Durmuş Ünüvar: Mavi Vatan’a masal diyenlere inat daha çok çalışacağız

Kazlıçeşme Yerleşkesi Doğa Sigorta Konferans Salonunda gerçekleştirilen sempozyuma T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Durmuş Ünüvar, İstanbul Topkapı Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Nihat Kırmızı ve İstanbul Topkapı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Emre Alkin’in yanı sıra akademisyenler, diplomatlar, uzmanlar ve sektör temsilcileri katılım sağladı. Sempozyumda Mavi Vatan'ın hukuki, siyasi, enerji ve güvenlik boyutları derinlemesine ele alındı.

Sempozyumda açılış konuşmalarını T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Durmuş Ünüvar, İstanbul Topkapı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Emre Alkin ve Müstafi Tümamiral Doç. Dr. Cihat Yaycı gerçekleştirdi. Açılış oturumunda Türkiye’nin deniz yetki alanları ve Mavi Vatan doktrininin stratejik önemi vurgulandı.

T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Durmuş Ünüvar: Mavi Vatan, Ulusal Egemenlik Sorunudur

T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Durmuş Ünüvar, gerçekleştirdiği konuşmada Türkiye’nin denizcilik vizyonunu ve Mavi Vatan kavramının önemini vurguladı. Ünüvar, denizciliğin "ulusal egemenlik sorunu" olduğuna dikkat çekti. Ünüvar ayrıca, “Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘topraklarının ucu deniz olan bir ulusun hududunu halkının kudret ve yeteneği belirler’ sözünden hareketle Mavi Vatan’a masal diyenlere inat daha çok çalışacağız ve daha çok üreteceğiz” ifadelerini kullandı.

Prof. Dr. Emre Alkin: Vatanımızın ve Milletimizin Değerlerini Koruma Önceliğimizi Unutmuyoruz

İstanbul Topkapı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Emre Alkin, yaptığı konuşmada, üniversitenin genç, cesur, vatansever ve çalışkan bir üniversite olarak her geçen gün uluslararası etkinliklerle büyüdüğünü vurguladı. "Üç ay içinde üçüncü uluslararası sempozyumumuzu gerçekleştiriyoruz. Bu etkinlikleri yaparken, vatanımızın ve milletimizin değerlerini koruma önceliğimizi de unutmuyoruz." ifadelerini kullanan Alkin, üniversitenin Mavi Vatan ideali doğrultusunda çalışmalara katkı sağladığını belirtti. 

Müstafi Tümamiral Doç. Dr. Cihat Yaycı: Denizler Stratejik Güç

Müstafi Tümamiral Doç. Dr. Cihat Yaycı, yaptığı konuşmada denizlerin Türkiye için stratejik önemini vurguladı. Yaycı, "Hudutlarımızın yüzde 80’i denizlerden oluşuyor. Nüfusumuzun yüzde 70’i de deniz kıyısında yaşıyor." diyerek, denizciliğin ülke ekonomisinde daha geniş bir yer bulması gerektiğini ifade etti. Ancak bu potansiyele rağmen, deniz taşımacılığının iç ulaşımda yalnızca yüzde 4'lük bir paya sahip olduğunu belirtti.

Mavi Vatan Farklı Boyutlarıyla Ele Alındı

Sempozyumda, (E) Büyükelçi Uluç Özülker, Prof. Dr. Çağrı Erhan ve Prof. Dr. Süleyman Kızıltoprak, Enerji Uzmanı Necdet Pamir, Karadeniz Holding Yönetim Kurulu Başkanı Osman Murat Karadeniz ve Armelsan Savunma Yönetim Kurulu Başkanı Yetkin Karakaş, Prof. Dr. Mualla Uydu Yücel, Prof. Dr. Ece Baban ve Prof. Dr. Harun Özdaş gibi alanında uzman isimler, Türkiye’nin deniz yetki alanlarındaki haklarını uluslararası ilişkiler ve diplomasi perspektifinde değerlendirdiler.

“Tüm Boyutlarıyla Mavi Vatan” Sempozyumunda konuşmacılar özetle şu hususları belirtmiştir;

1.    Emekli Büyükelçi Uluç Özülker Mavi Vatan’ın Türk Dış Politikasının içerisinde yürütülen diplomatik süreçlerde merkezi konumda olması ve bu konumun her zaman koruması gerektiğini,

2.    Prof. Dr. Çağrı Erhan Türkiye’nin Deniz Yetki Alanlarını Uluslararası Hukuk ve iç mevzuat çerçevesinde ele aldıktan sonra Türkiye Cumhuriyeti’nin haklı duruşunu ısrarla sürdürmesi gerektiğini,

3.    Prof. Dr. Süleyman Kızıltoprak 21. Yüzyılda Türk Dış Politikasının en büyük kazanımlarından birinin Mavi Vatan olduğunu,

