EYT çözüldü sıra kademeli emeklilikte! Aynı iş, aynı gün ama 17 yıl fark: İsa Karakaş haberi verdi
EYT'nin yaş şartsız çıkışı ile kademeli emeklilik mağduriyeti ortaya çıktı. Mağduriyete gelen tepkiler ise her kesimden sürüyor. Sadece 1 gün ile 17 yıl fark açılan kademeli emeklilik mağdurları hükümet kanadından gelecek olan haberleri dört gözle bekliyor. SGK tarafından oluşacak sorunlara karşı kademeli emeklilikte 'yumuşak geçiş' formülü öneren uzmanlar emeklilikte adaletsizliğin giderilmesi için çağrıda bulundu.
Kademeli emeklilik mağdurlarının çığlığı yükselmeye devam ediyor. Bir günle gelen 17 yıl bekleyiş emekli olacakları kara kara düşündürüyor. Kademe bekleyenlerin adalet çağrısı hızlanırken SGK Başuzmanı İsa Karakaş, Türkiye’de kademeli emeklilik krizi hakkında son gelişmeleri aktardı. İşte 8 Eylül 1999’un gölgesinde kalan emeklilik hakları için son durum.
KADEMELİ EMEKLİLİK BEKLEYENLERİN ADALET ÇAĞRISI
1 gün geç SGK girişi oldu diye aralarında 17 yıl fark açılan ikiz kardeşlerin dramı üzerinden kademeli emekliliği özetleyen İsa Karakaş'ın açıklamaları şöyle;
"Emeklilikte kademe bekleyen, emeklilikte adalet bekleyenlerin umudu sürüyor. O yasa çıktığı zaman EYT yasası dediğimiz yasada 8 Eylül 1999 ve sonrasında Sosyal Sigortalar Kurumu'nda müfettiş yardımcısıydım. Büyük bir iş yerinin teftişini yapıyordum. Yüzlerce işçiyi kayıt altına alıyordum. Öyle bir kanun çıktı ki hiçbir geçiş maddesi yok, bir şey yok. Dolayısıyla bir gün önceden bildirme zorunluluğu olduğu için vatandaşa bir sürü ceza geldi, kimsenin yüzüne bakamaz olduk.
Neyse ki bu yanlıştan sonradan vazgeçtiler, düzelttiler. Kademeli emekliliği örnek bir hikaye üzerinden anlatacağım.
EYT MAĞDURİYETİNİN SEMBOLÜ DURMUŞ VE SATILMIŞ
Şimdi Turgut diye bir vatandaşımız var. Bunun ikizleri var. Bu ikizlerin ismi Durmuş ile Satılmış. İkisi de erkek. Aynı gün doğmuş, Satılmış ve Durmuş. Gel zaman git zaman bunlar fırıncı olmaya karar vermiş. Dolayısıyla Turgut Bey bir fırıncı esnafın yanına vermiş bu ikizleri ve çalışmaya başlamışlar.
Yıl 1999 yılına gelince 18 yaşını doldurmuşlar. Dolayısıyla Turgut Bey fırıncı esnafa demiş ki artık bu çocukların sigortasını yap. Orada Satılmış'ın nüfus cüzdanı yanında diye muhasebeci almış 8 Eylül 1999 günü götürmüş son gün sigortasını yaptırmış. Durmuş'a sormuşlar. Senin nüfus cüzdanın nerede? Demiş ki evde, Durmuş gitmiş. Ve döndüğü zaman, muhasebeci demiş ki artık götürdüm, yarın veririz.
Gel zaman git zaman EYT yasası çıkmış, Satılmış 43 yaşında emekli olmuş, 18 yaşına girmiş, 20 yıl sonra yasada çıkınca hiçbir gün beklenmeden 43 yaşında emekli olmuş. Durmuş da emekliye başvurmuş, SGK demiş ki sen olamazsın. Neden? Çünkü sen bir gün sonra işe başladın. Dolayısıyla senin en az 17 yıl beklemen lazım. Kader anını görüyor musunuz? İkiz kardeş. Sadece birkaç saat yüzünden o sigortalı işe giriş bildirgesini verilmiş olsaydı 17 yıl beklemeyecekti.
