Milyonların yakından takip ettiği asgari ücret zam maratonu başlıyor. İşçi ve işveren temsilcileri saatler sonra ilk kez bir araya gelecekler. Asgari ücrette beklenen zam talebi ne kadar olacak, sorusu için masadaki oranlar değerlendirilecek. Peki, 2025 asgari ücret zammı için komisyondan işçiyi memnun edecek bir karar çıkacak mı? Sosyal güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş cevapladı.
Milyonlar asgari ücret maratonuna kilitlendi. İşçiler kritik toplantı öncesi, insanca yaşayacak bir ücret çağrısında bulundu. Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan ise işçiyle işveren arasındaki dengenin gözetileceğini söyledi. Kulislerden ise yeni asgari ücret zam oranı için rakamlar gelmeye başladı. Sosyal Güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş, toplantıya saatler kala asgari ücret için önemli değerlendirmelerde bulundu. Ankara'dan gelen son kulis bilgisi hem işçiyi hem de işvereni mutlu edecek. İşte o açıklamalar.
Asgari ücrette herkesin umudu ve beklentileri farklı şekillendi. Kritik toplantıya sadece saatler kaldı. Komisyon tarafından belirlenecek asgari ücret milyonları etkileyecek. Hükümet, işçi ve işveren masada oranları değerlendirecek. İşçi kesimi gelecek senenin enflasyon beklentisine göre yapılacak zam oranlarına kapıyı kapattı. İşçiler gerçekleşen enflasyona göre üzerine refah payı da eklenerek bir zam yapılmasını istiyor.
TÜRK İŞ, HAK İŞ ve DİSK'de ortak açıklama yaptı. Açıklamada, günün ekonomik ve sosyal koşullarına göre işçinin ve ailesinin insanca yaşamasını mümkün kılacak ve insanlık onuruyla bağdaşacak bir asgari ücret belirlenmesi gerektiği belirtildi.
Sosyal güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş, kritik toplantı öncesi bomba kulis bilgisini paylaştı. "Bunu ilk defa söylüyorum" diyen uzman kritik açıklamalarda bulundu.
"Ben karamsar olduğumdan dolayı söylemiyorum. Mutlu edecek bir rakam çıkmayacağı aşikar. Ankara'dayız, işçi ve işverenlerin nabzını tutuyoruz. Bununla ilgili daha önceden birçok kez analiz yaptık. Çünkü asgari ücret sadece çalışanlar için değildir, bu ücret benim her zaman söylediğim üzere bir mihenk taşıdır. Bütün memurları, sözleşmelileri, beyaz yaka, mavi yakalıları, herkesi ilgilendiren bir ücret. Sosyal yardım alanları, hastalık parası alanları, işsizlik ödeneği alanları yakından ilgilendiriyor.
Asgari ücret iki tarafta. Birinci boyutuyla çalışanlar, ikinci boyutuyla işverenler. Denge bulunması gerekiyor. Dolayısıyla denge bulunmaya çalışıldığı anda zaten işçi kesimin masadan kalkacağını öngörüyorum ben.
Hedeflenen enflasyon dediğimiz zaman yüzde21 diye güncellendi. Bu durumda ne kadar olacak? 20 bin 570 TL. Açlık sınırı 20 bin 562 TL. Kasım ayı itibariyle açlık sınırı 20.562 TL ancak asgari ücret şubat ayında işin eline geçecek. Dolayısıyla Şubat ayında açlık sınırı bunun kat kat üzerinde olacak. Dolayısıyla açlık sınırının altındaki bir ücret zaten insan haklarına aykırı bir ücrettir. Çünkü yasa diyor ki insan uğruna yakışır, bir ücret olması lazım.
Şimdi işçi kesimi ne diyor burada? Gerçekleşen enflasyon artı refah payı. İşçi kesimi haklı. Neden haklı? Çünkü enflasyon oranını göz önünde bulundurduğumuz zaman bir yıl içerisinde zaten düzeltme yapılmadı. Temmuz ayında biz bir düzeltme bekliyorduk. O da olmadı. Dolayısıyla bugün itibariyle zaten işçilerin yüzde 44 oranında eğer ki Merkez Bankası'nın yıl sonra enflasyonu gerçekleşirse bu oranı var. Zaten beklentiler de yüzde 44'ü aşacağı yönünde. En az yüzde 45.
Peki yüzde 44 oranında asgari ücret verilerinizse ne olur? Net 24 bin 480 lira oluyor. Bunun işverene maliyeti 34 bin 776 lira olur. Dolayısıyla ne oldu burada? İşverenlerin en hassas olduğu noktaya geliyor. Çünkü işverenlerin çoğu ihracat yapanlar diyor ki bizim ihracatla rekabetimiz var. Dolayısıyla bizim rekabet avantajımız ücretlerle ilgili hiçbir avantajlı olacak. Bin doları aşıyor.
