Kabine sistemi nedir? Kabine değişikliği ne anlama geliyor?
Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında toplanacak olan Cumhurbaşkanlığı Kabinesi'nde değişikliğe gidilebileceği haberlerinin ardından Kabine Sistemi’nin ne demek olduğu merak konusu oldu. Kabine ne demek? Kabine sistemi nedir? Kabine değişikliği ne anlama geliyor? İşte merak edilen bütün detaylar...
Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik başlattığı saldırı tüm dünyanın ana gündemiyken değişecek kabine sisteminde bütün gözler kabinenin ne olduğuna, kabine sisteminin ne demek olduğuna çevrildi. Peki kabine ne demek? Kabine sistemi nedir? İşte detaylar…
KABİNE NEDİR?
Kabine veya Bakanlar Kurulu olarak ifade ettiğimiz sistem, Başbakan'ın bakanlarla birlikte hükümet adına siyasi kararlar verdiği, politikaları belirlediği bir kuruldur.
Bakanlar Kurulu veya kabinenin kararları başbakan için tavsiye niteliğindedir.
KABİNE HÜKÜMETİ SİSTEMİ NEDİR?
Mecliste en çok milletvekili bulunan parti liderinin Cumhurbaşkanı tarafından hükümeti kurmakla görevlendirildiği, bakanların başbakan tarafından belirlenip cumhurbaşkanı tarafından onaylandığı hükümet şekline Kabine Hükümeti Sistemi denir.
Kabine veya Bakanlar Kurulu; Başbakan'ın bakanlarla birlikte hükümet adına siyasi kararlar verdiği, politikaları belirlediği bir kuruldur.
Demokratik rejimlerde varlık gösteren kabine sisteminde bir bakanlar kurulu vardır. Bakanlar kurulunun başında başbakan bulunur. Kabine sisteminin var olduğu rejimlerde güçler ayrılığı söz konusudur. Yani yasama, yürütme ve yargı birbirinden bağımsız olarak çalışır. Yasama organı meclistir ve başında meclis başkanı bulunur. Yani meclis başkanı ve başbakan ayrı kişilerdir ve çalışma alanları da farklıdır.
Kabine sisteminin olumlu yönlerinden biri, hükumetin kurulmasının fazla zaman almamasıdır. Cumhurbaşkanı tarafından mecliste sandalye sayısı en çok olan parti başkanına hükumeti kurma görevi verilir ve bu kişi bakanlar kurulunu kurar ve kabine için mecliste güven oylaması yapılır. Bu süreç genellikle beklenen zamanda sonuçlanır ancak bazı ittifak hükumetlerinde sürenin uzadığı da görülmüştür.
Kabine sisteminde kurulan bakanlar kuruluna dışarıdan bakan alınıp alınmaması konusu zamana ve ülkeye göre değişebilir. Bazı ülkelerde tamamen meclis dışından kişiler bakanlar kurulunu oluşturur, bazen sadece milletvekillerinden ya da karma yapıda kabineler görülür.
KABİNE DEĞİŞİKLİĞİ NEDİR?
Bazı bakanlıkların ayrılıp yeni bakanlıkların kurulmasının gündeme gelmesi ve bazı bakanların kabine içerisinde yerlerinin değiştirilmesi anlamına gelir.
MECLİS HÜKÜMETİ VE KABİNE SİSTEMİ İLK NE ZAMAN UYGULANDI?
Ülkemizde kabine sistemine geçiş 29 Ekim 1923’de Cumhuriyetin ilan edilmesiyle gerçekleşmiştir. Türkiye Büyük Millet Meclisinin kurulduğu 23 Nisan 1920 tarihinden cumhuriyetin ilanına kadar meclis hükumeti sistemi uygulanmıştır.
Meclis hükümeti sisteminde kuvvetler birliği olur ve her bakan tek tek meclis tarafından seçilir.
