Ambalaj atıkları tüketiciye 15 milyar TL fatura çıkarabilir
Yeni kanun teklifi kabul edilirse şirketlerin ambalaj atıklarının toplanması için ödediği para 120 milyon TL’den 15 milyar TL’ye çıkabilir. Bu bedelin son tüketiciye yansıtılacağı konuşulurken depozito sistemi bu probleme çözüm olabilir.
Türkiye enflasyonla topyekûn mücadele ederken, diğer taraftan üreticiler, bir takım yeni uygulamaların “fiyatlar üzerinde ekstra yük oluşturabileceği” uyarısında bulunuyor. Çevre Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin “Geri Kazanım Katılım Payı” başlıklı maddesine göre, 1 Ocak itibarıyla tüketiciler, market poşetlerine en az 25 kuruş ödeyecek. Meclis’te görüşülen kanun teklifine göre, tüketicinin cebine yansıyacak tek madde bu değil. Ambalajlı ürünü piyasaya süren şirketlerin devlete yapmış olduğu çevre katkı payının da artması öngörülüyor. Bu bedelin de perakende fiyatları etkileyebileceği belirtiliyor.
Mevcut ‘Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği’ne göre PAGÇEV, TÜDAM gibi kuruluşlar atık toplama işleminde yetkiliydiler. Piyasaya ambalaj süren şirketler, sürdükleri ambalajların toplanması için bu şirketlere para ödüyorlardı. Şu anda tüm şirketler toplamda yıllık 120 milyon TL gibi bir bedel ödüyor. Fakat Meclis’teki kanun teklifi yasalaşırsa bedelin en az 14-15 milyar TL’ye çıkması öngörülüyor. Bu parayı ambalajlı ürünü piyasaya süren şirketler ödeyeceği için, çıkacak ekstra maliyetin tüketicilere yansıtılması söz konusu olacak
SU 1,3 TL’YE ÇIKABİLİR
Sektör yetkililerinden aldığımız bilgilere göre sadece pet şişe suyun maliyeti, yeni yasanın ardından 25 kat artacak. Bunun sonucunda tüketiciler 1 liraya aldıkları 0,5 ml pet suyu, 1,3 liraya alacak. Yine bir başka şirket yetkilisi, atık toplama konusunda yıllık ödediği miktarın 700 bin liradan 6-7 milyon liraya çıkacağını belirtiyor. Şirketlerin ödemesi gereken bu bedel, maliyet artışları nedeniyle vatandaşın cebine de dokunacak. Kanunun bu hâliyle geçmesinin, enflasyon rakamını da yüzde 15 yukarı çekmesinden endişe ediliyor.
ÇÖZÜM ‘DEPOZİTO’
Kanun teklifinde yer alan depozito sisteminin, muhtemel zamların önüne geçebileceği ifade ediliyor. Atık toplama sektöründen edindiğimiz bilgilere göre, depozito sistemini uygulamaya sokan şirketler, devlete bir para ödemek zorunda kalmayacak. Böylece tüketiciye de fiyat farkı yansıtmaları gerekmeyecek.
Türkiye Gazetesi
