Dövizle borçlanmada yeni dönem yarın başlıyor

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, reel sektörün dövizdeki iniş  çıkışlara karşı korunması, kurda oynaklık ve risk priminin azaltılması amacıyla  döviz geliri olmayan küçük ve orta ölçekli şirketler yeni dönemde dövizle  borçlanamayacak.

2 Mayıs'ta yürürlüğe girecek "Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32  Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Bakanlar Kurulu Kararı" kapsamında,  döviz geliri olmayan Türkiye'de yerleşik kişiler, yurt dışından ve yurt içinden  döviz kredisi temin edemeyecek.

Kamu kurum ve kuruluşları, bankalar ile Türkiye'de yerleşik finansal  kiralama şirketleri ve finansman şirketlerinin kullanacakları döviz kredileri,  kullanım tarihinde kredi bakiyesi 15 milyon dolar veya üzerinde olan Türkiye'de  yerleşik kişilerce kullanılacak döviz kredileri kapsam dışı tutulacak.

Ayrıca, yatırım teşvik belgesi kapsamında kredi almaları öngörülen  Türkiye'de yerleşik kişiler tarafından kullanılacak döviz kredileriyle belirli  gümrük tarife istatistik pozisyonlarında yer alan makine ve cihazların finansmanı  için kullanılacak döviz kredileri de düzenleme kapsamı dışında olacak.

Uluslararası ilana çıkılan yurt içi ihalelere yönelik faaliyetlerle  ilişkili olarak ihaleyi kazanan Türkiye'de yerleşik kişilerin veya Savunma  Sanayii Müsteşarlığınca onaylanan savunma sanayisi projelerini üstlenen  Türkiye'de yerleşik kişilerin kullanacakları döviz kredilerinde bu şart  aranmayacak. Kamu-özel iş birliği modeli kapsamında gerçekleştirilecek projeleri  yürütmekte görevli Türkiye'de yerleşik kişilerin kullanacakları döviz kredileri  de muafiyet kapsamında değerlendirilecek.

Diğer taraftan devletin alım garantisi kapsamında yenilenebilir enerji  kaynaklarına ilişkin yatırımların finansmanında kullanılacak döviz kredilerinde  döviz geliri şartı aranmayacak. Özelleştirme ihaleleriyle bedeli döviz olarak  belirlenen kamu ihalelerini kazanan Türkiye'de yerleşik kişilerce temin edilecek  krediler de kapsam dışı olacak. Ayrıca, yeni bir şirket payı alımı amacıyla  kurulan ve bunun haricinde herhangi bir faaliyeti olmayan Türkiye'de yerleşik  kişilerce temin edilecek döviz kredileri düzenleme kapsamında olmayacak.

DÖVİZ GELİRİ OLANLARA 3 YIL DÜZENLEMESİ 

Döviz geliri olan Türkiye'de yerleşik kişilerin yurt dışından ve yurt  içinden kullanacakları döviz kredilerinde, kullanıcının kredi bakiyesinin 15  milyon dolarının altında olması durumunda, kullanılmak istenen kredi tutarıyla  mevcut kredi bakiyesi toplamı, son 3 mali yılın döviz gelirleri toplamını  aşamayacak.

Kredi bakiyesinin son 3 mali yılın döviz gelirleri toplamını aştığının  sonradan tespit edilmesi durumunda yurt içinde bankalardan, finansal kiralama,  faktoring ve finansman şirketlerinden kullanılan kredilerin aşıma neden olan  kısmı geri çağrılacak veya Türk lirası krediye dönüştürülecek.

Türkiye'de yerleşik gerçek kişilerce yurt içinden ve yurt dışından  döviz kredisi kullanılamayacak. Türkiye'de yerleşik kişiler açısından ise yurt  içinden ve dışından dövize endeksli kredi kullandırılamayacak.

Bankalar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerinin  ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla kendi teamülleri çerçevesinde yurt  dışından kredi temin etmeleri serbest olacak.

Yurt içinden temin edilen krediler konusunda, Türkiye'de yerleşik  kişilerin ithalat ve ihracat rejimlerine göre emtia kredisi açmalarında da  serbesti uygulanacak.

Kararın yürürlüğe girdiği tarihte açık bulunan ve kredi bakiyesi 15  milyon doların altında olan Türkiye'de yerleşik kişiler tarafından yurt içinden  veya yurt dışından temin edilmiş döviz kredileriyle dövize endeksli krediler,  döviz kredisi olarak yenilenmeyecek. Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce  kullanılan söz konusu krediler, kredi bakiyesi hesaplamasına dahil edilecek.

BÜYÜK ŞİRKETLERİN DÖVİZ BORCUNA İLİŞKİN ÇALIŞMALAR 

Öte yandan küçük ve orta ölçekli şirketlere yönelik tedbirlerin  ardından kur riski yönetimine ilişkin çalışmaların ikinci aşamasını büyük ölçekli  şirketler oluşturuyor.

Merkez Bankasınca 15 milyon dolardan fazla döviz borcu bulunan 2 bin  118 şirket için veri tabanı ve düzenleme çalışmalarının yılın ilk yarısında  tamamlanması planlanıyor.

Yürütülen çalışmalar çerçevesinde bir risk haritası oluşturulacak ve  yeni mevzuat bu risklerin en etkin şekilde yönetilebilmesi için dinamik bir yapı  ortaya koyacak.

Kur oynaklığına karşı koruma amacıyla Türkiye'de hane halkının dövizle  borçlanması 2009 yılında yasaklanmıştı.

(AA)