Bu rahatsızlıkları olanlara artık ehliyet yok

Sürücü adayları ve sürücülerde aranacak sağlık şartlarına dair  yönetmelikte yapılan değişikliğe göre, zeka geriliği (IQ düzeyi 79 ve altı),  bunama sorunu, duygu ve heyecanı düşünceyi bozan sürekli bir hastalığı olanlar  sürücü belgesi alamayacak. Daha önce sürücü belgesi verilmesi uygun  görülmeyen bazı kalp damar hastalarına, uzman doktor kanaatine göre sürücü  belgesi verilebilecek. Ağır derecede obstrüktif uyku apnesi veya orta  derecede apne ile gündüz uyuklama hali tespit edilenler, tedavi görmeden sürücü  belgesi alamayacak.
 
"Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile  Muayenelerine Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" Resmi  Gazete'de yayımlandı. 
 
Buna göre, sürücü ve sürücü adaylarının muayeneleri, Sağlık  Bakanlığına ve üniversitelere bağlı sağlık tesisleri, aile sağlığı merkezleri ve  Sağlık Bakanlığınca ruhsatlandırılan özel sağlık kuruluşlarında görevli tabip  veya uzman tabip tarafından yapılacak ve sağlık raporu düzenlenecek. 
 
Tabiplerce verilen sağlık raporlarında tabibin kaşe ve imzası  bulunacak. Tabiplerce verilen raporların gerçeğe uygun olmadığının tespiti  halinde bu raporlar geçersiz sayılacak ve sorumlular hakkında Cumhuriyet  Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulacak. Bu tabipler bir daha sürücü adayları  ve sürücüler için sağlık raporu veremeyecek. 
 
Tabip tarafından, sürücü veya sürücü adayının yapılan genel  muayenesinde, işitme kaybı, günlük hayatı kısıtlayan denge problemi, baş dönmesi  nedeni olabilecek bir hastalık, uyku bozukluğu, malign tümör hikayesi, eklem  hareketlerinde kısıtlama, ekstremite noksanlığı, kas, tendon ve bağ lezyonları,  hipoglisemiye yol açabilecek ilaç kullanılan diyabet hastalığı, kalp-damar  hastalığı, organ yetmezliği, santral sinir sistemi hastalıkları, periferik sinir  sistemi hastalıkları, epilepsi, kas hastalıkları, ruh hastalığı (ağır akıl  hastalığı, zeka geriliği, demans, kişilik bozukluğu, ağır davranış bozukluğu),  alkol bağımlılığı, psikotrop madde bağımlılığı, görme değerlendirmesi yapılacak. 
 
Muayene sonucunda, sürücülüğe engel hali tespit edilen veya hakkında  karar verilemeyen sürücü ya da sürücü adayının muayene bulguları ve sevke neden  olan uzmanlık muayenesi hariç sürücü belgesi alabileceği sağlık raporunda  belirtilecek ve ilgili uzman tabiplere gönderilecek. İlgili uzman tabipler  tarafından sürücü/sürücü adayının muayenesi yapılarak sağlık raporu verilecek. Bu  durumda, ilk muayene sonucunu gösteren sağlık raporu ve uzman tabipler tarafından  düzenlenecek sağlık raporu birlikte geçerli olacak. 
 
Kişinin, adına düzenlenen rapora itirazı, raporun verildiği ilin il  sağlık müdürlüğüne yapılacak. Sürücü adayı veya sürücünün sağlık şartları  nedeniyle araç kullanması belirli şartlara bağlanmış ise bu şart kod numarasıyla  sağlık raporuna yazılacak. 
 
Sürücünün sağlık şartları ile araçta bulunması gereken özel  tertibatlara ilişkin kod numaraları, sürücü ve araçlara ilişkin kod tablosuna  uygun olarak sürücü belgesi ve araç tescil belgesinin ilgili bölümüne yazılacak. 
 
