Emeklilikte yaşa takılana iyi haber
Emekli olmak için gün sayarken, 1999’da çıkan yasa nedeniyle 500 bin kişi yükselen yaş şartını beklemek zorunda kalmıştı. Mağduriyet oluşturan bu durum Meclis’e taşındı. Yasa çıkarsa yaşa takılanlar erken emekli olacak...
8 Eylül 1999 öncesinde SSK’lı, Bağkurlu ve Emekli Sandığı (memur) mensubu olarak iş hayatına başlayanlar erkek ise 25 yıl ve 5000 gün, kadınsa 20 yıl ve 5000 gün şartıyla emekli olabiliyordu. Örneğin; 18 yaşında sigortalı işe başlayan bir kadın 5000 günlük primi tamamlarsa 38 yaşında, erkekler de 43 yaşında emekli olabiliyordu. Ancak 1999’da emekli yaşı ve istenen prim şartı arttı.
65’E KADAR YÜKSELDİ
1999’dan sonra işe girecekler için kadınlarda emeklilik yaşı 38’den 58’e, erkeklerde 43’ten 60’a çıkarıldı. SSK’ya tabi çalışanın emeklilik için ise gereken gün sayısı 7000’e yükseldi. 1976 ile 1999 arasında işe girenler için ‘kademeli yaş’ getirilirken, 5510 sayılı yasayla 30 Nisan 2008’den itibaren işe girenlerde emeklilik yaşı 65 oldu. İşte bu uygulama milyonlarca kişiyi mağdur etti.
FİNLANDİYA MODELİ...
Emekliliğine kısa süre kalanlar düzenlemeden sonra yıllarca beklemek zorunda kaldı. Konu gündeme çok geldi. Hatta Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) organize olup mağduriyetlerini bakanlara ve siyasi parti yetkililerine anlattı. Ara ara çalışmaların yapıldığı söylendi. Düşük emekli maaşıyla hemen emeklilik de bunlardan biriydi. Gündeme Almanya ve Finlandiya modelleri de geldi. Ama sonuç çıkmadı.
HAKKINI AVRUPA'DA ARADI
Ne yapıldıysa ‘emeklilikte yaşa takılanlara’ çare bulunamadı. Bu konuda bir düzenleme yapılmadı. Anayasa Mahkemesi’ne dahi başvuru sonuçsuz kaldı. Dava reddedildi. Ancak birçok hukukçu, uygulamanın hak ihlali olduğunu savunmaya devam ediyor. İç hukuk yolu tükendiği için yaşa takılan 150-200 kişi konuyu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) dahi taşıdı. Sonuç bekleniyor...
BAHÇELİ'NİN TALİMATIYLA
Tam umutların tükendiği bir dönemde AK Parti ile Cumhurbaşkanlığı seçiminde Cumhur İttifakı’nda yer alan Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) yeni bir hamle yaptı. 23 Temmuz’da MHP İstanbul Milletvekili Arzu Erdem, bizzat MHP Lideri Devlet Bahçeli’nin talimatıyla yaşa takılanların emekli olmalarını sağlamak için hazırlanan kanun teklifini Meclis Başkanlığı’na sundu.
3 AY İÇİNDE BAŞVURU
5510 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nda değişiklik öngören teklifte; sigortalılık süresi, hizmet süresi ve prim gün sayısı şartını sağlayıp yaş koşulunu sağlayamayanların yasanın çıkması halinde 3 ay içinde SGK’ya başvurarak emekli olabilecekleri yazıyor. Bazı AK Partili vekillerin de bu teklife sözlü destek verdiği ifade ediliyor.
'GEÇİM SIKINTISI YAŞIYOR'
Kanun teklifinin gerekçesinde özetle şu ifadeler yer alıyor: “1999 öncesi çalışma hayatına dahil olan bu sigortalı, hizmet süresi ve prim günü sonunda emekli olacağını bilerek çalışmaya başlamış, fakat yapılan düzenlemelerle mağdur olmuştu. Yaş şartını tamamlayamadığı için emekli olamayan kişi, ailesinin geçimini sağlamakta zorlanıyor. İş aradığında ‘yaşlısın’, emekli olmayı istediğinde ise ‘gençsin’ deniyor. Hak ettiği halde emeğinin karşılığı yaş engeli yüzünden Devlet Bahçeli ertelenen kişi, çaresizlik içinde.”
