Cari açığı sonlandıracak milli enerji projeleri devam ediyor
Millî Enerji ve Maden Politikası, Türkiye’nin önümüzdeki yıllarda küresel enerji piyasasında katedeceği yolu aydınlatacak olması açısından kilit rol oynuyor.
Türkiye geçtiğimiz 15 yılda kaydettiği ekonomik kalkınmaya paralel olarak dünyanın en hızlı büyüyen enerji piyasalarından biri hâline geldi. Sektöre son derece rekabetçi bir yapı ve büyüme için yeni ufuklar kazandıran Enerji Bakanlığı, bu alandaki dışa bağımlılığa karşı da millî politikalar geliştirmeye devam ediyor. Cari açığın en önemli sebeplerinden biri olan enerjide dışa bağımlılık, Türkiye’nin millî gelirinin önemli bir kısmını gasbediyor. Söz konusu soruna çözümü yenilenebilir kaynakların değerlendirilmesinde gören Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak; her fırsatta su, güneş, rüzgâr, jeotermal yatırımlarının gerekliliğine vurgu yapıyor. Bu mesajı alan özel sektör yatırımcıları, yenilenebilir enerjiye yönelik atılımlarını sürdürürken, Bakanlık tarafından hazırlanan Millî Enerji ve Maden Politikası da ülkenin önümüzdeki yıllarda küresel enerji piyasasında katedeceği yolu aydınlatacak olması açısından kilit rol oynuyor. Politikada öne çıkan arz güvenliği, yerlileştirme ve öngörülebilir piyasa eksenleri Türkiye’nin enerji alanında daha iyi bir konuma gelebilmesi bakımından yol gösterici olacak.
Enerjiye 4 milyar dolarlık yatırım
Bu yıl ocak-eylül döneminde elektrikte devreye alınan 3 bin 620 megavatlık kapasiteyle enerji yatırımları 4 milyar doları aştı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının verilerine göre; Türkiye’nin elektrikteki kurulu gücü eylül sonu itibarıyla 81 bin 647 megavata yükseldi. Söz konusu kapasitenin yüzde 55’ini hidroelektrik, rüzgâr, güneş, jeotermal, biyokütle ve linyit kaynaklarının içinde olduğu yerli ve yenilenebilir enerji santralleri oluşturdu. Kurulu güçte doğalgaz santrallerinin payı yüzde 33, ithal kömürün payı yüzde 9 olarak belirlendi. Kalan yüzde 3’lük kısım ise fuel-oil, naftalin ve motorin gibi ikincil yakıtla çalışan santrallerden oluştu. Ocak-Eylül döneminde 3 bin 620 megavat kapasiteye sahip 116 santral işletmeye alındı. Elektrikte bir megavatlık kurulu güç için 1-1,2 milyon dolar yatırım yapıldığı dikkate alındığında, bu dönemdeki toplam yatırım miktarı 4 milyar doları geçti.
Dünya devleri rüzgâra koştu
Bakan Albayrak’ın “Türkiye’yi yenilenebilir enerji teknolojilerinin üretim üssü hâline getireceğiz” diyerek açıkladığı, YEKA stratejisinin ikinci projesi ise rüzgârdı. 2023 yılında 20 bin MW’lık rüzgâr enerjisi santrali hedefine kilitlenen Bakanlık, bu amaç doğrultusunda kritik öneme sahip ihaleye 4 Ağustos’ta çıktı. Türkiye’nin 5 ayrı bölgesinde toplamda bin megavatlık rüzgâr enerjisi kapasitesi kurulması için yapılan ihaleye dünyanın en büyük ilk 10 rüzgâr türbini üreticisinin 8’i teklif verdi. İhalenin kazananı kilovatsaat başına 3,48 dolar/cent ile en düşük teklifi veren Siemens- Türkerler- Kalyon Enerji konsorsiyumu oldu. Bu projeyle her yıl 1,1 milyon evin yıllık enerji ihtiyacı rüzgârdan karşılanacak.
