Asgari ücret zammı için ileriye dönük endeksleme! Yeni formül düşük zammı gösteriyor: Tüm kamu ve özel sektör etkilenecek
Asgari ücret tespit komisyonunun aralık ayı başında yapacağı çalışmalarla ile asgari ücret 2025 zam maratonu başlayacak. Söz konusu yapılan çalışmaların nihayete ermesinin ardından yeni asgari ücreti belli olacak. Merkez Bankası'nın son enflasyon raporunun yayınlanmasıyla asgari ücret ocak zammında tablo değişti. İşte yüzde 44 olarak revize edilen enflasyon tahmini sonrası 2025 asgari ücret için olası rakamlar.
Yeni yılda yapılacak asgari ücret zammı için masadaki iki formül belli oldu. Asgari ücrette gerçekleşen enflasyon oranında zam mı yapılacak yoksa önümüzdeki sene olan 2025 hedef enflasyonuna göre zam mı uygulanacak tartışmaları devam ediyor. Asgari ücret zammı için iki farklı senaryo ortaya çıkarken, Orta Vadeli Program'a göre, yıllık enflasyon beklentisi yüzde 41,5. Merkez Bankası ise bu oranı yüzde 44 olarak revize etti.
ASGARİ ÜCRETTE YÜZDE 25 ZAM İDDİASINI YALANLADI
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan yılın son enflasyon toplantısında konuştu. Fatih Karahan ABD ziyaretinde yatırımcılara ‘Asgari ücrete yüzde 25 zam, enflasyon görünümüyle uyumlu olur’ dediği iddialarına cevap vererek "İddia edildiği gibi kapalı kapılar ardında başka bir şey söylediğimiz doğru değil” diye konuştu.
Ancak ekonomi çevreleri, hem Merkez Bankası Başkanının açıklamasının hem de sosyal güvenlik kurumunun 2025 yılı bütçesindeki prim geliri hedeflerinin asgari ücret zammının yüzde 25 olacağına işaret ettiğini söylüyor.
Son açıklanan raporda Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, yıl sonu için enflasyon tahminini yüzde 44 olarak açıkladı. TCMB, mayısta yüzde 36 olan yıl sonu tahminini yüzde 38’e çıkarmıştı. Eylülde açıklanan Orta Vadeli Program’da (OVP) ise yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 41.5 olarak duyurulmuştu.
Merkez Bankası enflasyon tahminini belirlerken 2025 yılında işte yüzde 17,5 olan hedefini de yüzde 21 olarak revize etti. Yüzde 21 tahminini belirlerken bir asgari ücret varsayımı üzerinden hareket etti. Ekonomistlere göre bu oran da 25'e yakın bir asgari ücret zammına işaret ediyor. Ekonomik kurumlar kendi önlerindeki hesaplarını yaparken bir varsayım üzerinden hareket ediyor. O varsayım ise yüzde 25 asgari ücret zammına yakın duruyor.
ASGARİ ÜCRET OCAK ZAMMI BEKLENTİLERİ
Ancak son sözü Cumhurbaşkanı Erdoğan söyleyecek. Çoğu çevrelerce asgari ücret zammının yüzde 25 oranının üstüne çıkacağı ifade ediliyor. En az yüzde 30'a kadar beklentiler artarken onun daha da üzerin çıkması konusunda Cumhurbaşkanının takdirinde gerçekleşeceği ifade ediliyor. Çünkü son kararı asgari ücret görüşmelerinde Cumhurbaşkanı Erdoğan söylüyor.
Eğer yılsonu enflasyonu yüzde 42 ila yüzde 44 bandında gerçekleşecek olursa tahminimce yapılacak enflasyon farkı yani asgari ücret yapılacak artış yüzde 30 ila yüzde 35 civarında olacak. Yüzde otuzluk bir artış olursa 22.102 TL düzeyinde yeni yıl asgari ücreti karşımıza çıkacak.
Beklenilen asgari ücret tahminleri şöyle;
- Yüzde 25 zam : 21 bin 253 TL
- Yüzde 30 zam : 22 bin 103 TL
- Yüzde 35 zam : 22 bin 953 TL
- Yüzde 40 zam : 23 bin 803 TL
- Yüzde 50 zam : 25 bin 503 TL
Enflasyonu düşürme konusunda kararlı ilerleyen ekonomi yönetimi ise yüksek zam oranından yana değil. Ara zam dönemi dediğimiz Temmuz döneminde asgari ücrete herhangi bir zam yapılmadığı için asgari ücretliler ile ortalama ücretlilerin gözü kulağı zam görüşmelerine çevrildi.
ASGARİ ÜCRETTE İLERİYE DÖNÜK ENDEKS FORMÜLÜ
Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay, enflasyon raporunun açıklandığı toplantıda asgari ücret artışı ile açıklamalarda bulundu.
Cevdet Akçay “İleriye dönük endekslemeye geçmek zorundayız. İleriye dönük endeksleme hem kamuda hem özel sektörde devreye girmek zorunda. Konjonktürün bunun için uygun. Bu dönemde başlatabilirsek asgari ücretli, düşük vasıflı çalışan ücretlerinin dağılımında darbe yemediği bir dönem olma şansı var. Eğer karar alıcılar başlatabilirse iyi olacağı kanaatindeyim.”
HEDEFLER DÜŞÜK ASGARİ ÜCRET Mİ GETİRECEK?
Cevdet Akçay asgari ücret konusunda tavsiye mercii olmadıklarını ifade ederek “ileriye dönük endeksleme” ile beklenen enflasyona göre artış için çağrı yaptı.
"Faaliyetin yükseldiği bir dönemde yaptığınız asgari ücret artışının, ücretler ve enflasyona geçişkenliği daha yüksek olacak. Ama döngünün yavaşlama döneminde yapıyorsanız bunun etkisi daha az olacak. Böyle bir şansımız var. Dolayısıyla bu dönem önemli bir dönem. Diğer ücretlerde yapılacak artış oranları, faaliyetin böyle bir döngüsünde asgari ücret artışının muhtemelen gerisinde kalacak
Yüksek enflasyon ortamında ücretler erir. Bizim yapmamız gereken enflasyonu kalıcı şekilde düşürmek ve istikrarı sağlamak. Bu enflasyon için olumlu. Şunu söylemekte fayda var bir noktada illa ki ileriye dönük endekslemeye geçmeliyiz. İleriye dönük endeksleme devreye girmek zorunda." dedi.