4.    Doç. Dr. Cihat Yaycı da, Filistin’de yaşanan soykırıma dikkat çekerek, Filistin’in ve gelecek nesillerinin refah ve güvenliğinin denizlerde olduğunu vurgulamış, Türkiye ve Filistin arasında Libya ile yaptığımız antlaşmanın benzeri bir deniz yetki alanları sınırlandırma antlaşmasının imzalanmasının Gazze ve Gazze’den kaynaklanan deniz alanlarına Filistin’in sahip olduğunu gösterecek somut bir adım ve belge olacağını belirtmiştir. Bu belgenin Filistin halkının ileride Karabağ’ı geri alan Azerbaycan gibi elini güçlendireceğini anlatmıştır.

5.    Prof. Dr. Mehmet Akif Okur, Türkiye'nin Kıbrıs ile Lozan'da hukuken ilişkisini kesilmediğini aksine ilgili anlaşmayı reddetmeyip Lozan Antlaşması’nın 16. Maddesi çerçevesinde, Kıbrıs ve Lozan’a konu olan diğer topraklar üzerindeki haklarının devam ettiğini belirtmiştir, 

6.    Prof. Dr. İsmail Şahin Kıbrıs’taki İngiliz Üsleri ve İsrail’in Güvenliğine değinmiş, Türkiye’nin Kıbrıs’ta aktif şekilde kendi güvenliğini önceliklendirmesi gerektiğini,

7.    25.26.27. Dönem Milletvekili Sayın Arzu Erdem “Mavi Vatan ve Siyaset” başlıklı konuşmasında Mavi Vatan kavramının Türk siyasetini nasıl şekillendirdiğinin altını çizmiş, gelecek yüzyıllar için Türkiye’nin en büyük kazanımı olan Mavi Vatan konusunun bir milli
mesele olarak Türk siyasetinde, partiler üstü olarak, merkezde yer alması gerektiğini,

8.    Prof. Dr. Günay Çiftçi yakın geleceğin oyun değiştirici enerji kaynaklarının, başta gaz hidratlar olmak üzere, denizlerden çıkacağını, enerji konusunda ülkemizin mutlaka denizlerden elde edilecek kaynaklar konusunda önemli yatırımlar yapması gerektiğini,

9.    Dünyanın birçok noktasında benzersiz gemilerle enerji üretimi yatırımları olan Karadeniz Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Nuri Doğan Karadeniz, Mavi Vatan ve Elektrik konularının detaylıca dünya açısından ele almış, değişen konjonktür içerisinde oluşabilecek ülkemizin ihtiyacı durumunda dünyadaki yatırımları Türkiye’ye sevk etmek konusunda asla tereddüt etmeyeceklerini,

10.    Enerji Uzmanı Necdet Pamir ise oturumu Mavi Vatan’ın Enerji potansiyeline ve eneji jeopolitiğine tüm boyutları ile değinmiş, bu fırsata her ne pahasına olursa olsun sahip çıkmamız gerektiğini,

11.    Denizaltı robotları ve sonarlar üreten savunma sanayi şirketi Armelsan’ın Yönetim Kurulu Başkanı Yetkin Karakaş, izleyicilere Türkiye’nin savunma sanayiinde ilerlemesinden bahsetmiş, bunu her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının benimseyerek hedeflerinin peşinden gitmeleri gerektiğini,

12.    Prof. Dr. Mualla Uydu Yücel tarihte Türk Kadınını anlatmış, Mavi Vatan çerçevesinde erkeklerin olduğu kadar kadınların da doktrin için çalışması gerektiğini,

13.    9 Eylül Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr.  Harun ÖZDAŞ ülkemizin Doğu Akdeniz’de yer alan Mavi Miras’ı koruması, sualtı  araştırma çalışmalarının gelişmesi gerektiğini belirtmiştir.

14.    Dr. Selen Akan Doğu Akdeniz Bölgesel Sahiplik İlkesi çerçevesinde bir Barış Modeli oluşturulabileceğini belirmiştir.
Bu çerçevede sempozyum sonucunda çıkan öneriler ise özetle aşağıda olduğu gibidir; 

