'Elektrik arızalarında tehdit ortadan kaldırılabilir'
Üretim sektörünün karşı karşıya olduğu başlıca zorlukların başında enerjinin sürekli olmasını sağlamak olduğunu söyleyen Eaton Elektrik Türkiye Ülke Müdürü Yılmaz Özcan, "Herhangi bir altyapının ana güç kaynağı olan elektrik panellerinde, aşırı tüketim ve kısa devre gibi kablolarda meydana gelen arıza nedeniyle oluşabilecek herhangi bir olay, elektrik panellerinde insana zarar verebilir. Panolarda oluşabilecek arkın etkisiz hale getirilmesiyle sorunları ortadan kaldırabiliriz" dedi.
Eaton Elektrik Türkiye Ülke Müdürü Yılmaz Özcan, elektrik arızalarından kaynaklı oluşan tehditler hakkında açıklamalarda bulundu. Özcan, dijitalleşmenin artması ve herhangi bir şirketin her zaman her yerde erişilebilir olması anlamına geldiğini söyleyerek, “Enerji beslemesinde kesintiye yol açacak tüm riskler değerlendirilip hesaba katılmazsa, işin başlatılması için mevcut tüm kaynaklara yatırım yapmanın bir anlamı kalmıyor. Bu nedenle günümüz beklentileri doğrultusunda enerjinin sürekliliğini sağlamak, aynı zamanda teknik personel için koruma sağlamak amacıyla tüm sisteme (pano ve diğer bileşenler) yüksek düzeyde emniyet ve güvenlik arttırıcı her türlü teknoloji ve çözüm geliştirmek önemli hale geliyor” ifadelerini kullandı.
Özcan sözlerine şöyle devam etti: “Herhangi bir altyapının ana güç kaynağı olan elektrik panellerine, elektrik beslemesinin giriş noktasına odaklanıldığında, herhangi bir anormalliğin veya tasarlanmamış değişkenlerin tesisin geri kalanı için ölümcül olabileceğini görüyoruz. Bu ekipmanda aşırı tüketim ve kısa devre, gibi kablolarda ve yükte meydana gelen arıza nedeniyle oluşabilecek herhangi bir olay, genellikle elektrik panellerinde, insana zarar verebilecek, hem de elektrik koruma sistemlerinin tamamen devre dışı bırakarak enerjide uzun süreli kesintiye neden olabilecek, patlama şeklinde meydana gelen bir iç ark hatası oluşmasına neden olabiliyor”.
"Panolarda oluşabilecek arkın etkisiz hale getirilmesiyle sorunları ortadan kaldırabiliriz"
En yıkıcı olaylardan birisinin birkaç iletkenin birbiriyle temas ettiği ve akımda çok ani bir artışa neden olan hava direncinin kısmen veya tamamen yok olduğu kısa devrelerin oluşması olduğunu söyleyen Özcan: “İki iletken arasında oluşan elektrik arkları, bu kısa devrenin gelişimiyle çok ilgilidir. Bu nedenle panolarda oluşabilecek arkın etkisiz hale getirilmesi sayesinde birçok sorunu ortadan kaldırmış oluruz. İç ark olarak da adlandırılan elektrik arkı, iki iletken arasındaki temasın, bu iletkenlerin etrafındaki hava yoluyla ortaya çıkan, potansiyel bir gerilim farkına maruz kalan iki iletken arasında meydana gelen elektriksel olaydır. Bu ark, elektrik devresinde dolaşan akımın düşük dirençli bir yol bulmasına neden olur. Böylece milisaniyeler içerisinde akımda bir tepe noktası meydana gelir ve bu da yakındaki ekipmanı tahrip edebilir” diye konuştu.
Bu tür tehditleri ortadan kaldırmak için farklı yöntemler olduğuna dikkat çeken Özcan, “Uygulamaya veya pano tipine göre elektrik panoları için çeşitli güvenlik seviyelerinin belirlenmesi gerekmektedir” şeklinde konuştu.
Özcan, “Güvenlik koruma seviyeleri 3 ana kategoriye ayrılmıştır: Pasif koruma, izleme ve uyarı, aktif koruma. İlk aşamada, elektrik panoları, kısa devre veya elektrik arkını ortadan kaldırmamasına rağmen, arkın etkilerini hafifletebilecek, başta teknik ve bakım personelinin uğrayabileceği zararları azaltmak amacıyla uygulanan yöntemlerdir. Bir elektrik panosundaki herhangi bir şeyin iyi çalışmadığının göstergelerinden biri, ana bağlantılardaki ve pano içerisindeki ortam sıcaklığıdır. İzin verilen aralıkların dışındaki termal yayılım, panoda aşırı tüketim veya aşırı akım sorununa işaret eder. Elektrik arklarına karşı maksimum güvenlik seviyesi olarak daha yüksek bir korumada, arkın ışımasını algılayabilen ve kısa devrenin çok erken bir aşamasında onu söndürmek için hareket edebilen sistemleri içerecektir. Bu cihazlar, ışığa duyarlı sensörler aracılığıyla, elektrik panosunun ana baraları boyunca yerleştirilir ve ışığın ilk fotonlarını algıladıkları anda merkezi yönetim birimine bir uyarı sinyali gönderir”.