Görme bozuklukları 
 
Sürücü ya da sürücü adayının motorlu bir aracı kullanmak için gerekli  olan yeterli görme keskinliğine sahip olduklarından emin olunması için uygun  değerlendirilme yapılacak. Kişilerin görme keskinliğinin yetersiz olduğuna veya  göze ait bir hastalığa dair bir şüphe söz konusu olduğunda, uzman tabip  tarafından muayene edilecek. 
 
Görme derecesi snellen eşeli ile ölçülecek. Gözlük ve kontak lensle  düzeltme kabul edilecek ancak sürücü araç kullanırken gözlüğünü veya lensini  takmak zorunda olacak. 
 
Her iki gözde santral skotom olanlar, hiçbir sınıf sürücü belgesi  alamayacak. Tek gözde santral skotom olanlar monoküler (tek gözü görmeyen) sürücü  belgesi alabilecek. Periferik görme alanı, yatay düzlemde her iki gözde ayrı ayrı  görme alanı 120 dereceden daha az görme alanına sahip olanlar sürücü belgesi  alamayacak. 
 
Santral 20 dereceye kadar olan alanda küme şeklinde veya tek nokta  tarzında kayıp kabul edilmeyecek. Hemianopsi ya da kadranopsi uzantısı olan  santral görme alanı kayıplarından, gece körlüğü, glokom, retinopati gibi organik  ve ilerleyici tabiatta olan hastalıklarda görme alanı defektlerinde normal  binoküler görme alanı şartı aranacak. Binoküler homonium ya da bitemporal  defektler-hemianopik ya da kadranopik defektler sürüş için güvenli kabul  edilmeyecek ve bu kişiler sürücü olamayacak. 
 
Gece körlüğü olanlar gün doğumunun bir saat sonrasından itibaren gün  batımından bir saat öncesine kadar araç kullanabilecek. Renk körlüğü olanlar,  herhangi bir koşul aranmadan sürücü olabilecekler. 
 
Görme derecesi ne olursa olsun iki gözünde tam pitozisi olanlara  sürücü belgesi verilmeyecek. Tek taraflı pitozisi olup pupili kapalı kişiler  monoküler gibi işlem görecek. Diplopi ve paralitik şaşılığı olanlara görme  dereceleri ne olursa olsun sürücü belgesi verilmeyecek. 
 
Katarakt hastalığında, her bir grup için asgari standartlar mevcut  olmak koşuluyla, tıbbi görüş doğrultusunda ve tıbbi kanaatte öngörülen aralıkta  muayene ve kontrolleri yapılmak kaydıyla sürücü belgesi alacak. 
 
Monoküler kişiler, sürücü belgesi alabilecek ancak ambulans, resmi  veya ticari araç kullanamayacak. 
 
İç hastalıkları 
 
Ağır diyabet vakalarında, kişinin araç kullanmasını olumsuz  etkileyecek ölçüde kronik komplikasyonları olan insülin, oral antidiyabetik  kullanmak zorunda olup sık hipoglisemiler nedeniyle kan şekeri regulasyonu  sağlanamayan labil kan şekerine sahip olanlara, kalıcı hipoglisemi duyarsızlığı  olanlara ve durumu sağlık raporuyla tespit edilenlere sürücü belgesi  verilmeyecek. 
 
Diyabet tanısı konmuş kişiler ilk muayenede ve kontrollerde diyabetli  olduklarını bildirmekle yükümlü olacak. 
 
Anjinal yakınması olanlara, akut koroner sendrom tanısı almış olanlara  ve koroner arter bypass cerrahisi uygulanan sürücü adaylarına gerekli medikal  tedavi ve invaziv girişimleri tamamlandıktan 6 hafta sonra yapılacak olan uzman  tabip kanaatine göre sürücü belgesi verilecek. 
 
Kalp atım sayısı çok düşük, atrioventriküler bloklu ve hasta sinüs  sendromu olanlardan kalıcı kalp pili takılmamış olanlar, kardiyoloji uzmanı  kanaatine göre sürücü belgesi alacak. 
 
