Geçtiğimiz yıl yaşanan iklim değişikliği sebebiyle İstanbul'da beklenen yağışlar bir türlü yağmamış ve barajlar alarm vermişti. İstanbul'un su ihtiyacını karşılayan barajlarda son yılların en düşük seviyeleri gözükmüş ve şehrin su sıkıntısı yaşayacağı konuşulmuştu. Son günlerde yaşanan yağışların ardından Tgrthaber.com'a konuşan Prof. Dr. Hüseyin Toros; 'İstanbul'da başlayan yoğun kar yağışları iyimser bir tabloyu ortaya çıkaracaktır.' İfadesini kullandı. Son yağışlarla birlikte barajların iyi seviyelere çıkacağını belirten Toros; İstanbul'da yaşayan vatandaşların suyu daha dikkatli kullanması gerektiği hususunun altını çizerek alınması gereken önlemleri sıraladı. İşte detaylar...
Dünya genelinde yaşanan iklim krizi, ülkemizi de olumsuz yönde etkilemiş ve Türkiye'de yaşanan kurak yaz mevsimi, barajların alarm vermesine sebep olmuştu. Son yılların en düşük seviyelerini gören barajlar, yaşanan yağışlarla birlikte derin bir nefes aldırdı.
Tgrthaber.com Özel Haberler Şefi Emir Yücel'e konuşan İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros; 'Dün ve bugün yağan ve önümüzdeki 3 gün boyunca yağması beklenen karların yavaş yavaş erimesiyle barajların doluluk oranı yüzde seksen seviyesine çıkmasına yol açabilecektir. Geçmiş 10 yılın 20 şubattaki barajların doluluk oranına bakıldığında iyimser bir seviyeye çıkacaktır.' İfadesini kullandı.
İşte Toros'un açıklamaları:
Barajlardaki su doluluk oranı 20 Kasım 2024 tarihinde yüzde 27,49 seviyesine kadar düşerek son yıllardaki en düşük seviyelerden birisi olarak kayıtlara geçti. Aralık ayında gelen yağışlar toprağı suya doygun hale getirdi. Aralık ayı sonunda barajların doluluk oranını yüzde 12,74 artarak yüzde 40,23’e kadar yükseldi. Bu yıl Türkiye geneli ocak ayı yağışları son 24 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti. 1991-2020 yılları ocak ayı yağış ortalaması 69.8 mm iken 2025 yılı ocak ayı yağışları yüzde 62 daha az yani sadece 26,8 mm gerçekleşti.
Marmara bölgesi diğer bölgelere nazaran daha yağışlı geçti. Marmara bölgesinde 1991-2020 yılları ocak ayı yağış ortalaması 76.9 mm iken 2025 yılı ocak ayı yağışları yüzde20 azalarak 61.2 mm gerçekleşti. Barajların doluluğu 31 ocak 2025 tarihinde kadar yüzde 12 artarak doluluk oranı 52,66’ya çıkmıştır. Şubat ayında ise 1 Şubat’ta 52,66 olan doluluk oranı 20 Şubat’a kadar yüzde 16,38 artarak yüzde 69.04 seviyesine yükselmiştir.
İstanbul’a su sağlayan barajların su havzalarında Kasım ve Aralık aylarındaki yağışlarla toprak suya doymuştur. Bu sebeple Ocak ve Şubat aylarındaki yağışlar daha çok barajlara ulaşmıştır. Havalarda soğuk olduğu için buharlaşma azalmıştır. Son beş günde İstanbul’da ölçülen günlük ortalama yağış toplamları 16 Şubat’tan 20 Şubat’a sırasıyla 7.7 mm, 4.0 mm, 14.4 mm, 0.5 mm, 11.4 mm olup 5 gün tolamı 37.9 mm’dir.
Bu süreçte barajların günlük doluluk oranları yüzde olarak sırasıyla 61.42, 62.63, 66.01, 67.86, 69.04 olmuştur. Son beş günde yüzde 7.62 artmıştır. Dün ve bugün yağan ve önümüzdeki 3 gün boyunca yağması beklenen karların yavaş yavaş erimesiyle barajların doluluk oranı yüzde seksen seviyesine çıkmasına yol açabilecektir. Geçmiş 10 yılın 20 şubattaki barajların doluluk oranına bakıldığında iyimser bir seviyeye çıkacaktır.
2024 yılı yıllık su tüketimi 1157 milyon m3’tür. Bunun 636 milyon m3’ü barajlardan ve 521 milyon m3’ü Melen ve Yeşilçay’dan temin edilmiştir. İstanbul’da günlük kişi başı su tüketimi yaklaşık 200 litre/gün olması her ne kadar barajların doluluk oranının yüzde 50 seviyesinin üzerine olmasına rağmen su tasarrufu konusunda farkındalık ve duyarlılık çalışmalarına devam etmemizi gerektiriyor. Kendi çabamızla suyu daha verimli kullanarak 100 litre/gün seviyesine düşürmeliyiz. Siteler, fabrikalar, park ve bahçelerden başlayarak yağmur hasadı çalışmalarını da hızlandırmalıyız ki uzun vadede İstanbul su konusunda daha güvende olsun. İstanbul barajları tam dolduğunda bile bir yıl yetmeyeceği için her zaman suyu tasarruflu kullanmaya devam etmeliyiz.