Kredi kartında ‘Tek senet’ tuzağına dikkat
Satıcıların senetle satışa yönelmesi sonrası, tüketiciler 'sakıncalı sözleşmelere' imza attıklarının farkına bile varmıyor.
Kredi ve kredi kartı borcu yüzünden bankaların kara listesine girenlerin sayısının 3.5 milyona dayanması, cep telefonlarına getirilen kredi kartına taksit yasağının 1.5 yıla ulaşması, ürün taleplerini senetle satış yapan mağazalardan karşılamak zorunda kalan tüketicileri, tehlikeli sözleşmelere imza atmak zorunda bırakıyor.
Bu da, senetle satış yapan mağazaların alışveriş yapan müşterilerine, aldıkları ürünün karşılığında sadece toplam bedel üzerinden tek bir senet imzalatmasından kaynaklanıyor. Oysa, Tüketici Yasası'na göre, taksitli satışlarda tüketicilerin daha sonra herhangi bir sorunla karşılaşmaması için her bir taksit için ayrı ayrı senet düzenlenip imzalatılması gerekiyor. Yasa'ya aykırı olmasına rağmen, bu mağazaların tüketicilere toplam bedeli gösteren tek bir senet imzalatması, kötü niyetli uygulamalara açık kapı bırakıyor. Bu mağazalar, ileride yaşanacak her hangi bir taksit ödeme aksaklığında borcun tamamını içeren senedi, devreye sokma tehdidi olarak kullanabileceği gibi, mağaza açısından herhangi bir finansal sorunun yaşanması durumlarında taksitler aksatılmasa da borcun tamamının tahsiline yol açıyor
SORUNA YARGI ÇÖZÜMÜ
Tüketici Yasası'nın her taksit için ayrı ayrı düzenlemek yerine toplam bedeli içeren tek senedin imzalatılması durumunda, düzenlenen senetlerin tüketiciler lehinde geçersiz kılmasına rağmen, bu tür senetlere yönelik takip durumlarında tüketicilerin yine de haklarını yargıda aramaları gerekiyor. Bunun için de satıcının imzalattığı taksit sözleşmesinin bir nüshasının mutlaka tüketicinin elinde olması gerekiyor. Zaten Yasa'ya göre de satıcının imzalanan sözleşmenin bir kopyasını tüketiciye verme yükümlülüğü bulunuyor. Ayrıca, bu sözleşmenin dışında bir de kıymetli evrak niteliği bulunan senet ya da senetler düzenleniyorsa, bu senetlerin de her bir taksit tutarı için ayrı ayrı düzenlenmesi gerekiyor. Aksi takdirde düzenlenen kambiyo senetleri, geçersiz sayılıyor. Söz konusu senetlerle ilgili herhangi bir sorun yaşandığında da, tüketicilerin senet bedelinin miktarına göre ya bulundukları il ve ilçedeki tüketici sorunları hakem heyetlerine ya da tüketici mahkemelerine başvurup, haklarını aramaları gerekiyor.
ALMADAN İMZALAMA
Bankaların kara listesine girdikleri için kredi ve kredi kartı kullanamayanlar ile cep telefonlarına getirilen kredi kartına taksitli satış yasağından etkilenmek istemeyenlerin tercih ettiği taksitli satış sözleşmelerinde, tüketicilerin dikkat etmeleri noktalar, sadece toplam bedeli içeren tek senetler oluşturmuyor. Bu tip sözleşmelerde satın alınan ürününün teslimiyle ilgili maddelere de dikkat edilmesi gerekiyor. İmzalanan sözleşmelerde ürünün teslim alındığına dair ibare olup olmadığının mutlaka kontrol edilmesi gerekiyor. Satıcı firmalar tarafından standart olarak önceden hazırlanmış bu sözleşmelere “Malı teslim aldım” şeklinde bir ibare yer alabiliyor. Bu ibare, daha sonra ürünün teslimiyle ilgili herhangi bir sorun yaşandığında tüketicilerin aleyhine kullanılabiliyor. Böyle durumlarda, art niyetli satıcılar, tüketiciyle yaşanan sorunlarda, ürünü teslim etmiş gibi davranarak, sözleşmede yer alan ürün bedelini haksız yere talep edebiliyor. Tüketicilerin bu tip sözleşme maddelere karşı da dikkatli olması, teslimi daha sonra gerçekleştirilecek ürünlerde, sözleşmede yer alan ürünü teslim aldıklarına dair ibarelerin üstünü çizerek, yanına teslim almadıklarını eklemeleri gerekiyor.
