Önce çikolata, çerez, şimdi de bakliyat... Marketlerin yeni oyununa dikkat!
Döviz kurundaki ani yükselişlerle artan fiyatların dolardaki düşüşün ardından indirilmesi beklenirken marketler, vatandaşın karşısına yeni bir oyunla çıktı. Çikolata ve çerezden sonra bakliyata da sıçrayan gramaj oyunuyla müşterilerde 'fiyatlar düştü' algısı uyandırılıyor. Küçük paketlerde düşük fiyatlarla satılan ürünleri gören müşteri, fiyatta indirime gidildiğini düşünüyor ancak gerçekte, vatandaşın cebinden çıkan para azalmıyor, artıyor.
Döviz kurundaki hareketliliğin ardından fiyatları artıran gıda tedarilçilerinin, dolardaki düşüşle birlikte infirime gitmesi bekleniyordu. Ancak uyanık marketler, indirim yerine hile yapmayı seçerek vatandaşın aklıyla dalga geçmeye devam ediyor. Daha önce çikolata, bisküvi, çerez gibi ürünlerde sıklıkla görülen gramaj hilesi, şimdi de bakliyat ürünlerine sıçradı.
'FIRSAT ÜRÜNÜ' ADI ALTINDA GRAMAJ HİLESİ
Bakliyatların genellikle bir kilogramdan aşağı olmayan paketleri, son zamanlarda yarım kilogramlalık ambalajlar halinde raflardaki yerlerini aldı. Gramajı azaltılan ve fiyatı az miktarda düşürülen ürünlerin bulunduğu raflara yerleştirilem 'Fırsat Ürünü' etiketleriyle de yarım kilogramlık paketler, tüketicide 'ürünün fiyatı aşağı çekilmiş' algısı oluşturdu.
Uzmanlar bakliyatlardaki hileye karşı vatandaşların gramaja bakarak alışveriş yapmasını tavsiye etti.
Fırsat ürünü adı altında sunulan bakliyatların, indirimin tam aksine aynı ürünün muadillerinin kilogramlık fiyatlarına göre daha pahalı olması ise dikkatlerden kaçmadı. Örneğin zincir markette yarım kilogram paketle satılan kırmızı mercimek 11.95 TL'den satışa sunulurken aynı mercimeğin bir kilogramı başka markette 12.50 TL'den satılıyor. Aynı şekilde yarım kilogramlık nohut 11.95 TL'den satılırken başka bir markette bu ürünün bir kilogramı 19.95 liradan satışa sunuluyor.
"BENZER ÜRÜNLERİN FİYATLARIYLA KIYASLASIN"
Sabah'ın haberine göre, bunun bir pazarlama taktiği olduğunu anlatan uzmanlar, "Ürünün gramını azaltarak daha ucuzmuş algısı oluşturuyorlar. Bir ürünün gramı azaldıkça paketleme maliyeti eklendiği için fiyatı artar. Vatandaşlar muhakkak benzer ürünlerin fiyatlarıyla kıyaslasın. Bu tür oyunlara gelmesin" dedi.
DOLAR DÜŞTÜ, FİYATLAR YÜKSELDİ
Kurda stabilizasyonun sağlanmasına rağmen gıda ürünlerinde dalgalı fiyat hareketi devam ediyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 20 Aralık 2021'de duyurduğu kur korumalı TL mevduat modeliyle birlikte 18.45'i gören dolar kuru 10.33 TL'ye kadar gerilemişti. Doların son iki haftadır 13 TL bandında seyretmesine rağmen temel gıda ürünlerinin fiyat hareketlerindeki dalgalanmaların devam etmesi dikkat çekti. Hatta bazı ürünlerde dolar kurunun pik yaptığı dönemdeki fiyatların da üzerine çıktığı görüldü. Örneğin kırmızı mercimeğin kilogram fiyatı kur müdahalesinin gerçekleştirildiği 20 Aralık'ta ortalama 22 TL iken müdahalenin ardından 19 liraya kadar gerilemişti.
Bakliyatlardaki bu hilenin daha önce de çikolata, çerez gibi atıştırmalık ürünlerde yapıldığı biliniyor.
Kurda sağlanan stabilizasyonla bu fiyatın sabit gitmesi gerekirken kırmızı mercimeğin son bir haftadır 23 liranın üstüne çıktığı görüldü. Benzer durum pirinç ve ayçiçek yağında da yaşanıyor. Online platformlarda satılan Osmancık pirincin kilogram fiyatı kurlar yüksekken 17.50 TL'ydi, 24 Aralık'tan itibaren 16 TL'ye gerilemişti.
Bu ürün şimdi 19.50 liraya yükseldi. Yine 20 Aralık'ta 182 TL'den satılan 5 litrelik teneke yağın 25 Aralık'tan itibaren 172 TL'ye gerilediği ancak yılbaşından sonra yine eski fiyatına yükseldiği görüldü.
"TEPKİNİN ARDINDAN FİYATLARDA DÜŞÜ OLDU AMA..."
Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, tedarikçilerin gıda ürünlerinde yaşanan fiyat artışlarını gramaj hilesiyle kamufle etmeye çalıştığını söyledi. Ağaoğlu, "Bunu daha önce çerezde, çikolatada da gördük. Bu ürünlerin fırsatmış gibi sunulması ise aldatıcı eyleme girer. Vatandaşlar aldıkları üründe yalnızca fiyata dağil gramaja da bakmalı" dedi.
Özellikle gıda fiyatlarında kurdaki ani yükselişin ardından çıkan fiyatların kurdaki düşüşle birlikte hemen inmediğine dikkat çeken Ağaoğlu, "Vatandaşın verdiği yüksek tepkinin ardından küçük de olsa fiyat indirdiler. Ancak bu çok kısa süreli oldu. Son dönemde biz de fiyatların yeniden yükseltildiğini görüyoruz. Kur o rekor seviyeye gelmemişken bazı ürünlerin fiyatlarını o dönemin dahi üzerine çıkaran marka, market ya da tedarikçiler var. Temel gıda ürünlerinde daha sıkı denetimler gerekiyor" ifadelerini kullandı.
