Dev şirketlerin iflas oyunu! Konkordato ilanıyla borcun üstüne yatıyorlar
2023’te 927 şirket iflas erteleme başvurusu yaparken, bunların 352’si uygun bulundu. Bu şirketlerden bazılarının 2 yıl boyunca maaş ve borç ödeme yükünden kurtulmak için bu yolu seçtiği ortaya çıktı. Olan emekçiye ve küçük esnafa oluyor.
Son dönemde birçok şirket ardı ardına konkordato ilan ediyor. AVM, tekstil, inşaat ve turizm sektörleri konkordato taleplerinde başı çekiyor. Resmî rakamlara bakıldığında; 2023 yılında Türkiye çapında 927 şirketin konkordato talep ettiği; bunların yalnızca 352 tanesi için konkordato kararı çıktığı; 575 şirketin ihtiyacı yokken bu sisteme girmek istediği ortaya çıkıyor. Kısacası ‘ihtiyacı olmamasına rağmen’ bazı şirketlerin iflas erteleme istediği görülüyor.
İYİ NİYETLİ DEĞİLLLER
İş dünyası temsilcileri ve hukukçular, bu konkordato talebindeki artışın iyi niyetli olmadığını ifade ediyor. Şirketlerin borçlarından kaçabilmek adına bu yola başvurduğu iddia ediliyor. Bir konkordato sürecinde iflas kararı ortalama süresi 471 gün, konkordato ret kararı ortalama süresi 497 gün, konkordato tasdik kararı ortalama süresi ise 699 gün… Kısacası iflas erteleme kararı çıkan şirketler 2 yıl gibi bir süre tüm borçlarından feragat edebiliyor.
KÜÇÜK TEDARİKÇİ VE ÇALIŞANA ZULÜM
Bu durum en çok iflas sürecinde olan şirkete tedarik yapan KOBİ ölçekli firmaları etkiliyor. Alacaklı firmalar 2 yıl boyunca alacaklarını tahsil edemiyor ve icra davası bile açamıyor. Şirket çalışanları da durumdan olumsuz etkileniyor. İflas erteleme sürecinde olan şirketler üretime devam ediyor ancak çalışanlarına maaş verme, zam yapma ya da tazminat ödeme konusunda istediği kararı alabiliyor. İflas erteleme sürecinde, şirketlerin alacakları en büyük borçludan en küçüğe doğru sıralanıyor. Burada da bankalar başrol oynuyor. Yani çalışan ya da küçük tedarikçi yine zor durumda kalıyor.
BAĞIMSIZ EKSPERTİZLERE DİKKAT!
Avukat İsmail Hekimoğlu yaptığı açıklamada “Bazı firmaların iflas ertelemede yasal tüm süreyi kullanıp, son duruşmadan önce davadan feragat ettiği görülüyor. Aradan 1 ay geçtikten sonra yeniden iflas erteleme başvurusunda bulunuluyor. Yani şirket borçlarından kaçmak için sürekli iflas erteleme talebinde bulunuyor. Bazı şirketler ise bir ilde ret yedikten sonra farklı bir ilde tekrar başvuru yapıyor. İflas erteleme başvurusunda bulunan şirketleri ‘bağımsız denetim’ firmalarının atadığı eksperler inceliyor. Burada da şirketlerin bu ekspertizler ile anlaştığı ve bilinçli olarak ‘iflas ertelemeye uygun raporu aldıkları’ iddia ediliyor” diye konuştu.
DÜZENLEME BEKLENTİSİ
İş dünyası temsilcileri de durumun bilinçli suistimal edildiğini belirterek “Tüm süreç boyunca şirketler borçlarını ertelemekten ziyade ödemeye devam etmeli, gerekirse kamu bankalarından kaynak kullandırılmalı. Borç ödemeleri, alacak büyüklüğüne göre değil, ihtiyaç durumuna göre sıralanmalı. İflas erteleme sürecinde olan şirketlerden işçi çıkarılmamalı, çıkarılsa dahi hakları verilmeli… Gerçekten iflas erteleme durumu olan şirketler bu sürece dâhil edilmeli. Bu sürecin ve yasaların yeniden gözden geçirilmesi gerekiyor. Aksi takdirde alacak sorunları büyüyor. Bu bir domino etkisi gibi piyasaya yayılıyor. Ayrıca ‘ülke batıyor, şirketler iflas ediyor’ imajı toplumda konuşuluyor” diyor.
YÜZDE 27'LİK ARTIŞ VAR
2023 yılı konkordato talepleri geçen yıla göre yüzde 27 artış gösterdi. Buna göre konkordato başvurularında 45 dosya ile inşaat sektörü ilk sırada yer alırken, onu 43 dosya ile tekstil, 16 dosya ile de mobilya takip etti. AVM, enerji, gıda, sağlık hizmetleri, otelcilik, ambalaj, metal ürün imalatı ile tıbbi ekipman ve medikal ürünler sektörleri başı çekti.
