Milyonlarca çalışanı ilgilendiriyor. Bayramda çalışacaklar için fazla mesai ücreti hesaplaması yapıldı. Ücretler iki kat fazla ödenecek. Bayram mesaisi maaşlara farklı yansıyacak. İş Kanuna göre ödeme yapmayan işverene ceza var.
Betül Meral SARIIZ/ Derleme
Bayram tatilinde is basi yapacak olan herkesi ilgilendiriyor. Bayram mesai ücretleri hesaplandi. Ramazan Bayrami’nda tatil yapamayan çalisanlarin mesai paralari iki kat ödeniyor. Maaslara fark olarak yansitilan bu tutari ödemeyen isveren ise cezai yaptirimlarla karsilasiyor.
Yasalarimizda dini ve milli bayramlar resmi tatil olarak kabul ediliyor. Ancak birçok sektör resmi tatillerde is basinda olmak zorunda. Hem dini hem de ulusal bayramlarda çalismaya karsilik ödenen ücretler Is Kanunu’na göre farkli hesaplaniyor. Ramazan Bayrami’nda mesai düzeni olusturulan çalisanlarin tam mesai yapmalari halinde alacaklari ücretler de farklilik gösteriyor. Pek çok çalisan tek mesai mi yoksa çift mesai mi alacaginin sik sik tereddütünü yasiyor. Bu yil Ramazan Bayrami tatili hükümet tarafindan 9 gün olarak belirlendi. Ancak özel sektörde de hizmet sektöründe de çalismalarina devam edecekler bulunuyor. Is Kanunu’na göre Resmi tatillerde çalisanlarin hesaplamalari farklilik gösteriyor.
Isveren, Ramazan Bayrami'nda çalismak zorunda olan isçilere o günlerin ücretini zamli ödemek zorunda. Arife günü ögleden sonra ve bayramda çalisacak olanlar, çalistiklari her gün için iki kati ücret alacak.
Ramazan Bayrami, arife günü 13:00'ten itibaren basladigindan isçinin arife günü 13:00'ten sonra çalistirilmamasi, çalistirilmasi halinde ise ilave ücret ödenmesi Is Kanunu’nda açikça belirtiliyor. Arife günü saat 13:00'ten sonra yapilan çalismalar için isverenin isçiye yarim günlük ilave ücret ödemesi yapmasi gerekiyor. Dolayisiyla arife günü ögleden sonra çalisacak her isçi çalistigi her saat için yüzde 50 zamli ücret ödenmesi gerekir. Arife günü ögleden sonra disinda bazi isyerlerinde bayramda da çalisilmasi söz konusu olabilir.
4857 Sayili Is Kanununa göre bayramda çalisan sigortalilarin çalistiklari her gün için bir yevmiye tutarinda ilave ücret almalari gerekiyor.
Isçilere bu Ramazan Bayrami’nda da arife günü ögleden sonra ve bayramdaki çalismalari karsiligi ek ücret ödenmesi gerekiyor. Arife günü ögleden sonra ve bayramda çalisacak isçiler çalistiklari her gün için bir degil iki günlük ücret alacaklar.
Bayram mesaisi hesaplamasinda isçinin brüt maasi üzerinden hesaplama yapilarak saatlik normal ücreti bulunur. 2024 yilinda uygulanacak asgari ücret net 17 bin 2 TL olarak belirlendi. Brüt asgari ücret ise 20,002.50 TL olarak uygulaniyor. Asgari Brüt Ücret (20.002,50 TL) / 30 = Günlük Asgari Brüt Ücret (666,75 TL) olarak hesaplaniyor. Saatlik asgari brüt ücret tutari 88,90 TL olarak hesaplaniyor.
Saatlik ücreti 88,90 TL olan çalisan bayramin 2. ve 3. günü toplam 8 saat çalisirsa normal günlerde 711,2 TL almasi gereken isçi bayramdaki bu 8 saatlik çalismasi karsiligi 1.422,4 TL alacaktir.