Şimdi burada ilk defa söyleyeceğimiz iki nokta çok önemli olacak;
Asgari ücrette bir önümüzdeki dönemde dolar da bir gevşeme olacak mı? Dövizde gevşeme olup asgari ücret belirlendikten sonra asgari ücret döviz bazında döviz bazında azalacak mı? Bu çok önemli birinci husus.
İkincisi ise devletin vereceği asgari ücret desteğinin miktarı. Yani şimdi bu toplantıda işveren kesimi hedeflenen enflasyon dışında bir rakam verilecekse hükümet benim üzerimdeki yükü alacak diye yaklaşacak.
Şimdiye kadar yaşadığımız çok ilginç bir durum var. Yani asgari ücrete baktığınız zaman yılbaşında belirlenirken döviz bazında asgari ücret çok yüksek ancak işçi geçinemiyor. Neden? Hayat pahalılığı var. Satın alma gücü düşük. Şu anda asgari ücret mevcutta 17 bin 2 lira ama o zamanla eridi. Şu anda onun alım gücü 12 bin liraya eş değer. Yani yüzde 45 oranında bir kayıp olacak. Çünkü enflasyon yıl sonunda yüzde 45. Yüzde 45 oranında zaten bir kayıp var.
Asgari ücret ne kadar olacak diye bana soracak olursanız;
Bununla ilgili zaten hedeflenen yüzde 21 enflasyon ile 20 bin 500 TL oluyor ancak bu rakamın olması mümkün değil. Açlık sınırının altında kalamaz.
Yüzde 25 zam da mümkün değil. Dolayısıyla burada hükümet denge noktası olarak 22.500 TL gibi bir ücret kuracak.
22.500 TL derken bunun brütü 26.500 liradır. 26 bin 500 liranın işverene maliyeti 32 bin 529 lira. Dolar itibariyle 935 dolar.
Dolayısıyla 935 dolar da işveren kesiminin karşı çıktığı bir dolar seviyesidir, ücret seviyesidir. Ve burada yine ne devreye girecek? İşsizlik fonundan sağlanmakta olan asgari ücret desteğinin artırılarak ve hükümetin vermekte olduğu 5 puanlık teşvik biliyorsunuz 4 puana düştü imalat sanayi dışında. Oradan karşılanması söz konusu olacak.
Ankara'da konuşulan son bir senaryoyu söyleyelim. 22.500 liranın üzerine de sonradan Sayın Cumhurbaşkanımızın da en az 1000 liralık bir artış yapmasının da olası olacağı. Özetle 22.500 ile 23.500 TL arasında bir asgari ücretin, ilan edileceğini beklemekteyiz.
İşveren üzerindeki yükler için de tekrar altını çiziyorum. Asgari ücret desteği yükseltilecek. Ve yine hükümet tarafından verilen teşvikler, destekler yoluyla yükün bir kısmını karşılanacak.
Son olarak şunu söyleyelim;
Asgari ücret toplantılarında işçi kesiminin de masadan kalkacağını öngörülmekte. Çünkü burada bir mutabakat olması mümkün değil. İki tarafın da arasında dağlar kadar fark var. Dolayısıyla hükümet buradaki dengeyi 22 bin 500 ile 23 bin 500 lira arasında sağlayacak.
Geçen yıl olduğu gibi Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığı hükümeti temsilen artı işveren kesimiyle oy çokluğuyla asgari ücretin belirleneceğini söyleyebiliriz.
Bizim ekonominin yapısı belli. Kobilerden oluşuyor. Bir de esnaf kesimi çok fazla. Hem esnaf hem kobiler var. Dolayısıyla burada yükün bir kısmını devletin karşılaması gerekiyor.
Bu sene yüzde 45'lik enflasyona göre asgari ücretin aslında 2 kez belirlenmesi gerekirken 1 kez belirlendi. Düzeltme yapılmadı. Önümüzdeki sene belirlenecek olan bu asgari ücret yılı boyunca geçerli olacak tek asgari ücret.
Çünkü neden? Zaten ekonomi yönetiminin hedefi belli. Orta vadeli planda güncellenen hedef. Önümüzdeki sene enflasyon beklentisi yüzde 21. Yani bu sene yüzde 45'lik enflasyonda iki kez belirlenmezken 2025 yılında ikinci kez ara zam yapılması zaten mümkün değil."
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
08:00
İLGİLİ HABERLER
YORUM YAZ