Kahramanmaraş depremlerinin gerçek şiddeti kaç? Prof. Dr. Hasan Sözbilir açıkladı
Türkiye, Kahramanmaraş’ta meydana gelen 2 büyük depremle yıkıldı. Depremde arama kurtarma çalışmaları devam ediyor. Öte yandan Türkiye’de 20 yerde kırılmaya hazır fay bulunuyor. Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Kahramanmaraş depreminin şiddetinin 11 olduğunu söyledi. Bölgede parsellerin sınırlarının bile değiştiğini belirten Sözbilir, “5 fay birleşerek deprem üretti, fayın nasıl davranacağını bilemeyiz. Devletin 81 il için afet azaltma planı var ancak yerel yönetimler uygulayamıyor” dedi.
Türkiye, Kahramanmaraş'ta meydana gelen 7,7 ve 7,6'lık depremlerin yaralarını sarmaya devam ediyor. 10 ilde büyük yıkıma neden olan depremde, arama kurtarma çalışmaları 10'uncu günde de devam etti. Acı bilançonun arttığı depremde can kaybı 1939 Erzincan depremini geçti. Son bilançoyu açıklayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, 35 bin 418 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Tüm gelişmeler yaşanırken Türkiye’de en az 8 bölge deprem riski altında. Bunların başında İstanbul ile İzmir geliyor. Peki Kahramanmaraş depreminin boyutu nedir, hangi iller deprem riski altında? Cem Küçük ile Günaydın Türkiye Programında 9 Eylül Üniversitesi Deprem Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, devletin 81 il için afet azaltma planının ortaya koyduğunu belirterek “Ancak yerel yönetimlerin uygulamada sorunu var” dedi.
DEPREMİN ŞİDDETİ 11
Prof. Dr. Hasan Sözbilir, “iki depremin toplamını düşündüğümüzde depremin büyüklüğü çok yüksek, 7,7 gibi depremler çok sık görülmüyor. Bir binanın böyle bir depreme dayanması için binanın, zeminin dört dörtlük olması gerekir. Bu depremde sınıfta kaldık” dedi. “Yaptığımız araştırmalara göre depremin şiddeti 11, zaten maksimum 12’dir. Şiddeti 12 olsaydı hiçbir şey dayanamazdı” diyen Sözbilir, konuşmasına şöyle devam etti: “Depremin büyüklüğü aletler tarafından ölçülür ancak şiddeti araziye çıktığınızdaki yıkım gücüdür. Bu 11 civarı. Şiddet farklı bir şey. Neredeyse o iller yeryüzünden silinecekti. Bu fayların bu şiddette deprem üreteceği bilinen bir şey, bilinmeyen ise binaların buna nasıl tepki vereceğiydi, gördük” ifadelerini kullandı. Sözbilir, fay üzerine deprem yapılmaması gerektiğini belirterek “Faylarla ilgili standart yok. Yani hangi faya bina yapılıp yapılmayacağı ile ilgili” ifadelerini kullandı.
PARSELLERİN YERLERİ BİLE DEĞİŞMİŞ
“Türkiye bina deprem yönetmenliğimiz var, Avrupa standartlarında bir yönetmelik, bizdeki sorun uygulamada” diyen Sözbilir, şunları söyledi: “Şehirlerin yeniden yapılanması için mekanizma üretmek gerekiyor, şehir yapılanması bu komisyonlara göre yapılmalı. Kahramanmaraş’ta kırılan fayları daha gezemedik, 5 fay birleşerek fay üretmiş. Şu an parsellerin sınırları değişmiş, yer değiştirmiş” dedi.
İZMİR'İN RİSKİ ÇOK YÜKSEK
Risk altındaki tüm yerlerin yapılmaya başlanması gerektiğini kaydeden Sözbilir, “Türkiye 81 ilde illerde afet azaltma planları hazır. Ancak bunları yapmada belediyelerin sorunu var. Burada siyaset işlemez” dedi.
“İstanbul’da güçlendirilecek bina az değil” diyen Sözbilir, yurt dışında binaların güçlendirilmesine daha fazla ağırlık verdiklerini kaydederek şunları söyledi: “Binayı yeniden yapmak daha masraflı. 1999 yılından bu yana 20 yıl geçti ve İstanbul’da binaların önemli bir kısmı duruyor. İzmir’de de hasar alacak veya yıkılacak bina oranı yüzde 70 civarında. 23 yılda neresinin yıkılacağı, nerelerin, hangi binaların hasar göreceği belli. Bunlar yapılamıyorsa yerel yönetimlerde bir sorun var demektir.”
