Ayçiçek yağına zam göründü: TMO’dan yeni hamle
Dünyanın en büyük Palm yağı üreticisi Endonezya palm yağı ihracatını yarından itibaren yasaklayacak. Rusya Ukrayna Savaşı nedeniyle artan ayçiçek yağı fiyatlarının Endonezya’nın ‘beklenmedik’ yasağının ardından tekrar ateşlenmesi bekleniyor. Küresel çapta bitkisel yağ fiyatlarına darbe indirecek karar öncesi vatandaşlar ''Ayçiçek yağı fiyatları artacak mı?'' sorusuna yöneldi.
Endonezya Devlet Başkanı Joko Widodo, 22 Nisan’da yayınladığı bir videoda palm yağı ihracatını Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesinin küresel gıda enflasyonunun rekor seviyeye yükselmesi nedeniyle yasakladığını açıkladı. Uzmanlar yemeklik yağlar, margarin, dondurma, hazır yemek, kozmetik gibi birçok alanda kullanılan palm yağı ihracat yasağının oldukça talihsiz ve beklenmedik olduğunu ifade etti. Doğu Avrupa’da devam eden savaş halihazırda ayçiçek yağ krizine neden olurken vatandaşlar yüksek fiyatlar karşısında yeni önlemler alan TMO kararlarına odaklandı.
PALM YAĞI YASAĞI AYÇİÇEK FİYATLARINI ATEŞLEYECEK
Dünyanın en büyük palmiye yağı üreticisi Endonezya'nın perşembe gününden itibaren geçerli olacak ihracat yasağı ile palmiye yağı, soya yağı, ayçiçek yağı da dahil olmak üzere tüm büyük yemeklik yağların fiyatlarını artırması bekleniyor. Rusya’nın Ukrayna’yı işgali nedeniyle ayçiçek yağı fiyatları dünyada ve Türkiye’de tarihi zirvelerini gördü. Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle Ukrayna'dan ayçiçek yağı ithalatı zaten vuruldu. ABD Tarım Bakanlığı'na göre, ayçiçek yağı fiyatları Eylül 2021 ile Mart 2022 arasında %73 arttı. Endonezya'nın palm yağı ihracat yasağı kararı ise bitkisel yağ fiyatlarını körükleyemesi bekleniyor.
Yetkililer Ayçiçek yağı fiyatlarının ilk olarak yüzde 10-15, yasak devam ederse yüzde 30 civarında artması bekleniyor. Dünyanın büyük yağ tesislerin Solvent Extractors' Association (SEA) yönetici direktörü BV Mehta ''Bu (karar) ateşe yakıt olarak geldi. Ukrayna-Rusya Savaşı nedeniyle zaten endişe verici bir durumumuz vardı. Bu yasak boşluk kapatılamayacak kadar geniş'' ifadelerini kullandı.
Palmiye yağı, dayanıklı ve ucuz olması nedeniyle günümüzün en çok kullanılan bitkisel yağlarının başında geliyor. Yemeklik yağlar, margarinler, dondurma, hazır yemek, şekerlemeler gibi işlenmiş gıdaların yanı sıra sıvı deterjan, sabun, şampuan, ruj, ağda ve cilalar, endüstriyel yağlayıcılar ve biyolojik yakıtların içeriğinde bu yağ bulunuyor.
TMO’DAN AYÇİÇEK YAĞI HAMLESİ
Küresel çapta en büyük ayçiçeği ihracatçısı olan Ukrayna’nın Rusya tarafından işgal edilmesinin ardından Ayçiçek yağı fiyatları fırladı. Ukrayna 2020-2021 yılında yapılan toplam yemeklik yağ ithalat sepetinde %14'lük bir paya sahipti. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), Rusya Ukrayna Savaşı nedeniyle fırlayan Ayçiçek yapı fiyatlarında tansiyonun düşmesi için Avrupa’dan 18 bin tonluk ayçiçeği yağı ithalatı için ihaleye çıktı. İhale 28 Nisan'da kapanacak.
Uzmanlar 28 Nisan’da başlayacak palm yağı ihracat yasağının Ayçiçek yağı başta olmak üzere bitkisel yağ fiyatlarını ateşleyeceğini ifade etti. Hindistan Yağ Üreticileri Derneği Direktörü Atul Chaturvedi, Ukrayna işgalinin yanı sıra Endonezya'nın ‘beklenmedik’ yasağının yağ fiyatlarına "çifte darbe" vuracağına dikkat çekti. Uzmanlar palm yağı yasağının ayçiçek ve zeytinyağı gibi ikame ürünlerin fiyatlarını artırabileceğinşin altını çizdi.
Sidney Teknoloji Üniversitesi baş ekonomisti Tim Harcourt ise "Yasak hem ihracatçılara hem de ithalatçılara zarar verecek ve ticareti çarpıtacak'' dedi.
GÜNCEL AYÇİÇEK YAĞI FİYATLARI
Endonezya’nın pal yağı ihracatını yasaklama kararı Ayçiçek yağı fiyatlarını ateşleyeceği haberleri güncel fiyatları akıllara getirdi. İşte 27 Nisan güncel Ayçiçek yağı fiyatları:
A101 ayçiçek yağı fiyatları:
- Yudum 4,5 litre ayçiçek yağı: 176,90 TL
- Vera 5 litre ayçiçek yağı: 143,50 TL
- Komili 5 litre ayçiçek yağı: 165 TL
Şok ayçiçek yağı fiyatları:
- Evin 5 litre Ayçiçek yağı: 146,50 TL
- Evin 2 litre Ayçiçek yağı: 65 TL
- Evin 1 litre Ayçiçek yağı: 32,50 TL
Tarım Kredi marketlerinde 5 LT ayçiçek yağı 129 TL’den satılıyor.