Elon Musk’ı işi zora girdi: Altından kalmayacağı dev rakam
Elon Musk ve Vivek Ramaswamy’nin hükümet harcamalarını azaltma planı tartışılıyor. ABD’nin 6,8 trilyon dolarlık bütçesinde 2 trilyon dolarlık kesinti hedefi, uzmanlara göre neredeyse imkânsız görünüyor.
ABD federal bütçesinin şişkin olduğu ve daha verimli bir yönetimle ciddi tasarruflar sağlanabileceği uzun zamandır tartışılıyor. Ancak Elon Musk ve Vivek Ramaswamy liderliğinde kurulan “Hükümet Verimliliği Departmanı” (DOGE), bu sorunu çözmek için oldukça zorlu bir yolculuğa çıkmış görünüyor.
Musk ve Ramaswamy, 1980'lerde Ronald Reagan’ın “Grace Komisyonu” gibi, hükümet harcamalarını azaltmak ve verimliliği artırmak için bir araya gelen girişimcilerden oluşan bir ekip kurdu. Ancak tıpkı o dönemde olduğu gibi, bu yeni girişimin de yetkisi sadece tavsiyelerle sınırlı.
Ekonomistlere göre, ABD’nin 6,8 trilyon dolarlık bütçesini yeniden yapılandırmak kolay bir iş değil. Federal bütçenin yaklaşık %60’ını Sosyal Güvenlik, Medicare ve Medicaid gibi zorunlu harcamalar oluşturuyor. Bu programlara yapılacak büyük kesintiler, siyasi bir intihar olarak değerlendiriliyor. Geri kalan %40’lık kısmın ise büyük bölümü savunma harcamalarına gidiyor. Bu da Musk ve ekibinin hedeflediği yıllık 2 trilyon dolarlık kesintiyi neredeyse imkânsız hale getiriyor.
Ekonomistler, bu kadar büyük bir tasarruf hedefinin gerçekçi olmadığını söylüyor. Moody’s Analytics baş ekonomisti Mark Zandi, hükümet verimliliğini artırma çabalarının belki 200 milyar dolar tasarruf sağlayabileceğini, ancak 2 trilyon dolara ulaşmanın mümkün olmadığını belirtti.
İki Aşamalı Plan
Musk ve Ramaswamy, Kongre tarafından yetkilendirilmeyen veya yanlış amaçlarla kullanılan 500 milyar doları hedef alacaklarını açıkladı. Ancak bu harcamaların nasıl kesileceği konusunda somut bir plan henüz sunulmadı. Örneğin, Başkan’ın Kongre’nin onayladığı harcamaları dondurmasını sağlayan "impoundment" adı verilen bir yöntemi kullanma ihtimali tartışılıyor. Bu yöntem, Richard Nixon döneminde yasaklanmış olsa da, Trump ve DOGE ekibi bunun Yüksek Mahkeme’de yeniden ele alınabileceğini savunuyor.
Uzmanlar, bu stratejinin kaosa yol açabileceği konusunda uyarıyor. Federal fonların dondurulması durumunda, bu kararların mahkemelere taşınmasıyla eğitimden sağlığa birçok alan etkilenebilir. Süreç yıllar sürebilir ve temel hizmetlerde aksamalara neden olabilir.
Geçmişten Ders Alınacak mı?
DOGE ekibinin karşılaştığı zorluklar, 1982’de Grace Komisyonu’nun yaşadıklarına benziyor. O dönemde komisyonun önerileri Kongre tarafından dikkate alınmamıştı. Uzmanlar, Musk ve Ramaswamy’nin bu kez farklı bir sonuç elde etmek için hangi yenilikçi yolları deneyeceğini merak ediyor.
Ancak şu an için görünen o ki, ABD federal bütçesini yeniden yapılandırma çabası, geçmişte olduğu gibi yine büyük bir meydan okuma olacak.
