Bankaların konutta gizli faiz oyunu
Merkez Bankası’nın gecelik borçlanma faiz oranını 50 baz puan indirmesi gözleri konut kredilerine çevirdi. Faizde indirim beklentisine bankaların kayıtsız kalamayacağı bekleniyor. Ancak uzmanlar bankaların faiz geliri kaybını maliyetleri yükselterek gizli faizle kapatacağı konusunda vatandaşları uyardı.
Konut almak için kredilerin düşmesini bekleyen tüketiciye uzmanlardan uyarı geldi. Mevcut durumda bankaların ilk etapta en az konut kredilerinde yüzde 0.07 puan faiz indirimine gitmesi gerekiyor. Uzmanlar, faiz düşse de bankaların faiz gelirinden olmamak için düşen faiz gelirini maliyetleri yükselterek kapatacağına dikkat çekiyor. Nitekim 100 bin lira kredi kullanan bir kişi masraf hariç yüzde 0,97 faizle 60 ay vadede 32 bin 717 lira faiz tutarı öderken, aynı vade ve parada masraf dahil ödenen faiz tutarı 35 bin 292 liraya çıkıyor. Yani masrafsız kredide aylık kredi faizi yüzde 0,97 gibi görünürken maliyetler eklendiğinde faiz 1,05'e çıkıyor.Aylık yansıması 43 lira
Masraflar dahil edildiğinde ödenecek faiz tutarı vade bitiminde 35 bin 292 liraya çıkıyor. Bunun 2 bin 575 lirası masraf kalemlerinden oluşuyor. Masrafın 60 ay vadede aylık yansıması ise 43 lira olarak hesaplanıyor. Yani 100 bin lira kredi kullanan bir kişi her ay 545 lira faiz için 43 lirada masraflar için bankalara ödeme yapıyor.
Masraf kalemleri artıyor
Bankalarda mevcut faiz oranları halihazırda yüzde 1'in üzerinde. Bankadan bankaya değişmekle birlikte oranlar yüzde 1,30'a kadar çıkıyor. Alınan masraflar da çeşitlilik gösteriyor. Masraf kalemleri arasında tahsis, ekspertiz, taşınır ve taşınmaz rehin tesisi, konut sigortası ve hayat sigortası başlıca masraf kalemleri arasında sıralanıyor. Bunlar içinde en büyük masraf kalemini hayat sigortası oluşturuyor. Birçok banka kredi kullandırırken sigorta zorunluluğu olmadığı halde bunları şart koşuyor. Tahsis ücreti için 500 lira, ekspertiz için 750 lira, rehin için 110 lira, dask için 154 lira, konut sigortası için 174 lira ve hayat sigortası için 900 lira ücret talep eden bankalar bulunuyor.
Müteahhitler anlaşma yapıyor
İnanlar İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Serdar İnan, markalı konut projesi üreten firmaların pazarlık payının toplu anlaşmalarda yüksek olduğuna vurgu yaptı. İnan, “Bana göre bankalar da masraflar üzerinden kar elde etme peşinde olmayacak. Birkaç banka maliyetleri yükseltse de genel eğilim faiz düşüşü yönünde olacaktır. Konut alıcısı bekleyen taleplerini alıma çevirebilir. Bankalar kredi faizlerini ufak çaplı düşürmeye başladı. Psikolojik sınır yüzde 1 ve altı. Yakın zamanda bu oranlara ulaşacağımızı düşünüyorum" şeklinde konuştu.
Düşük faiz satışları arttırır
Dap Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz, bankalarda dosya, hayat sigortası ve ekspertiz gibi ek masrafların büyük ölçekli proje geliştiren firmalarda minimum seviyelere indiğine dikkat çekti. Yılmaz, “Bu nedenle konut alıcılarının anlaşması olan projelere yönlenmesini tavsiye ediyorum. Faizler için de genel beklentim aşağı yönlü hareketin başlayacağı yönünde. Faizler yüzde 1 bandına geldiğinde sektör canlanır ve bekleyen konut talebi hızla alıma döner” bilgisini verdi.
