"Patateste tarla fiyatı 2,5 liranın altına inmez"
Türkiye’nin coğrafi işaretli patates üretim merkezi İzmir’in Ödemiş ilçesinde üreticiler, yaz patatesi hasadına maliyetlerin gölgesinde hazırlanıyor. Üreticiler, tarlada fiyatın 2,5 liranın altına inemeyeceği görüşünde birleşirken, maliyetlerin yüksekliği nedeniyle ekim alanlarının azalmasına ve iklim kaynaklı sıkıntılara dikkat çekiyor.
Son günlerde tezgahlardaki fiyatları el yakan patates, bu yıl hem üreticiyi hem de tüketici memnun etmedi. Patatesin fiyatı yer yer 7 TL'ye kadar çıktı. Gözler ise 15 gün sonra başlayacak olan yaz patatesi hasadına çevrildi.
Yükselen patatesteki bu fiyat artışının kış patatesinin hasadının sona ermesinden kaynaklandığını, depolarda ve toprak altında ürün kalmadığını söyleyen Ödemiş Ziraat Odası İkinci Başkanı Mehmet Dinlenmez, maliyetlerin yükselmesinden dolayı ekim alanlarında azalma meydana geldiğini söyledi.
Dinlenmez, ekimlerin azalmasının fiyatlara yansıdığını ifade ederek, "Ödemişimizde yaz patatesi olarak adlandırdığımız ürünün ekimi ocak ayı sonu ve şubat ayında yapıldı. 15 gün içerisinde yaz patatesinin hasadına başlanacaktır. Bu da fiyatlara yansıdı. Yağışın da etkisiyle mahsuller zarar gördü. Asıl neden; yüksek maliyetlerden dolayı ekim yapamamasıdır. Ekimlerin biraz azalması fiyatlara yansıdı. Bu fiyatlar nisan ayı başında torbalı 5 lira idi. Bugünlerde 3,5-4 liralara geriledi. Sökümler başladığında da 2,5 lira gibi olması bekleniyor. Mazot, gübre, elektrik, tohum ve ilaç maliyetlerinin yüksek oluşu nedeniyle üretici ekimleri biraz kısmış durumda" dedi.
"2,5 LİRANIN ALTI ÜRETİCİYE ZARAR YAZAR"
Üreticinin önceki yıllarda olduğu gibi ekim yapabilmesi için maliyetlerin azaltılması ve ihracat yolunun açılması gerektiğini vurgulayan Dinlenmez, “Maliyetler düşerse ve ihracat kapısı açılırsa ekim alanları çoğalır. Dolayısıyla tüketici de daha düşük fiyatlarla patatese ulaşmış olur” şeklinde konuştu.
Yaz patatesinin tarla fiyatının 2,5 liranın altına inmesi durumunda bu kez üreticinin zarar yaşayacağını ifade eden Dinlenmez şöyle devam etti:
"Hasat zamanı 2,5 lira toprak altı fiyat bekleniyor. Üreticimiz açısından bu fiyat iyi. Bu fiyatın altına inerse üreticimiz açısından zarar yazacaktır diye düşünüyorum. 2,5 liranın altındaki üründen üretici zarar eder."
"MALİYETLER YÜZDE 200 ARTTI"
Kış için ektiği son patateslerin hasadını yapan üretici Mustafa Abacı, maliyetlerin yüzde 200 arttığını belirtti. Abacı, "Yaz patatesinde parası yani dayanma gücü olan ekim yapabildi. Mutlaka ekim yapıldı; ama 2000’li yıllardaki seviyenin çok gerisinde. Bunun başlıca sebebi maliyetler. Bir dönüm patatesin maliyeti yüzde 200’e yakın arttı. Mazotu, gübresi, tohumu, ilacı derken maliyetler inanılmaz arttı. 5-6 yıl önce tarlada 10 kuruşa patates satılamayan günlerden sonra üreticinin çareyi başka ürünlerde ve sütte araması da bunda etkili oldu. Eskiden tohum veresiye alınabilirken şimdi ekonomik kriz ile birlikte tohum da peşin para alınabiliyor. Haliyle artık dayanma gücü bulabilen ekebiliyor ya da fabrikalar, halciler gelip ekim yaptırıyor. Küçük üretici üst üste zarar ede ede patatesten uzaklaşmak zorunda kaldı. Başka türlüsü çok zor. Şu anda kış ürünü bitti diyebiliriz. Ben de Ağustos’ta ektiğim son tarlanın hasadını yaptım. Fiyat şu an 4 lira. Ama yurt genelinde depoların boş olduğunu biliyoruz. Adana’da da olumsuz hava koşullarıyla ürün zarar gördü" şeklinde konuştu.
Abacı, sözlerini şöyle sürdürdü: "Tüm bu tabloya ve giderek artan maliyetlere göre patatesin tarla fiyatı yine 2,5 liranın altına inmez. Bunun etiketlere de tabi yansıması olur. Yaz patatesi için Ödemiş’te şu an ürün örtü altından çıktı. Mayıs’ın 15’ine doğru hasadı başlar. Bu işin çözümü maliyetlerin düşmesi konusunda devletin üreticiye sağlayacağı destektir. İthalat çözüm olamaz, ilerleyen yıllarda üretimin azalmasından başka bir şeye yaramaz. Bu konuda istikrarlı tarım politikalarına ihtiyaç olduğu ortadadır."
