borçlanmada dikkat edilmesi gerekenleri anlatti.
Yanlis yapilmis bir borçlanmanin düsük maas, geç emeklilik, fazla para ödeme gibi sorunlara neden olabilecegini belirten Melis Elmen yurtdisi borçlanmasindan yararlanacaklar için tüyolar paylasti.
Yurtdisi borçlanmalarin, Türkiye’nin sosyal güvenlik anlasmasi olan ve olmayan ülkelere göre ikiye ayrildigini ifade eden Elmen, “Kadinlar, yurtdisindaki ikamet ve çalisma sürelerini; erkekler ise sadece çalisma sürelerini borçlanabiliyor. Sosyal güvenlik anlasmasi olan ülkelerdeki çalismalariniz Türkiye baslangici sayilir. Örnegin Almanya’da 1990-2000 yillari arasinda çalistiniz, Türkiye’ye döndünüz ve 2001’de de ise girdiniz diyelim. Siz bu borçlanmayi yaptiginiz zaman Almanya’daki çalisma baslangiciniz Türkiye için de baslangiç sayilacak. Kadinlarda da ikamet ile borçlanilirken borçlandiginiz süre kadar baslangiciniz geriye çekileceginden yine 1999 öncesine gelecek ve EYT kapsamina gireceksiniz. Yurtdisi borçlanmalarin çalisma ve ikamet ayrimlari bu yüzden vardir.” diye konustu.
Melis Elmen, sadece yurtdisindaki ikamet ve çalisma süreleri olanlarin degil ayni zamanda yurtdisinda dogum yapan kadinlarin da, dogum borçlanmasi yapabilecegini söyledi.
Elmen, sosyal güvenlik anlasmasi olmayan bir ülkede çalisanlarin durumunda baslangicin geri çekilecegini dikkat çekerek “Sosyal güvenlik anlasmasi olmayan bir ülkede çalistiysaniz, örnegin Suudi Arabistan... Borçlanma yaptiginiz gün sayisi kadar baslangiciniz geri çekilecektir.” uyarisinda bulundu
Sosyal Güvenlik Uzmani Melis Elmen borçlanmada yapilan hatalar hakkinda sunlari söyledi:
“Borçlanma karsiliginda 4B hizmeti satin alirsiniz. 2019 yilinda degismis bir mevzuattir. Sadece yurtdisi borçlanma için geçerlidir. 4B hizmeti olarak alinacagi için çok dikkat edilmesi gerekiyor. Çünkü; fazla ödeme yaparsaniz 4B sartlarina düsüp fazla prim günü ödemek zorunda kalabilirsiniz. Çakismali hizmetlerde Türkiye’deki hizmet günlerinizden bazilari iptal olabilir bu nedenle de prim günleriniz eksik kalir.
Yaptiginiz borçlanmayi yanlis tarihe yaparsaniz kazançlarin oranlanmasi tarihlere göre degistiginden daha az maas alabilirsiniz.
Bütün bu ince noktalar için borçlanma yapmadan önce mutlaka profesyonel destek almanizi öneririm.”
Asgari ücret zammindan etkilenecek olan borçlanmalar yeni yil sonrasinda daha da maliyetli olacak. Elmen borçlanma yapacaklarin ellerini çabuk tutmalari gerektigini belirterek “Bütün borçlanmalar gibi yurtdisi borçlanmalar da zamlanacagi için aralik ayi sonundan önce basvurmalisiniz.” uyarisinda bulundu.