Aylik ücret üzerinden örneklendirmek gerekirse, bayramin 2 günü tatil yapmayarak çalisan bir isçiye, aylik 20.002 TL brüt ücret ödendigi varsayalim. Isçinin tatil yapmayarak çalismasi halinde, günlük ücretinin (20,002.50/30) 666,75 TL olmasi nedeniyle, bayramin 1. günü için 666,75 TL ve 2. günü için 666,75 TL olmak üzere iki genel tatil günü için toplam 1.333,5 TL maasa ek ödeme yapilmasi gerekmektedir. Ayni sekilde arife günü ögleden sonra çalistigi saat ücretinin de iki kati olarak ödenmesi gerekmektedir.
Kanunda, çalisma süresine iliskin herhangi bir belirlemede bulunulmadigi için ise söz konusu resmi tatil günlerinde çalismakla birlikte çalisma süresi bir tam gün olmasa dahi çalisanin 1 günlük ücrete hak kazanmasi gerektigi kabul edilmektedir.
Yani resmi tatilde çalisan isçiye söz konusu resmi tatil gününde 1 saat dahi çalismis olsa tam günlük ücreti ödenmelidir. Çalisan, halihazirda haftalik 45 saatlik çalisma süresini doldurmus ise resmi tatil çalismasi fazla çalisma olarak kabul edilmeli ve ücreti yüzde elli artirimli olarak hesaplanmalidir.
Bayram mesaisini hesaplanan sekilde ödemeyen ya da eksik ödeyen isverene her isçi basina idari para cezasi uygulaniyor.
4857 sayili Is Kanununa göre günlük çalisma süresi 7,5 saat haftalik çalisma süresi ise 45 saat olarak belirlenmistir. 45 saatin üzerindeki çalismalarda her saat fazla mesai olarak kabul ediliyor. Bayramda çalisanlarin bir de üstüne fazla mesai yapmalari halinde ücretlerinin bayramin zamli ücreti ile birlikte yüzde 150 zamli olarak ödenmesi gerekiyor.
Isveren bayram mesaisinde çalisan isçisine ücret yerine bayram sonunda izin kullandirmasi Is Kanunu’na aykiri. Zamli ücret yerine izin kullandirilamaz. Is hukukumuzda bayram günlerinde çalisma karsiligi olmaksizin o günün ücretinin ödenecegi, tatil yapilmayarak çalisildiginda ise, ayrica çalisilan her gün için bir günlük ücretin ödenmesi gerektigi hükme baglanmistir.
"Kurban Bayrami süresince çalis bayram sonrasi sana 4 gün izin kullandirayim" diyor. Bayramda çalisana ücretinin zamli olarak ödenmesi gerektiginden bu çalismanin karsiligi izin olarak verilemez. Çalisana ücret ödenmesi gerekir.
Bayram ve genel tatil günlerinde isçinin çalisma durumu is akdine baglidir. Is Kanununda “Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde isyerlerinde çalisilip çalisilmayacagi toplu is sözlesmesi veya is sözlesmeleri ile kararlastirilir. Sözlesmelerde hüküm bulunmamasi halinde söz konusu günlerde çalisilmasi için isçinin onayi gereklidir. “ hükmü yer aliyor. Çalismak istemeyenlerin is sözlesmelerine mutlaka bakmasi gerekiyor. Sigortali çalisanlar sözlesmelerinde aksi bir hüküm yoksa bayramda çalismak zorunda degildirler.
Bayramlarda çalisan sektörlerin basinda medya geliyor. Gazetecilerin bayramlarda çalismalari, diger isçilere göre farkli ücretlendiriliyor. Basin Is Kanunu'nda genel tatil ücreti kavrami bulunmuyor. Bu yüzden de gazetecilerin çalismalari tatil ücreti olarak degil fazla mesai olarak degerlendiriliyor. Diger isçiler bayram çalismalarinda tam yevmiye alirken, gazetecilerde bu yevmiye yarim olarak, yani fazla çalisma seklinde uygulaniyor. Gazetecide fazla çalisma ücreti saate göre belirleniyor. Dolayisiyla gazeteciler bayram günlerinde ya da resmi tatillerde kaç saat çalismislarsa o kadar saat ücretini yüzde 50 fazlasiyla aliyorlar.
İLGİLİ HABERLER
Google Play
App Store
Haberi Paylaş
23:35
YORUM YAZ