Türkiye'yi enerji merkezi yapacak planda Rusya ilk adımı attı, İran da devrede!
Rusya-Ukrayna savaşıyla Avrupa enerji darbogazına girerken Türkiye ön plana çıktı. Putin, Rus doğal gazı dağıtım merkezinin Türkiye'de kurulmasına sıcak baktığını ve fiyatlandırmanın da burada yapılabileceğini açıklamıştı. Aylar sonra Gazprom bu planı hayata geçirecek ilk adımı attı. İran da Türkiye üzerinden Avrupa'ya gaz sevkiyatı için devreye giriyor.
Ukrayna savaşı nedeniyle Rusya'nın vanaları kapatması, Avrupa'nın en soğuk kışı geçirmesine neden oldu. Rus lider Putin'in ABD ambargosuna destek vren Avrupa ülkelerini cezalandırmaya yönelik hamleleri ise Türkiye'yi alternatif rotalarda ön plana çıkardı.
Rus lider, geçtiğimiz aylarda bunu açık açık dile getirdi ve Türkiye'nin Rus gazının dağıtım merkezi olabilceğini, fiyatlamasının da İstanbul'da yapılabileceğini dile getirdi. Dünyanın en büyük enerji şirketlerinden ve Rus gazında tek söz sahibi olan Gazprom ise bu yünde kritik bir adım attı. Şirket Türkiye'ye, Rus doğal gazı için bir dağıtım merkezi kurulmasıyla ilgili parametreler ve işleyiş prensiplerini içeren konsept belgesini iletti. Peki bu ne anlama geliyor?
RUS DOĞAL GAZININ DAĞITIM MERKEZİNİN TÜRKİYE OLMASI NE ANLAMA GELİYOR?
Türkiye Gazetesi YouTube kanalında yayınlanan özel içerikte bu stratejik değişiklik ve muhtemel yansımaları masaya yatırıldı.
Türkiye'ye bir Rus doğal gazı için dağıtım merkezi kurulmasının nedeniyle bunun ülkemiz için ne anlama geldiğini anlamak için Rusya Ukrayna savaşının başladığı döneme gitmek gerekiyor.Avrupa ülkeleri savaş döneminde Ukrayna’yı işgal eden Rusya’ya ambargo uyguladı. Rusya da kısasa kısas diyerek doğalgazı kesti. Avrupa, Rusya kanadından atılan bu hamle sonucunda bir enerji kriziyle karşı karşıyaydı. Çok geçmeden Putin’den Avrupa'ya bir zeytin dalı uzatıldı. Putin Türkiye üzerinden Avrupa’nın gaz ihtiyacınınkarşılanabileceğini söyleyerek bu rota için en güvenli coğrafyanın Türkiye olduğunu belirtti.
Türkiye tercihinin nedeni ise ülkenin stratejik konumunu yansıtan haritada yatıyor.
Haritada Kuzey Akım-1 ve Kuzey Akım -2 hatları dikkat çekiyor. Kuzey Akım 2’nin inşaatı Rusya'nın 24 Şubat'ta Ukrayna’yı işgale başlaması öncesi tamamlandı fakat Almanya işgal nedeniyle hattı açmamaya karar verdi. Kuzey Akım-1 ise sabotajlar sebebiyle tamir edilemeyecek durumdaydı. 2022 senesi bütün Avrupa için çetin geçti ve enerjide topyekün değişimler söz konusuydu.
Ekim 2022’de Putin Avrupa'daki gaz krizine çözüm için Türkiye'yi işaret etti ve sonrasında doğal gaz dağıtım merkezi için görüşmeler başladı. Türkiye'de kurulması planlanan doğal gaz dağıtım merkezi için Gazprom Başkanı Aleksey Miller aynı dönem iki ülkenin karar aldığını ve projenin pratik uygulamasına başladıklarını duyurdu.
TÜRKİYE'NİN ALTYAPISI GÜÇLÜ
Türkiye’nin doğalgaz konusunda güçlü bir alt yapısı ve tecrübesi bulunuyor. Coğrafi konumu sebebiyle Türkiye hem doğalgaz üreten hem de doğalgaz kullanan ülkeler arasındastratejik bir pozisyonda. Bu gaz merkeziyle Rusya doğalgazını aktarırken Avrupa devletleri Rus gazına ulaşacak.
Türkiye bu noktada doğalgazın toplandığı, depolandığı, transfer edildiği ve fiyat belirleyen ülke konumunda olacak. En ucuz doğalgazı alacak ve bunu Avrupa’ya satacak.
Deniz boru hatlarındaki Türk Akım ve Mavi Akım projelerinin güvenle çalışması da hem Rusya’ya hem de Avrupa’ya Türkiye’nin doğru bölge olmasında referans niteliğinde.
TÜRKİYE, İRAN TARAFINDAN DA YAKIN TAKİPTE
Türkiye sadece Rusya’nın değil İran’ın da yakın markajında… Avrupa’ya sağlanacak gaz geçişinde jeopolitik konumundan faydalanacak olan Türkiye, Rusya’dan sonra İran’ın da ihracat senaryolarında yer aldı. Tahran, Avrupa’ya sağlanacak gaz geçişlerinde Türkiye’nin de rolü olacağı mesajını verdi.
Konuya ilişkin açıklama İran Ulusal Doğal Gaz Şirketi (NIGC) Genel Müdürü Mecid Çegeni’den geldi.
Çegeni, ABD yaptırımlarıyla muhatap olan İran’ın Avrupa’ya gaz ihraç ettiği senaryoya geçmesi halinde gaz merkezi için Türkiye’yi tercih edeceğini anlattı.
Tahran’ın doğal gaz ihracatı için planları arasında Avrupa’ya Türkiye üzerinden geçiş sağlanacağı seçeneğin olduğunu paylaştı.
Çegeni, “Eğer Avrupa’ya doğalgaz ihraç edecek olursak bu, Türkiye üzerinden olacaktır” diye ifade kullandı.
Bilindiği üzere bulunan doğalgaz işleme tesisiyle keşfettiğimiz gaz artık evlerde. Yani keşfedilen gazla önce kendi arz güvenliğini garanti altına alan Türkiye, bulunduğu coğrafya ve Avrupa’da da gazın fiyatının belirlendiği bir ticaret merkezi olmak için de güçlü adımlar atmayı sürdürüyor. Türkiye'nin bu güçlü adımları ve bölgedeki hakim konumuyla doğalgaz referans fiyatının oluştuğu küresel bir merkez haline gelmesi sürpriz olmayacaktır.
