'Her 3 engelliden biri evinden dışarı çıkamıyor'
Tekerlekli İskemle’nin Kurucusu Mert Kök, ortopedik engellilerin yüzde 32’sinin fiziksel çevre düzenlemelerinin yetersizliği nedeniyle sokaga çıkamadığını, yüzde 29’unun sosyal ve kültürel etkinliklere katılamadığını söyledi. Kök, çevre düzenlemelerinin yanı sıra kişiye özel yardımcı araçların kullanımının da engellilerin topluma katılımını etkilediğini vurguladı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Türkiye’de yaklaşık 5 milyon engelli bulunuyor. Engellilerin yüzde 42,8’ini erkekler, yüzde 57,2’sini ise kadınlar oluşturuyor. Çalışan engelli erkeklerin oranı yüzde 35,4 iken, çalışan engelli kadınların oranı yalnızca yüzde 12,5. Engelli bireylerin iş ve sosyal hayata katılımının önündeki en büyük sorunun erişebilirlik olduğunu belirten Noblemen A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı ve Tekerlekli İskemle’nin Kurucusu Mert Kök, “Engellilerin yüzde 66,9’u yolların ve yaya kaldırımların, yüzde 66,3’ü konutların, yüzde 59,5’i alışveriş merkezlerinin, yüzde 58,4’ü ise kamu binalarının engelli kullanımına uygun olmadığını düşünüyor. Durum böyleyken engellilerin hayata katılımı için herkesin elini taşın altına koyması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
“Dünyanın en büyük azınlığı görmezden gelinemez”
Hâlihazırda dünyada 1 milyar insan engelli statüsünde yer alıyor. Dünya nüfusunun yüzde 15’ine denk gelen engelli sayısının, nüfusun yaşlanması ile birlikte 2050 yılında 2 milyara ulaşması bekleniyor. Engelliler, hayatlarını kolaylaştıran yardımcı araçlara ulaşmakta ise büyük zorluk çekiyor. Özellikle tekerlekli sandalyeye ihtiyaç duyan birçok engellinin olduğunu belirten Mert Kök, “Dünyada birçok ülkede yardımcı araçlara ihtiyaç duyan engellilerin yalnızca yüzde 5-15’i bu araçlara ulaşabiliyor. Ülkemizde de ortopedik engellilerin büyük çoğunluğu bu yardımcı araçlara ulaşamıyor. Sayıları 1 milyarı aşan dünyanın en büyük azınlığının görmezden gelinmemesi, yardımcı araçlara sahip olmayla ilgili düzenlemelerin yapılması ve çevrenin bu araçların kullanımına uygun hale getirilmesi gerekiyor” dedi.
“Ortopedik engelliler için kişiye özel tasarımlar öne çıkarılmalı”
Ortopedik engellilerin karşılaştığı pek çok sorunun çözümünün, çevre düzenlemelerinin yanı sıra kişiye özel olarak tasarlanmış tekerlekli sandalye kullanımından geçtiğini belirten Kök, ”Tekerlekli sandalyelerin yaş, beceri ve sağlık durumlarına göre tasarlanmış olması, engelli bireylerin önündeki sorunları aşmasına yardımcı oluyor. Oturma yeri genişliği ve derinliği çocuk ya da yetişkin kullanımına göre ayarlanmış, basamak atlatma çubuğuna sahip ve el tutaçları sayesinde refakatçi kullanımına uygun olan, taşınması kolay tasarımlar, engelli bireylerin yaşamını kolaylaştırıyor” şeklinde konuştu.
