Araba alacaklar dikkat, acele edin! Sektör temsilcileri tarih verdi: Araçlara yüzde 25 savaş zammı
Rusya ile Ukrayna arasında başlayan sıcak savaş, birçok alanda olduğu gibi otomotiv sektörünü de olumsuz etkiledi. Maliyet artışlarından dolayı araçların fabrika çıkış fiyatlarına yaklaşık yüzde 25 zam geleceğini söyleyen sektör temsilcileri, yıl sonuna dek uygulanması beklenen zammın tüketiciye yansımasının ise daha yüksek olacağını kaydetti.
Rus ordusunun Donbass’a başlattığı askeri harekâtın ardından patlak veren savaş, birçok sektörü olduğu gibi otomobilleri de vurdu. Pandemi ile birlikte baş gösteren çip krizi, savaşın etkisiyle üretim maliyetlerini de artırınca mayıs ayından itibaren otomobillere yeni zamların gelmesi bekleniyor.
Ocak ayından bu yana ülkemizde ortalama yüzde 8 artan araç fiyatları, bazı marka ve modellerde ise yüzde 20’lere kadar ulaştı. Özellikle vergi dilimi değişen araçlarda fiyat artışları çok daha yüksek görülürken sektör temsilcileri ise kötü haberi duyurarak piyasada asıl zamların mayıstan itibaren kademeli olarak başlayacağını bildirdi.
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Taşıtlar Satış ve Servis Komitesi Meclis üyesi Ziya Alp Gülan yeni zammın kaçınılmaz olduğunu, yıl sonuna kadar otomobillerin sadece fabrikadan çıkış maliyetinin yüzde 25 artmasının beklendiğini belirtti. Gülan, otomotiv sektöründeki daralmayı ve fiyat artışlarını İTO’nun nisan ayı meclis toplantısında da gündemine de taşıdı.
“KUR ARTMASA BİLE YÜZDE 25 ZAM”
Alp Gülan, pazarın son yıllarda gerilediğini hatırlatarak, “Pazar bu yıl da düşmeye devam etti. Mart ayında yüzde 30’luk kayıp yaşadık. Çip krizine bağlı olarak araç bulunurluk sorunu olduğu için talepteki düşüşü çok algılamadık ama başka bir tehlike çıktı karşımıza: Yeni zamlar. Bu sefer bizden kaynaklanmayan sadece dışarıdaki sorunlar nedeniyle yüzde 25’e yakın bir zam beklentisi var” şeklinde konuştu.
Rusya-Ukrayna savaşının gelecek bu zamlarda büyük etkisi olduğunu dile getiren Gülan, “Sadece Rusya-Ukrayna savaşında paladyum madeninin gelmemesi ve zamlanması nedeniyle içten yanmalı motorlarda üretim maliyeti 200 dolar arttı. Diğer yandan enerji maliyetleri yükseldi. Lojistik maliyetleri arttı. Ayrıca, küresel çapta enflasyon artışı yaşanıyor. Tüm bunları topladığımızda maalesef kur artmasa bile yılsonuna kadar otomobillerin Türkiye’ye yüzde 25 zamlı gelecek” diye konuştu.
“KURA BAĞLI OLARAK DAHA DA ARTABİLİR”
"Bu sadece otomobillerin fabrikadan çıkıştaki baz maliyetindeki artış" diyen Gülan, Türkiye’deki vergi sistemi ve kura bağlı olarak bu oranın daha da artabileceğine dikkat çekti.
Öte yandan fiyatların artacağı beklentisinin yatırımcıları harekete geçirdiğini belirten Gülan, “Yatırım amaçlı otomobil alanlar pazarın bir nebze de olsa canlı kalmasını sağlıyor” dedi.
“MAYISTAN İTİBAREN GÖRMEYE BAŞLAYACAĞIZ”
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Başkanı Ali Haydar Bozkurt ise sanayide artan maliyetler nedeniyle otomobil fiyatlarında yeni zamların kaçınılmaz olduğunu belirterek, “Son dönemde hammadde fiyatlarındaki rekor yükseliş ve lojistik maliyetlerindeki artış otomobillerin zamlanmasına neden olacak. Mayıs ve hazirandan itibaren bu zamları görmeye başlayacağız” dedi.
Bozkurt, son yıllarda Türkiye’de otomobil fiyatlarının önemli oranda artmasının satışlara da olumsuz yansıdığına vurgu yaparak, “Çip krizi hiç gündemde olmasaydı ve dilediğimiz kadar araç tedarik edebilseydik bile bu fiyatlar, döviz kurunun seviyesi ve mevcut kredi imkânları ile en fazla geçen yılı yakalardık” dedi.
2021’de Türkiye’de otomobil ve hafif ticari araç satışları yaklaşık 737 bin adet olarak gerçekleşmişti.
“TÜM PAZAR FİYATLARINI ARTIRIYOR”
Geçen hafta Türkiye’yi ziyaret eden DS Automobiles CEO’su Béatrice Foucher, otomobilde fiyat artışlarıyla ilgili açıklamasında, bir tarafta hammadde, diğer tarafta ise çip krizi, artan talepler ve yükselen lojistik maliyetleri olduğunu belirterek şöyle konuştu:
”Savaş sebebiyle çok başka noktalara gidiyor ve işler karmaşıklaşıyor. Araç maliyetlerinin artması dolayısıyla biz üreticiler de fiyatları artırmak zorunda kalıyoruz. Pazarı ve rakipleri takip ederek, benzer fiyat konumlandırmalarını korumaya çalışıyoruz. Şu anda Avrupa’da, yüzde 2,2 kadar Alman rakiplerimizin üzerinde fiyatlandırma yapıyoruz. Tüm pazar şu an için fiyatlarını artırıyor. ‘insanlar bunun karşılığını ödeyecek mi’ noktasına gelecek olursak biz ne yapacağız?”
“BU KADAR BÜYÜK SORUN BEKLEMİYORDUK”
2023’te sektörün normalleşmesini beklediklerine değinen Foucher, “Toplumsal olarak yüksek fiyatlar kabul edilebilir olmamakla birlikte ürettiğimiz her ürünün satıldığını ve yeni aracın gelmesini beklediğimizi görüyoruz. Önümüzdeki yıl daha fazla çip olması ve üretimin artması ile birlikte pazar beklentilerini karşılayabileceğiz. Şu anki işleyiş normal bir işleyiş değil elbette 2023’ün normalleşmesini öngörüyoruz. Ama söylediğimiz gibi bu kadar büyük bir sorun ortaya çıkacağı beklenmiyordu açıkçası" ifadelerini kullandı.