17 yıl birkaç saat için bir gün için beklemek. Bunun içerisinde adalet var mı ya? Bunun içerisinde hakkaniyet var mı? Bunun içerisinde eşitlik var mı? Aynı ikiz kardeş aynı iş yerinde çalışıyor, sadece ertesi güne kaldığı için 17 sene bekleyecek.
Aklı vicdanı olan herkes elini vicdanına atsın, bu meselede bir vicdani boyut var mı? İnanılmaz bir uçurum yani bekleme süresi var.
KADINLAR İÇİN 22 YIL, ERKEKLER İÇİN 17 YIL BEKLEYİŞ
Kadınlar için ise 22 sene bekleme zorunluğu var ve dolayısıyla adil olmayan bu düzenlemenin kesinlikle giderilmesi anayasal devlet olan ülkemiz, demokrasi hukuka dayalı olan ülkemiz için son derece elzem.
8 Eylül 1999 tarihinden önce işe girdim. Mevcut şartlarda yaş yoktu diyoruz. Evet haklılar. Son derece haklı EYT'li arkadaşlar. Ancak işe giriş tarihi 2000-2001 olanlar var. Bunlar işe girdiği zamanki tarih neydi? Girdikleri tarih. Girdikleri tarihte EYT öncesi mağduriyet yoktu.
Askerlik yoluyla geriye gitti. Dolayısıyla bu kadar kanunu genişletmişken elbette ki burada vatandaşlarımızın 17 yıl, 20 yıl beklemek değil, bunun adil, hakkaniyete uygun bir şekilde, uygulanabilir bir şekilde getirmesinin son derece zaruri olduğu aşikardır.
SGK'nın dengeleri bozulacak, şöyle olacak, böyle olacak, diyenler var. Ya SGK'nın dengelerini emeklilikte kademe bekleyenler mi bozacak? Dolayısıyla daha önceden bir yanlışları yapmışsa düzeltin. EYT'yi nasıl düzelttiysen burada da büyük bir yanlışlık var, uçurum var. Dolayısıyla bunun da çözülmesi lazım.
Dolayısıyla bu kademe boyutunu hesaplayacaktır devlet. Ve kademe bekleyen 5 milyona yakın vatandaşımız var. Bunlar Türkiye'nin her şehrinde her ilçesinde neredeyse her ailede olan kişiler. Dolayısıyla çok fazla beklemeden bu arkadaşların sesine kulak vermek lazım."
2000 İLE 2008 ARASI EYT VAR MI?
Karakaş, bu yeni düzenlemenin 2000 ile 2008 arası işe başlayan sigortalılar için önemli olduğunu duyurdu. Örneğin bir sigortalı 2000 yılında işe başlaması durumunda 7500 prim gününü tamamlayarak 60 yaşında emekli olma hakkına sahip olacak. 2008 yılında sigorta başlangıcı olanlar için emeklilik yaşı ise 64 olacak.
KADEMELİ EMEKLİLİK NE ZAMAN ÇIKACAK?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, katıldığı bir canlı yayında kendisine sorulan kademeli emeklilik sorusuna ilişkin olarak “Biz şu an mevcut aktüeryal dengeyi nasıl sağlayabiliriz, emeklilerimize aylıkları düzenli nasıl ödeyebiliriz, sağlık hizmetlerini sürdürülebilir hale nasıl getirebiliriz, bunun telaşı ve çalışması içerisindeyiz. Burada aslında bir mağduriyet söz konusu değil. Mağduriyetle ön plana çıkmak sağlıklı bir tarz değildir.” açıklamasında bulundu.