Tonlarca gıdayı çöp yapan tarih
Et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri ile yumurta gibi ürünlerde STT kullanılıyor. TETT ise raf ömrü uzun olanlara yazılan uyarı. Bu tarih geçse de gıdayı çöpe atmayın.
Gıda ürünlerinin saklama ve kullanma şartlarına ilişkin uyarılar yanlış anlaşılıyor ve tonlarca gıda ürünü çöpe gidiyor. Nüfusun artıp kaynakların azaldığı bu dönemde, bozulmadığı hâlde çöpe giden tonlarca gıda için bir hareket başlatıldı. Son Kullanma Tarihi (SKT) ve Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi (TETT) arasındaki farkı bilmeyen tüketiciler, (TETT) ibaresinde yazan tarihi görünce o ürünü doğrudan çöpe atıyor. Uzman Diyetisyen Eda Balcı, bu konuda önemli bilgiler verdi.
Türkiye'deki gıda israfının en büyük sebeplerinden birinin 'kullanılabilir gıda israfı' olduğunu söyleyen Balcı, Türkiye'de genellikle son tüketim tarihi ibaresinin anlamının bilindiğini, tavsiye edilen tüketim tarihinin ise yanlış anlaşıldığını söylüyor. Eda Balcı, tüm dünyada kaynakların giderek azaldığını, gıda kayıp ve atıklarının ekonomik, çevresel ve sürdürülebilirliği tehdit eden küresel bir sorun hâline geldiğine dikkat çekti ve ''Bu sebeple tüketicinin bilinçlendirilmesi, etiket bilgilerinin doğru yorumlanabilmesi için tüketiciye yönelik kılavuzların hazırlanması gerekmektedir. Bu konuda herkesin bilinçli olması gıda israfının önlenmesi için çok önemlidir” ifadelerini kullandı.
ÇABUK BOZULAN STT VE SKT
Son Tüketim Tarihi (STT), Son Kullanma Tarihi (SKT) olarak da ifade ediliyor. Bu, gıdanın kalitesi ve sağlıklı şekilde, en son hangi tarihe kadar kullanılabileceğini gösterir. STT, 'bikrobiyal' açıdan kolay bozulabilen ve kısa süre sonra insan sağlığı açısından tehlike teşkil etmesi muhmetel gıdaların tüketilebileceği son tarihi gösterir. Et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri, yumurta gibi gıdalar bunlara örnektir. Bu gıdalarda SKT veya STT süresi dolan gıdalar hemen atılmalı.
TETT GEÇSE DE ÇÖPE ATMAYIN
TETT, yani Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi, farklı bir bilgi içerir. Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliği'ne göre, TETT, gıdanın kendine has özelliklerini tam anlamıyla koruduğu süreyi gösterir. Etiketteki TETT gününe kadar gıda, kalitesini en iyi şekilde muhafaza eder. Bu tarihten sonra gıdanın kalitesi azalmaya başlayabilir. Bakliyat, çay, şeker gibi raf ömrü uzun olan gıdanın etiketinde TETT yer alır. Örneğin çay bu tarih geçse de sağlığa zarar vermez. Bu yüzden TETT geçti diye gıdayı çöpe atmamalıyız.