Yenilenebilirde 2023 hedefini aştık
Su, rüzgâr, güneş, jeotermal gibi birçok yenilenebilir enerji türüne yönelik üretim fırsatı bulunan ülkemizde uygun tarife garantileri ile desteklenen teşvik edici politikaların ulusal şebeke içindeki payının önümüzdeki yıllarda artması bekleniyor. Türkiye, ülkenin toplam kurulu gücündeki yenilenebilir kaynak payını 2023 yılı itibarıyla yüzde 30’a çıkarmayı öncelikli hedef hâline getirdi. Uluslararası Enerji Ajansı’nın yayınladığı raporda; Türkiye’nin 2016’da yenilenebilir kaynaklardan elde ettiği kurulu güç kapasitesinin 10 yıl öncesine nazaran iki kat artış gösterdiğini ve bu hedefin aşıldığını gözler önüne serdi. Alternatif enerji kaynaklarının geliştirilmesi için devreye alınan 1,9 milyar dolar tutarındaki yeni yatırımlarla geçtiğimiz yıl rüzgâr, güneş, jeotermal ve hidroelektrik kaynaklı elektrik üretimi, hızla büyüyerek yüzde 32 seviyesini aştı.
600 bin eve güneş doğacak
Türkiye’nin enerjide yerli ve yenilenebilir kaynakları devreye alma stratejisinin en önemli adımlarından birisi Karapınar YEKA 1 GES oldu. 20 Mart’ta Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nda gerçekleştirilen ihaleye 4 Ortak Girişim Grubu (OGG) katıldı. Yarışmayı Kalyon - Hanwha Q CELLS Ortak Girişim Grubu kazandı. Toplam 2 bin hektarlık alan üzerine kurulacak olan Karapınar YEKA 1 GES Projesi ile bin MW kurulu güce sahip güneş enerjisi santrali hayata geçirilecek. Tesiste kullanılacak panellerin üretileceği fabrikayla birlikte yaklaşık toplam 1,3 milyar dolar tutarında yatırım yapılacak. Güneş enerjisi santralinden yılda yaklaşık 1,7 milyar kilovatsaat elektrik üretilecek ve 600 bin evin enerji ihtiyacı karşılanacak.
22 adet doğalgaz tesisi kuruldu
2017’nin ilk 9 aylık döneminde en büyük yatırım 2 bin 404 megavatla doğalgaz santrallerinde gerçekleşti. Bu dönemde 22 doğalgaz santrali devreye alındı. Söz konusu dönemde 535 megavat kapasiteye sahip 46 yeni rüzgâr santrali ve 407,8 megavat kapasiteli 28 hidroelektrik santrali üretime geçti. Jeotermal enerji alanında 171 megavat kurulu güce sahip 8 santral devreye alınırken, 50 megavatlık bir kömür santrali de işletmeye girdi. Geri kalan 52,2 megavatlık kurulu kapasite ise biyogaz, fueloil, kojenerasyon ve atık ısıdan elektrik üretimi yapan toplam 11 santralden geldi. Öte yandan, geçen yıl Ocak-Eylül döneminde elektrikte toplam 4 bin 815 megavatlık kapasite devreye alınmıştı.
3 nükleer santral devreye girecek
Enerji’de Türkiye’ye çağ atlatacak Akkuyu ve Sinop Nükleer Santrali’yle ilgili olarak somut noktalara gelindi. 2023 ve 2030 arasında 3 tane nükleer santral devreye girecek. Bakan Berat Albayrak, “Hedef, yılda 55 milyar dolar enerji ithalatı yapan Türkiye’yi 10 sene sonra enerji ihraç eden bir ülke yapmak. Farklı anahtar hamleleri ortaya koyarsanız farklı pazarlık gücüne erişirsiniz. Doğalgaz basma kapasitesini 400 milyon metreküplere ulaştırmayı amaçlıyoruz” dedi.