Kardiyoverter defibrilatör implantasyonu yapılmış olan sürücü ve  sürücü adayları ile kalp yetersizliği ve kapak hastalığı tanısı konan ve ağır  semptomatik sürücü adaylarına kardiyoloji uzmanı kanaatine göre sürücü belgesi  verilecek. 
 
Organ yetmezliği 
 
Hayati önemi haiz organlarında dekompanse yetmezliği olanlara sürücü  belgesi verilmeyecek. Büyük organ nakli geçirmiş olanlara veya kronik böbrek  yetmezliği olup diyaliz tedavisi görenlere, ilgili uzmanın görüşü alınmak  suretiyle sürücü belgesi verilecek. 
 
En az bir kulakta işitme cihazsız veya cihazlı saf ses ortalaması 35  dB veya daha iyi ise yeterli kabul edilecek. Bu kriteri işitme cihazı ile   sağlayanların sağlık raporlarında işitme cihazı kullanma kodu belirtilecek.  İşitsel implant kullanan sürücü adaylarına da bu bendde belirtilen şartları  sağlamaları halinde birinci grup sürücü belgesi sınıfları verilebilecek. 
 
Tedavi edilemeyen veya kontrol edilemeyen baş dönmesi rahatsızlığı  olan kişilere sürücü belgesi verilmeyecek. Ağır derecede apnesi olanlar veya orta  derecede apne ile birlikte gündüz uyuklama hali tespit edilenler tedavi görmeden  sürücü belgesi alamayacak. Uyku apnesinin tespitinde, vücut kitle endeksi 33 ve  üzerinde olan kişilerden şikayetine bakılmaksızın tüm gece polisomnografi testi  istenecek. 
 
Malign (Kötü huylu) tümör ve santral sinir sistemi metastazı olanlar  ile malign hastalığın kontrol dışına çıkması nedeniyle genel durum bozukluğu ve  düşkünlüğü olan kişilere sürücü belgesi verilmeyecek. 
 
Kişinin baş ve boynunu arkaya döndürmesini ve bakmasını yüzde 50'den  fazla engelleyen boyun vertebra ve boyun bölgesi hastalıklarında sürücü belgesi  verilmeyecek. Lumbal vertebra eğilme ve dönme hareketlerini yüzde 75'den fazla  engelleyen durumlarda da sürücü belgesi alınamayacak. Her iki omuz veya dirsek  artrodezinde veya fonksiyonel olmayan ankilozlarında sürücü belgesi verilmeyecek. 
 
Ruh sağlığı hastalıklarından, ister doğumsal isterse hastalığa, travma  veya beyin sinir ameliyatına bağlı oluşmuş ağır akıl hastalığı olanlar, zeka  geriliği olanlar, demans veya yaşlılığa bağlı davranış bozukluğu olanlar,  muhakeme, davranış ve uyumu belirgin ölçüde bozacak düzeyde kişilik bozukluğu,  dürtü kontrol bozukluğu ve ağır davranış bozukluğu olanlar ruh sağlığı ve  hastalıkları uzmanı tarafından değerlendirilecek. 
 
Yönetmelikte sürücü belgesi verilemeyecek durumlar şöyle sıralandı: 
 
Zeka geriliği (IQ düzeyi 79 ve altı) 
 
Bunama 
 
Dikkat bilinci, duygu ve heyecanı düşünceyi bozan sürekli bir  hastalığın ya da ilaç kullanımının olması 
 
Alkol bağımlılığı olanlar veya alkollü araç kullanmaktan  vazgeçmeyenler 
 
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelere bağımlı olanlar veya bağımlı  olmasa da düzenli olarak kullananlar. 
 
Santral sinir sistemi ile ilgili doğuştan veya sonradan geçirilmiş  veya cerrahi girişime bağlı hastalıklarla ortaya çıkan uzuvların parezi ve  paralizileri (duyusal, motor, koordinasyon ve denge açısından), araç kullanmasını  ve trafik güvenliğini engelleyecek şekilde olanlara da sürücü belgesi  verilmeyecek. 
 
Yönetmelik değişikliği, 1 Ocak 2016'dan itibaren yürürlüğe girecek. (AA)