•    ACCOBAMS (Deniz Memelilerini Koruma Bölgeleri İhdası) ve NATURA2000 gibi, çevre ve doğal hayatı koruma projeleri görünümü atında Yunanistan’ın egemenlik tesis etme girişimlerine karşı uyarlı olunması,
•    Adalar Denizi’nde varlık gösterilmesi bağlamında, karasularının ötesinde balıkçılarımızın avlanmasına yönelik hiçbir kısıtlama getirilmemesinde ve özellikle EGAYDAAK’da (Egemenliği Antlaşmalarla Yunanistan’a Devredilmemiş Ada, Adacık ve Kayalıklar) balıkçılık faaliyetlerinin teşvik edilmesi,
•    Yunanistan’ın karasularını 6 mil üzerine çıkarma söylemlerine karşılık, Adalar Denizi’nde Lozan dengesine istinaden karasularının 3 mil olması teklifinin yapılması, 
•    Lozan’ın 16’ncı maddesinin Türkiye’nin Kıbrıs meselesinde olduğu gibi Lozan Antlaşmasına konu olan tüm topraklarda bir kader değişikliği olması durumunda Türkiye’nin söz sahip olmasına fırsat tanıdığının bilinmesi ve kullanılması,
•    İsrail’in Filistin’de yaptığı soykırım olanca hızıyla devam ederken, Gazze’nin ve Gazze’den kaynaklanan deniz alanlarının Filistin’e ve Filistin halkına ait olduğunu hukuken belgelemek için; Libya ile yaptığımız deniz yetki alanlarının sınırlandırılması antlaşmasının bir benzerinin ivedilikle Filistin ile de yapılması,
•    Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) arasında Deniz Yetki Alanlarını Ortak Kullanma Antlaşması imzalanması ve sismik/sondaj gemilerimizden bir ya da bir kaçının KKTC’ye devredilmesi,
•    Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de Libya, Mısır, Filistin, İsrail, Lübnan ve Suriye ile karşılıklı kıyıları bulunduğundan hareketle MEB (Münhasır Ekonomik Bölge) sınırlarının belirlenerek, MEB ilanında bulunulması,
•    Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de Libya, Mısır, Filistin, İsrail, Lübnan ve Suriye ile sınırlandırmaya esas karşılıklı kıyıları olduğu göz önünde bulundurularak anlaşmalar hakkında gerekli adımlar atılması,
•    Mevcut Karasuları Kanunu’nun ötesinde, tüm Deniz Yetki Alanlarını kapsayan MEB kanunun bir an önce çıkartılması, 
•    Doğu Akdeniz’de Türk deniz yetki alanlarından kaynaklanan haklarımız doğrultusunda varlık gösterilmesi maksadıyla sondaj ve arama faaliyetlerinin yürütülmesi.
•    Ülkemizin rezerv tespit çalışmalarının yanı sıra çıkarma, sondaj ve taşınma teknolojisini de geliştirme çalışmalarına paralel olarak başlanması.
•    Dışarıya bağımlılığın en aza indirilmesi için, yerli ve milli imkanlarla özgün, yenilikçi, oluşturucu, sürdürülebilir ve rekabetçi savunma sanayi teknolojilerinin üretiminin teşvik edilmesi,
•    Tarih boyunca medeniyetlerin merkezi olmuş Mavi Vatan’ın su altındaki arkeolojik Mavi Mirasımıza sahip çıkmak için yüksek teknolojili milli arkeolojik çalışmaların yürütülmesi,
•    Türk tarihinde ve kültüründe var olan; Atatürk’ün Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerinde tasvir ettiği, vatan savunmasında üstün rol oynayan mücadeleci Türk kadınının Mavi Vatan’ın her safhasında etkin yer alması,
•    Toplumun denizcilik bilincini artırmak amacıyla Mavi Vatan’a yönelik ulusal günlerin veya tematik etkinliklerin düzenlenmesi.
•    Mavi Vatan konulu akademik çalışmalardan elde edilen çıktıların politika yapıcılara sonuç üretebilmek için iletilmesi.
•    Mavi Vatan konulu akademik çalışmalardan elde edilen bilimsel bulguların, politika yapıcılar ve ilgili kamu kurumlarına stratejik karar süreçlerinde rehberlik edebilmesi için sistematik olarak raporlanması ve paylaşılması.
•    Akademik araştırmalardan elde edilen verilerin, ulusal çıkarlar doğrultusunda denizcilik politikalarının oluşturulmasına katkı sağlayacak şekilde analiz edilmesi ve uygulanabilir önerilere dönüştürülmesi.
•    Mavi Vatan konusunda yapılan akademik çalışmaların, uluslararası platformlarda Türkiye’nin haklı iddialarını destekleyecek argümanlar ve diplomatik girişimler için referans kaynağı olarak kullanılması.
•    Üniversiteler ve araştırma kurumları tarafından Mavi Vatan konusundaki uzmanlık çalışmalarının, deniz güvenliği, stratejisi, siyaseti ve stratejik planlama yapan devlet organlarıyla iş birliği içinde yürütülmesi ve sonuçların kamu politikalarına entegrasyonu.
•    Akademik dünyadan gelen uzman görüş ve değerlendirmelerin, Mavi Vatan’a ilişkin kamuoyunun bilinçlendirilmesi ve bilgilendirilmesi amacıyla medya ve yayın organlarında etkin kullanılması.